Cud miód, czyli skarby z ula

Produkty pszczele są znane i cenione od tysiącleci. Do dzisiaj miód jest niezastąpiony w kuchni, ale też w domowej apteczce. Ten oraz pozostałe produkty pszczele nie przestają też zadziwiać naukowców. Badania wykazują mnogość korzystnych, a niekiedy wręcz leczniczych właściwości produktów pszczelich.

Dlatego medycyna zyskuje dla nich coraz więcej uznania. Każdy z nas powinien poznać ich możliwości. O tym, jakie produkty pszczele w jaki sposób mogą podbudować nasze zdrowie, rozmawiamy z pszczelarzem z legitymującym się certyfikatem marki regionalnej Gorolska Swoboda Piotrem Nytrą.

Miód. Smaczny dodatek do herbaty, ciasta, kanapki. Ale ma też oprócz smakowych i zdrowotne walory.

Tak. Miód chyba zna każdy na świecie, ale wiadomości o jego właściwościach zdrowotnych w zależności od rodzaju miodu już ma nie każdy, więc może powiem który jest na co. A więc: miód wielokwiatowy – ja to mowie że jest podobnie jak z lekarzem pierwszego kontaktu, jest od wszystkiego. Miód akacjowy bardzo delikatny, stosowany jest przez diabetyków oraz dla dzieci. Miód lipowy dzięki olejkom eterycznym działa na górne drogi oddechowe. Spadziowy zaś na dolne drogi oddechowe. Miód gryczany wspiera układ krążenia. Mówi się, że miody ciemne, intensywne, zwierają więcej różnorodnych substancji i są zdrowsze.

A co ze spotykanymi często w marketach na promocjach miodami na których etykiecie czytamy „miód wielokwiatowy pochodzący z krajów UE i spoza UE”?

Zdecydowanie lepiej jest miód kupować od pszczelarza i każdy powinien takiego swojego mieć. I nie chodzi mi o to, by zrobić sobie reklamę, a o to, że tanie miody z marketów przeważnie są przegrzane, ściągane z zagranicy, i są standaryzowane, czyli zawsze takie same.

Czyli zdecydowanie lepiej zaopatrywać się w miód z małej, znanej pasieki i zrobić sobie zapas na cały rok?

Tak. Zwłaszcza, że miód jest jedynym produktem spożywczym na świecie, który się nie przeterminuje. Nawet jeśli mamy go w szpajsce przez lata, to i tak można go używać. Może nie będzie miał już tylu właściwości zdrowotnych, co świeży miód, ale można go użyć jako słodzika, który i tak będzie lepszy od cukru.

W zimie chyba nie ma nic lepszego niż ciepła herbata z miodem.

Tylko trzeba pamiętać, że nie należy miodu przegrzewać, czyli podgrzewać do temperatury większej niż 40 stopni. To bardzo ważne, bo przegrzany traci swoje zdrowotne właściwości.

A skąd właściwie biorą się te jego zdrowotne właściwości?

Stąd że ma w sobie enzymy pszczele, czyli ślinę pszczół. Jak pszczoła wraca z nektarem do ula, musi przekazać nektar kolejnej pszczole i kolejnej i dopiero dziesiąta pszczoła wkłada nektar do komórki i zaczyna odparowywać woda. Tak powstaje miód.

No dobrze to teraz wiemy już jak powstaje miód to powiedzmy, jak można go wykorzystać.

Możliwości jest wiele. Najprostsza to woda z miodem – prosty i skuteczny lek. Zależnie od upodobań i możliwości (duże ilości miodu nie są wskazane dla cukrzyków) można rozpuścić 1 – 2 łyżeczki miodu w szklance ostudzonej, przegotowanej wody. Najlepiej taki napój przygotować dużo wcześniej i unikać intensywnego mieszania. Pić małymi łykami. Ten prosty, własnoręcznie przygotowany środek doskonale sprawdzi się w przeziębieniu. Miód stymuluje odporność, w kaszlu i chrypce, działa osłaniająco na śluzówkę gardła i przeciwbakteryjnie. Po biegunkach, intensywnych wymiotach doskonale nawodni i dostarczy energii do regeneracji organizmu. Będzie znakomicie działał po intensywnym wysiłku.

To miód. Ale oprócz miodu są jeszcze inne produkty pszczele.

Tak. I też mają wspaniałe właściwości. Kolejnym produktem pszczelim jest na przykład propolis czyli kit pszczeli. Wytwarzany jest przez pszczoły z żywicy drzew. Służy do uszczelniania i dezynfekcji ula, dzięki czemu ul w środku jest jałowy i wolny od bakterii. Zawiera też szereg witamin i minerałów. Stosowany zewnętrznie działa odkażająco, przeciwbólowo, ułatwia gojenie ran. Stosowany wewnętrznie stymuluje odporność, zwalcza infekcje i wzmacnia organizm. Znajdziemy go w pastylkach do ssania na ból gardła oraz w wielu kosmetykach. Występuje też w postaci kropli, które mają uniwersalne zastosowanie i stanowią świetne uzupełnienie domowej apteczki.

Sporo słyszy się też o pyłku pszczelim. Co to właściwie takiego jest?

Pyłek kwiatowy czy pyłek pszczeli jest to jedyny produkt na świecie całkowicie kompletny, pełnowartościowy, który potrafi podtrzymać organizm przy życiu. Nie ma drugiego takiego produktu. A jest to męska komórka rozrodcza. Jak wiadomo, każda komórka rozrodcza musi mieć wszystko w sobie, by przenieść na kolejne pokolenie. Jest niesamowicie bioprzyswajalny, to znaczy że nasz organizm przyswaja go w 99 procentach. Ma w sobie białka, witaminy, hormony itd. Około 480 składników.

Czyli warto po niego sięgać.

Jak najbardziej. Tylko trzeba wiedzieć, że pyłek kwiatowy jest otoczony celulozą, dlatego trzeba go 12 godzin przed spożyciem przygotować. Czyli rozpuścić w jakimś płynie. Może to być woda, jogurt, sok. I dopiero po tym czasie wypić.

Są jeszcze jakieś inne produkty pszczele?

Oczywiście. Choćby mniej znana od miodu i pyłku pierzga pszczela. Jest to nic innego, jak pyłek kwiatowy wraz z miodem i enzymami pszczelimi (śliną). Pszczoła wkłada pyłek do komórki plastra w ulu, kolejna pszczoła przynosi miód, a kolejna ubija to wszystko główką dodając śliny i powstaje kwas mlekowy. Pierzgą są karmione młode pszczoły. Można ją stosować bezpośrednio, a nie jak pyłek, który trzeba moczyć.

Ale produkty pszczele to nie tylko te, które spożywamy?

Jest jeszcze wosk pszczeli, z którego można robić świece, które jonizują nam powietrze. Wystarczy zapalić świecę 15 min przed zaśnięciem i od razu inaczej śpimy. Jest jad pszczeli na choroby reumatyczne czy boleriozę, mleczko pszczele. Lecznicze właściwości ma również powietrze ulowe oraz bioprądy, które wytwarzają pszczoły. I wiele innych. Nie jestem w stanie powiedzieć o wszystkim w tak krótkim czasie.

To, co wytwarzają pszczoły, to istny skarb. Skarb, o który trzeba dbać. A tyle słyszy się ostatnio o tym, że pszczoły są zagrożone.

Tak. Warto pamiętać, że pszczół wciąż ubywa, pszczelarzy również. Starsi pszczelarze odchodzą, a młodzi się pszczelarstwem nie interesują. Tymczasem warto spojrzeć na pszczoły wieloaspektowo. Pszczoły to nie tylko miód, który jest smaczny i zdrowy. Te owady są podstawą życia na ziemi. Jesteśmy im winni szacunek i opiekę. Dzielnie pracują dla dobra swojego ula, zapylają rośliny umożliwiając ich rozwój. Produkują przy tym m.in. miód, pyłek i propolis – prawdziwe skarby natury, z których szkoda nie skorzystać.