„Zwrot” astronomicznie: Niebo zimowe

Podczas długich zimowych nocy niebo wyglada najpiękniej. Sklepienie niebieskie jest wtedy ciemniejsze i już wieczorem widać na nim wiele pięknych gwiazdozbiorów.

W zimie na niebie dominuje gwiazdozbiór Oriona. Łatwo go odnajdziemy za pomocą załączonej powyżej mapki. W środku między czerwonawą Betelgeuse na górze a niebieskawym Rigelem na dole znajduje się Pas Oriona, składający się z trzech niebieskich gwiazd. Poniżej Pasa kilka słabych gwiazdek tworzy miecz rycerza.

Jeżeli Pas Oriona przedłużymy, to posuwając się w jednym kierunku natrafimy na Aldebarana w Byku, a w drugim na Syriusza w Wielkim Psie. Syriusz jest najjaśniejszą gwiazdą naszego nieba. Ma barwę białą, lecz z uwagi na swoje niskie położenie zazwyczaj silnie migoce, mieniąc się przy tym barwami tęczy.

Linia łącząca Rigela z Betelgeuse biegnie w kierunku gwiazdozbioru Bliźniąt, którego najjaśniejszymi gwiazdami są samotne bliźnięta: Polluks i nad nim leżący Kastor. Między gwiazdozbiorami Wielki Pies i Bliźnięta leży konstelacja Mały Pies z pomarańczowo zabarwionym Procjonem. Nad Orionem znajduje się Woźnica z najjaśniejszą gwiazdą Kapella, którą nazywamy też Koza.

Do łatwiejszego wyszukiwania gwiazdozbiorów służy nam siedmiokąt, którego wierzchołki tworzą najjaśniejsze gwiazdy nieba zimowego. Kolejno jest to Rigel w Orionie, Syriusz w Wielkim Psie, Procjon w Małym Psie, Polluks i Kastor w Bliźniętach, Kapella w Woźnicy i Aldebaran w Byku. W środku tego siedmiokąty leży czerwonawa Betelgeuse.

Roman Strzondała