W dniach 14–15 kwietnia 2025 w Arkadach Kubickiego Zamku Królewskiego w Warszawie odbyła się III Konferencja Bezpieczeństwa Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA, zorganizowana przez Polską Agencję Kosmiczną POLSA w ramach polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Wydarzenie to zgromadziło przedstawicieli wysokiego szczebla z całej Europy, podkreślając rosnącą rolę przestrzeni kosmicznej w zapewnianiu bezpieczeństwa i odporności kontynentu.
Ponieważ polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej przebiega pod hasłem „Bezpieczeństwo, Europa”, konferencja podkreśliła kluczową rolę przestrzeni kosmicznej i nowych technologii w kształtowaniu europejskiego bezpieczeństwa i konkurencyjności. Zgromadziła czołowych przedstawicieli z całego kontynentu, którzy określili kurs Europy w zakresie działań kosmicznych wspierających bezpieczeństwo Europy.
Kluczowe tematy konferencji
Trzecia edycja Konferencji Bezpieczeństwa ESA (3rd ESA Security Conference) skupiła się na integracji społeczności kosmicznych i bezpieczeństwa, a także na tworzeniu ram zarządzania i finansowania, które wspierają europejską odporność i konkurencyjność. Wśród omawianych tematów znalazły się innowacyjne mechanizmy inwestycyjne w obszarze przestrzeni kosmicznej i bezpieczeństwa oraz rola przemysłu i innowacji w zaspokajaniu rosnących potrzeb bezpieczeństwa Europy, z naciskiem na technologie takie jak sztuczna inteligencja i cyberobrona.
W wydarzeniu uczestniczyło około 300 osób z Europy, w tym przedstawiciele Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA, Komisji Europejskiej, NATO, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiej Agencji Obrony, agencji kosmicznych poszczególnych europejskich krajów oraz administracji i sektora prywatnego. Aktywny udział w Konferencji wzięli między innymi Josef Aschbacher (dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej), Ludwig Moeller (dyrektor Europejskiego Instytutu Polityki Kosmicznej), Andrius Kubilius (unijny komisarz ds. obrony i przestrzeni kosmicznej), Anders Fogh Rasmussen (były sekretarz generalny NATO), Enrico Letta (były premier Włoch), Krzysztof Paszyk (Minister Rozwoju i Technologii RP) i Sławosz Uznański-Wiśniewski (astronauta rezerwowy ESA).
Bezpieczeństwo Europy w wymiarze kosmicznym
W trakcie dwudniowej III Konferencji Bezpieczeństwa ESA rozmawiano między innym o kluczowych rozwiązaniach i kształtowaniu europejskiej polityki kosmicznej, a także roli technologii w rozwoju europejskiego sektora kosmicznego. Podkreślono, że Europa musi przygotować się do włączenia bezpieczeństwa kosmicznego do swoich ram, aby zapewnić sobie strategiczną autonomię.
Uczestnicy konferencji zwrócili uwagę, że istotne jest opracowanie nowych i innowacyjnych programów, opartych na partnerstwie międzyinstytucjonalnym, aby zintensyfikować rozwój technologii kosmicznych, a dzięki temu wzmocnić zdolność Europy do skutecznego reagowania i zarządzania sytuacjami kryzysowymi z wykorzystaniem potencjału kosmicznego, w tym wykorzystanie satelitarnych systemów nawigacji i komunikacji i obserwacji Ziemi.
Polska stawia na sektor kosmiczny
Polska podejmuje działania, które mają wzmocnić konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego oraz zwiększyć wykorzystanie technologii satelitarnych w obszarze bezpieczeństwa i obronności kraju.
Polski lider sektora kosmicznego Creotech Instruments podczas konferencji uroczyście podpisał przełomowy kontrakt z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) na realizację projektu CAMILA – Country Awareness Mission in Land Analysis. Wartość umowy wynosi blisko 52 mln EUR. Celem kontraktu jest budowa polskiej konstelacji satelitów obserwacyjnych, rozwój infrastruktury naziemnej, wyniesienie satelitów na orbitę oraz kompleksowe zarządzanie misją kosmiczną.
Narodowa konstelacja satelitów została zamówiona przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, które wybrało Europejską Agencję Kosmiczną do realizacji i zarządzania przetargiem.
Projekt CAMILA
W projekcie CAMILA, Creotech Instruments jest głównym wykonawcą systemu składającego się z trzech satelitów obserwacyjnych oraz segmentu naziemnego zapewniającego kontrolę nad satelitami i przetwarzanie danych satelitarnych. Spółka będzie realizować kontrakt we współpracy z przodującymi polskimi firmami sektora kosmicznego, czyli podwykonawcami, którzy mają wieloletnie doświadczenie we współpracy z ESA.
W sumie w prace nad systemem CAMILA zaangażowanych będzie około kilkuset osób na terenie całej Polski, a wiedza i doświadczenie zdobyte przy tym projekcie przyczynią się bezpośrednio do podniesienia konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego i zwiększenia jego udziału w rynkach europejskich.
Kluczowym aspektem przedsięwzięcia jest wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego oraz budowa niezależności Polski, także w obszarze technologii kosmicznych. Przedsięwzięcie to nie tylko wzmocni rolę Polski w europejskich działaniach kosmicznych, ale również zapewni pełną integrację polskich firm w kluczowe europejskie łańcuchy dostaw dla systemów małych satelitów.
Znaczenie wydarzenia
III Konferencja Bezpieczeństwa ESA podkreśliła konieczność wzmocnienia współpracy między państwami członkowskimi Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA, Unii Europejskiej i innymi europejskimi interesariuszami w celu zwiększenia odporności Europy na współczesne zagrożenia bezpieczeństwa. Wydarzenie to stanowiło ważny krok w kierunku budowania wspólnej strategii bezpieczeństwa kosmicznego Europy.
Źródło: POLSA, Creotech Instruments
