Magda Walach
E-mail: magda@zwrot.cz
REGION / W 2023 roku powstała nowa trasa tematyczna prezentująca 16 interesujących miejsc związanych z historią drewna, żelaza i ludzi zarówno w czeskiej, jak i polskiej części Śląska Cieszyńskiego. Na trasie można podziwiać Pałacyk Myśliwski Habsburgów w Wiśle, odwiedzić Muzeum w Dolnej Łomnej lub zobaczyć nowo zrekonstruowane Drzewiónki w Trzyńcu.
Trasa samochodowa (i rowerowa) „Śląsk Cieszyński – wspólna historia drewna, żelaza i ludzi” biegnie istniejącymi drogami wokół pasma Czantorii i Stożka po obu stronach granicy polsko-czeskiej. Długość trasy wraz z przejazdem do poszczególnych punków wynosi około 85 kilometrów. Zwiedzanie najlepiej podzielić na kilka dni, gdyż pobyt w poszczególnych punktach może zająć od 10 minut do nawet dwu godzin.
Osiem przystanków po polskiej i osiem po czeskiej stronie
Osiem przystanków po polskiej i osiem po czeskiej stronie Śląska Cieszyńskiego poprowadzi zwiedzających przez wspólną historię na przykładzie architektury drewnianej, życia górali wiślańskich (pasterstwo, zielarstwo), leśnictwa w Beskidach, hutnictwa w Trzyńcu, czy warunków życia i zmian warunków życia pracownika Huty Trzynieckiej.
Mianowicie:
- Drzewiónki na Borku w Trzyńcu
- Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyńca
- Wapienniki w Wędryni
- Drzewiónka i kościół drewniany w Nydku
- Muzeum w Dolnej Łomnej
- Drzewiónka w Mostach koło Jabłonkowa
- Szańce w Mostach koło Jabłonkowa
- Muzeum Trójstyku w Jabłonkowie
- Muzeum Beskidzkie Andrzeja Podżorskiego w Wiśle
- Pałacyk Myśliwski Habsburgów
- Muzeum Ustrońskie
- Muzeum Regionalne „Na Grapie“ w Jaworzynce
- Muzeum Sztuki Jana Wałacha na Andziołówce w Istebnej
- Kościółek drewniany przy Zamku – Rezydencji Prezydenta RP na Zadnim Groniu
- Osada na Kwartyrach
- Habsburska osada gospodarcza „U początków Wisły”
Drzewiónki w Trzyńcu
Jednym z najbardziej omawianym punktów szlaku w ostatnich dniach są właśnie Drzewiónki na Borku w Trzyńcu pochodzące z 1877 roku. Niedawno bowiem skończył się ich remont, a zwiedzający będą mogli rozpocząć zwiedzanie prawdopodobnie w maju tego roku.
Drzewiónki wcześniej służyły jako mieszkanie dla pracowników trzynieckiej huty. W każdym drewnianym domu znajdowały się cztery mieszkania dla rodzin robotników. Mieszkańcy mieli luksusowe jak na tamte czasy warunki zamieszkania, korzystali z ładnego pokoju z kuchnią i spiżarnią oraz szopy. Mieli także kawałek ziemi do uprawy warzyw i hodowli drobnych zwierząt.
Skansen i biuro dla personelu
W domu nr 116 znajduje się skansen, w którym zwiedzający będą mogli dowiedzieć się, jak żyli ludzie od czasów Pierwszej Republiki Czechosłowackiej do lat 90. XX wieku. Wyposażenie wnętrz pochodzi bezpośrednio z tych domów, są to rzeczy pozostawione tam przez ostatnich lokatorów. Drugi budynek, nr 117, został przekształcony w obiekt dla zwiedzających z toaletami i przestrzenią biurową dla personelu.
Remont drzewionek trwał od maja 2022 do listopada 2023 roku. Przeprowadzony został pod nadzorem konserwatorów zabytków. Budowlańcy musieli nie tylko przestrzegać XIX-wiecznych metod budownictwa, ale także korzystać z ówczesnych materiałów.