Historycznie i (pop)kulturowo

Ostatnio brałem udział w dyskusji o tym, jak dzisiaj Polacy pamiętają II wojnę światową. Stąd w dzisiejszych propozycjach kulturalnych trzy różne obrazy, mówiące o fatalnych latach 1939-1945.

„Czas honoru”

Serial TVP to naprawdę niezły obraz. Niepozbawiony wad, czasem przesadnego patosu, ale dobrze nakręcony, z wyraźnymi bohaterami i szybką akcją. To opowieść o grupie Cichociemnych, zrzuconych do okupowanej Warszawy, którzy muszą sobie poradzić nie tylko z okrucieństwem wojny, ale też trudnymi relacjami rodzinnymi i miłosnymi.

Szczególnie smutny jest przedostatni sezon, w którym okazuje się, że „Czas Honoru” wcale nie skończył się tak, jak marzyli główni bohaterowie. Choć Niemcy zostali pokonani, przyszedł nowy ustrój, w którym trudno się było odnaleźć żołnierzom AK.

„1945. Wojna i pokój.”

O książki dotyczące II wojny nietrudno. O świetne reportaże historyczne z tamtych czasów – już trudniej. Magdalena Grzebałkowska napisała właśnie niesamowity reportaż opowiadający o roku 1945, o czasie, w którym wojna się kończyła, ale jeszcze nie nadchodził upragniony pokój.

Grzebałkowska opowiada historię przesiedleńców, ocalałych z Holocastu, zwykłych ludzi opanowanych strachem i przygnębieniem. Te ludzkie historie pozwalają nam spojrzeć na historię z innej perspektywy.

Nie ma tu sztabów dowodzenia wielkimi armiami, nie ma spotkań przywódców w Jałcie czy Teheranie. Są zwykli ludzie, którzy muszą przeprawić się przez skutą lodem Wisłę. To ludzkie historie nieludzkich czasów.

Piosenki o Powstaniu

Kilka projektów opowiadało już muzycznie czasy wojennej pożogi. Jednym z nich jest klip zrealizowany w 63. rocznicę Powstania Warszawskiego przez Discovery Historia, do którego piosenkę zaśpiewał Zbigniew Hołdys, do słów wiersza Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pt. Pocałunek. Naprawdę warto wysłuchać.