Gabriela Zapolska – autorka i aktorka. W 100. rocznicę śmierci
Przed stu laty, 17 grudnia 1921 roku, zmarła Gabriela Zapolska – dramatopisarka znana przede wszystkim jako autorka Moralności pani Dulskiej (1906). Pomimo że Zapolska nie znalazła się na oficjalnej liście patronów 2021 roku uchwalonej przez Parlament RP, to właśnie jej najsłynniejszy dramat był lekturą dziesiątej edycji Narodowego Czytania w Polsce. Moralność pani Dulskiej to oczywiście niejedyny utwór tej wszechstronnie utalentowanej artystki, która nie tylko pisała sztuki, ale także w nich występowała. Zapolska jest jedną z najbarwniejszych postaci polskiej literatury dzięki odwadze w podejmowaniu trudnych tematów w prozie i w dramacie oraz dzięki niekonwencjonalnym wyborom w życiu osobistym. Maria Korwin-Piotrowska – bo tak naprawdę nazywała się Zapolska – urodziła się 30 marca 1857 roku w Podhajcach na Wołyniu. Kształciła się w domu, podobnie jak większość ówczesnych kobiet pochodzących z ziemiańskich rodzin. Przez krótki czas uczyła się we lwowskich szkołach dla dziewcząt. Gabriela Zapolska, ok. 1885 / Domena publiczna Za namową rodziców, w wieku 19 lat, wyszła za mąż za Konstantego Śnieżko-Błockiego,…
Z REDAKCYJNEJ POCZTY: Wycieczka MK PZKO z Lesznej Dolnej do Cieszyna, Koniakowa i Istebnej
LESZNA DOLNA / Kolejną imprezą zorganizowaną przez zarząd MK PZKO Leszna Dolna dla swoich seniorów w ramach całorocznego projektu pn. "Zwiedzamy Polskę bliską i daleką" była wycieczka, która odbyła się w drugą niedzielę adwentową. Najpierw wycieczkowicze zwiedzili razem z przewodnikiem ciekawsze zakątki Cieszyna, a następnie udali się autokarem w pobliskie góry i kolejno wstąpili do Koniakowa i Istebnej. W Koniakowie odwiedzili i oglądnęli Muzeum Koronki Koniakowskiej oraz wysłuchali bardzo ciekawego opowiadania na temat historii i teraźniejszości tej placówki. Po smacznym obiedzie w karczmie "Świstak" odjechali do pobliskiej Istebnej, żeby przeżyć kilka chwil w adwentowej przedświątecznej atmosferze jarmarku bożonarodzeniowego. Seniorzy w bardzo miłych nastrojach powrócili o zmierzchu do Lesznej Dolnej pełni wrażeń i dobrego humoru. Wycieczka z bardzo miłym programem odbyła się m.in. dzięki wsparciu finansowemu Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie". TaSz
SZKOLNE WIEŚCI: Uczniowie z Bystrzycy zobaczyli pociąg antynarkotykowy
6 wagonów, 300 ton wagi i 165 metrów długości. Co się może kryć w takim dziwnym składzie pociągu, który zobaczyli uczniowie bystrzyckiej szkoły? Wbrew pozorom nie była to kolejna lekcja z cyklu „Wybór zawodu“. Choć ta lekcja również dotyczyła wyboru, to jednak w zupełnie innej dziedzinie... Pod koniec listopada uczniowie klas ósmych i dziewiątych polskiej szkoły w Bystrzycy wybrali się do Trzyńca i Czeskiego Cieszyna, aby wziąć udział w międzynarodowym programie profilaktycznym "Pociąg antynarkotykowy“. Pociąg ten zatrzymał się również w Polsce, w Niemczech i na Słowacji. Twórcy programu podzielili pociąg na różne sektory: sale kinowe, sale do wykładów i dyskusji oraz sale imitujące pomieszczenia i sytuacje odgrywane w filmie, który w środku pociągu obejrzała młodzież. Bohaterowie filmu Marcel i Petra przechodzą przez kolejne etapy życia typowe dla każdego narkomana - od eksperymentów z narkotykami po uzależnienie, zdobywanie nielegalnym sposobem pieniędzy na narkotyki poprzez problemy z policją, kradzieże i prostytucję… Film kończy się tragiczną śmiercią głównego bohatera i perspektywą lepszego życia głównej bohaterki, która…
Andrzejki wg Oskara Kolberga. Wieczór zabaw, spotkań i wróżb o charakterze matrymonialnym
Dziś imieniny obchodzi Andrzej. Wczoraj były andrzejki - wieczór zabaw, spotkań i przede wszystkim wróżb o charakterze matrymonialnym. Zapomniane w Czechach, w Polsce są okazją do spotkań towarzyskich zarówno wśród młodych, jak i starszych mieszkańców kraju (w tym drugim przypadku ciągle jeszcze hucznie obchodzone imieniny Andrzeja). Dawniej nieodłącznym elementem „andrzejek” były przeznaczone przede wszystkim dla panien wróżby, których najważniejszym tematem było potencjalne zamążpójście. Tak zwyczaje związane z obchodzeniem wigilii dnia Św. Andrzeja opisywał Oskar Kolberg: „Wieczór 30 listopada, św. Andrzejowi poświęcony, nastręcza także sposobność do rozmaitej zabawy. Leją wtedy ołów, w łyżce blaszanej roztopiony, do wody, a z figur formujących się wróżą sobie przyszłość. Dziewuchy rzucają w tył trzewik, który jeżeli po spadnięciu na ziemię końcem, a nie napiętkiem obrócony jest ku drzwiom, przepowiada im zamążpójście w ciągu roku. Takimże sposobem ciskają ostrużyny z jabłek i z ich zakrętów starają się zgadnąć głoskę początkową (nazwiska) przyszłego męża. Zadanie to nie takie trudne, jak na pierwszy rzut oka się zdaje, bo…
Adwent a ludowa wizja świata
Wraz z nastaniem Pierwszej Niedzieli Adwentu, co może nastąpić w ostatnim tygodniu listopada albo w pierwszym tygodniu grudnia, rozpoczyna się Rok Kościelny. W zachodnich kulturach chrześcijańskich, zatem i u nas, przyjęto rozpoczęcie Adwentu za początek ludowego roku obrzędowego. Bowiem rok obrzędowy, na który składają się tak tradycyjne obyczaje, jak zwyczaje i obrzędy, a także rożne praktyki i ceremonie, stanowi, identycznie jak Rok Kościelny, zamknięty krąg - cykl dzielący się według rozumienia i rachuby ludowej. Tradycja adwentowa w historii Kościoła rzymskokatolickiego sięga VI wieku. W poszczególnych rejonach Europy Adwent trwał od dwóch do ośmiu tygodni. Od czasów papieża Grzegorza Wielkiego obejmuje cztery niedziele. Adwent cechuje wielkie bogactwo zwyczajów ludowych. Jego kościelnym i ludowym symbolem jest zielony wieniec upleciony z gałązek drzew iglastych, zwykle świerka, z umieszczonymi na nim czterema świecami, zwanymi adwentowymi, które kolejno na każdą niedzielę Adwentu zapala się zazwyczaj podczas niedzielnego obiadu oraz częściej podczas wieczornej modlitwy domowej. Zakaz przędzenia wełny i lnu, szycia i darcia pierza Wszystkie kobiety…
Centrum Leczenia Udarów w szpitalu na Sośnie otrzymało nagrodę
TRZYNIEC / Trzynieckie Centrum Leczenia Udarów otrzymało europejski certyfikat jakości (ESO) za wysoką jakość opieki nad pacjentami po udarze. Tym samym plasuje się wśród placówek medycznych na najwyższym europejskim poziomie. W czerwcu Centrum Leczenia Udarów działające przy Oddziale Neurologii Szpitala w Trzyńcu zdobyło złota nagrodę ESO Angels Awards. Obecnie otrzymało certyfikat jakości Europejskiej Organizacji Udarowej (ESO). Szpital w Trzyńcu został doceniony za kompleksowość opieki oraz jakość procedur diagnostycznych i leczniczych. Opiekę nad pacjentami po udarze sprawują neurolodzy na Oddziale Intensywnej Terapii oraz Oddziale Neurochirurgii wraz z zespołem pielęgniarek wykwalifikowanych w opiece nad tymi pacjentami. Nierozerwalnie współpracują oni z internistami, radiologami, rehabilitantami, fizjoterapeutami, logopedami i psychologami. - Nagroda ta świadczy o tym, że zapewniamy naszym pacjentom wysoce profesjonalną opiekę, porównywalną z tą w innych ośrodkach leczenia udarów w Europie – dodała Helena Sobolová, kierownik Oddziału Neurologii Szpitala w Trzyńcu.
Dzieci z przedszkola w Czeskim Cieszynie świętowały Dzień Pluszowego Misia
CZESKI CIESZYN / Wczoraj dzieci z Przedszkola Wesołych Przygód w Czeskim Cieszynie na ul. Moskiewskiej świętowały Dzień Pluszowego Misia. Były tańce, teatrzyk i "małe co nie co". Dzień Pluszowego Misia obchodzimy 25 listopada od 2002 roku. Nauczycielki przygotowały dla dzieci szereg atrakcji. Była zabawa taneczna, w trakcie której wykonano tańce w parach z misiami. Bawiono się w wyliczankę misiową do piosenki "Ty i ja". Odegrano scenkę “Serduszko misia”, a następnie dzieci zostały obdarowane "małym co nie co", czyli pierniczkami, które przyniósł Miś Puchatek. Przygotowano również dla dzieci maski misia. Wszyscy świetnie się bawili aż do obiadu. Pierwszy pluszowy miś powstał w Ameryce Dzień Pluszowego Misia obchodzimy 25 listopada. To nie jest przypadkowa data, bo właśnie tego dnia przypada rocznica powstania tej maskotki. Samo święto nie ma jednak długiej tradycji, obchodzimy je dopiero od 2002 roku, kiedy to pluszowy miś obchodził swoje setne urodziny. Mało kto wie, że pluszowy miś to zabawka z niezwykłą historią. Wszystko zaczęło się od prezydenta Stanów…
Stanisław Gawlik: 77. rocznica tragedii żywocickiej
Uroczystość wspomnieniowa pamięci ofiar nazistów niemieckich w Żywocicach przeszła do historii. Przygotowanie techniczne oraz oprawa artystyczna bez zarzutu. Program opracowany precyzyjnie i chwała za to pani Jolancie Bałon, która prowadziła całą uroczystość. Jednak niedosyt powoduje brak wystąpienia przedstawiciela współorganizatora uroczystości, który powinien podziękować władzom Miasta Hawierzowa za przygotowanie wszystkich spraw związanych z uroczystością a przy okazji naprawić faux-pas jak występującego z przemówieniem prezydenta Hawierzowa tak ministra obrony narodowej RC, którzy zapomnieli na wstępie swojego przemówienia podkreślić obecność przedstawicieli władz Rzeczpospolitej Polskiej w osobie Izabelli Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalnej RP w Ostrawie oraz innych czołowych przedstawicieli Sejmu i Senatu RP, a także wicehetmana województwa moraskośląskiego Stanisława Folwarcznego. Chodzi o parę słów, a tak wielkie by miały znaczenie. Bo, co jak co, jeśli nikt nie ma odwagi podjąć się zadania rzetelnego współorganizatora, to napis na plakacie jest tylko dymną zasłoną świadczącą o tym, jak traktujemy pamięć o tych ofiarach. Jak dbamy, by nie zostali oni potraktowani jako kolejni w szeregu po Lidicach i Ležakach. …
Jak mawiał Imć Zagłoba – Kupą mości Panowie
Jedynie tak damy radę w tym niegodziwym kowidowym czasie zmobilizować większość naszych pobratymców do wpisania w formularzu Spisu Powszechnego narodowość polską. Nie dziwię się frustracji pana Siedlaczka, bo on już pewnikiem należy do starszego pokolenia i trudno mu rozumieć pokolenie młodszych. Lecz powinien raczej spróbować zrozumieć ich logikę rozważania, a nie obrażać się, że potraktowano jego pomysł odmownie. Nam wszystkim powinno zależeć, aby wspólnym szerokim frontem dotrzeć do każdego, by wpisał narodowość polską. Bo panowie z Centrum Polskiego Kongresu Polaków nie wzięli się z niczego, ale z inicjatywy "Wizji 2035". Jak z osobistego spotkania z panem dr. Michałem Przywarą zrozumiałem, to opracowanie strategiczne kampanii do Spisu Powszechnego 2021 już trwa przynajmniej od pół roku a zakres tych działań, w pełni profesjonalny, ma dwutorowy kierunek. Pierwszy poprzez polskie organizacje społeczne i włączenie ich członków do propagacji wpisania w arkuszu Spisu Powszechnego narodowość polską. Drugi zaś to ukierunkowany na tych chwiejnych i niezdecydowanych pakiet audiowizualnych, poprzez internet serwowanych, odezw propagandowych. Co prawda wszystko to pięknie wygląda, bo…
Bardziej papiescy aniżeli…
Po przeczytaniu artykułu na pierwszej stronie „Głosu“ z dnia 7 lutego br. pod tytułem „Polszczyzna co uszy rwie“ postanowiłem zareagować w tej sprawie. Tak pojmowany problem przedstawia kolokwialne wytykanie tym, którzy przyczynili się do tego, że stacje na terenie Zaolzia oraz ogłoszenia w pociągach mają polski tekst, mało konsekwencji w działaniu. A to, że udało się działaczom Polskiej Sekcji Narodowej Ruchu Politycznego COEXISTENTIA-WSPÔLNOTA wymusić na Czeskich Kolejach, by realizowały postanowienia Traktatów Europejskich i przez ostatnie dziesięć lat, każdy pasażer pociągu pospiesznego z Pragi do Nawsia oraz pociągu osobowego z Ostrawy do Mostów, słyszy nazwy przystanków kolejowych na Zaolziu w języku polskim, dzisiaj wywołuje niezadowolenie. Krytykującym przeszkadza, że artykulacja tych stacji nie brzmi, jak na język polski przystało. Ten paradoks zamiast nas martwić, powinien nas cieszyć. Bo to dokumentacja tego, jak trudno przez gardło im przechodzi wymawianie, pod przymusem czegoś, o czym najlepiej chcieli by zapomnieć. Wiele razy zwróciłem uwagę na pasażerów, którzy jadąc tymi pociągami, dopiero po minięciu Ostrawy zaczynają wybrzydzać na te…
FESTIWAL PZKO 2019
Jak gminne wieści niosą, zbliża się najważniejsza uroczystość naszego Polskiego Związku Kulturalno Oświatowego – FESTIWAL! (więcej…)
Kto sprawiedliwy niech pierwszy rzuci kamieniem….
Parę razy, uważnie, przeczytałem artykuł p. Renaty Putzlacher w ZWROCIE 2/19 „Henryk Jasiczek – My z niego wszyscy ?“. Wyrażam podziw i gratuluję, bo jest to inspirujący przyczynek do zrozumienia dramatu tego wybitnego twórcy, ale poniekąd i rozdarcia moralnego całego naszego społeczeństwa zaolziańskiego. Bo o wiele więcej, aniżeli przysłowiowych 7 plag egipskich musieli przetrwać ci, którzy wytrwali w polskości na tej Ziemi. (więcej…)
Na kanwie „Przełomu”
Stanowczo za długo mi trwało, nim przetrawiłem debiut literacki Małgorzaty Bryl-Sikorskiej pt. „Przełom". Zwiodła mnie na pokuszenie „zajawka”, że to pełna ciepłego humoru opowieść o zagubionym pokoleniu ludzi urodzonych w połowie lat 80. XX wieku. Jako stary wyjadacz, wszystkie doznania porównuję w lustrze swoich doświadczeń życiowych. Zbliżone są one do cytatu, tak mi bliskiego, Evalda Schorma: „Każdy chciałby liczyć na jakąś zapłatę, chciałby mieć taką nadzieję. Ale pole wolności znajduje się poza granicą korzyści. Wolność jest chyba połączona ze świadomością daremności - człowiek wie, że to, co robi, nie ma sensu, lecz mimo wszystko robi to chętnie i najlepiej jak potrafi”. Przebijając się przez gąszcz słów obrazujących frustrację, której nie rozumiem, bo u mnie szarość ma tylko dwa kolory – białe jest białe a czarne jest czarne – musiałem wracać do niektórych opisów, gdzie dusza zmaga się z ciałem i opornie wyłuskiwać sens rozterki bohaterki. To wszystko wstrzymywało mnie i powodowało, że odkładałem książkę, by znowu, po bezużytecznym kręceniu się…
Dziś promocja książki Józefa Wierzgonia
CZESKI CIESZYN / Jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia wyszła drukiem publikacja opisująca dzieje polskiego ruchu śpiewaczo-muzycznego na Zaolziu. Promocja publikacji pt. "Z dziejów polskiego społecznego ruchu śpiewaczo-muzycznego na Śląsku Cieszyńskim - Zaolziu w Republice Czeskiej" odbędzie się dzisiaj w Domu PZKO na ul. Bożka w Cz. Cieszynie. (więcej…)
Niedziela adwentowa w Bystrzycy
BYSTRZYCA / Członkowie MK PZKO w Bystrzycy spędzili w drugą niedzielę adwentową w swoim Domu PZKO chwile w miłej świątecznej atmosferze. Jak co roku odbyło się tam Spotkanie przy opłatku. (więcej…)
Bilety na Akademik dla…
Bal Sekcji Akademickiej "Jedność" zbliża się milowymi krokami. Oto osoba, która wygrała w naszym konkursie dwa bilety na bal, który odbędzie się na Strzelnicy (więcej…)
Znamy kolejną gwiazdę Dolańskiego Grómu
KARWINA / Wczoraj ruszyła przedsprzedaż biletów na przyszłoroczny Dolański Gróm. Organizatorzy też przedstawili kolejną gwiazdę festiwalu. (więcej…)
Julia Kania na Browarze
Dziś od godz. 20 w COK w Browarze posłchać można wspaniały jazzowy koncert promujący najnowszą płytę Julii Kani. (więcej…)
Mikołaj w Szkółce Polskiej w Brnie
BRNO / Czas adwentowy, śnieg za oknami i dzieci nie mogą się już doczekać, gdy odwiedzi ich Święty Mikołaj. (więcej…)
W Mostach mają nową szopkę
MOSTY KOŁO JABŁONKOWA / W sobotę do Mostów koło Jabłonkowa zawitał Mikołaj. W centrum gminy stanęły też stoiska ze świątecznymi wiktuałami, odbyło się też świnobicie oraz zapalono światła na choince. Największą jednak chlubą gminy jest nowa drewniana szopka. (więcej…)
Jarmark Świąteczny na cieszyńskim rynku
CIESZYN / W minioną niedzielę na cieszyńskim Rynku zorganizowano kolejny, V już Jarmark Świąteczny. W ustawionych na płycie Rynku straganach zakupić można było ręcznie robione ozdoby, biżuterię, dekoracje świąteczne a także produkty spożywcze – świąteczne i naturalne, tradycyjne jak miód z cieszyńskiej pasieki czy domowy smalec. (więcej…)
Spod Czantorii do Kudowy
KUDOWA ZDRÓJ / W nydeckim Kole PZKO starają się szanować i podtrzymywać tradycje i zwyczaje przodków. W Nydku niestety nie ma już polskiej placówki szkolnej, więc to członkowie PZKO czują się zobowiązani do pielęgnowania języka ojczystego oraz poszerzania wiadomości o Polsce. W związku z tym tradycyjnie organizują wycieczki do Polski. (więcej…)
Wiemy, kto będzie gwiazdą Dolańskiego Grómu
KARWINA / Organizatorzy Dolańskiego Grómu odsłonili rąbka tajemnicy. Wiemy, kto będzie jedną z gwiazd przyszłorocznego Dolańskiego Grómu. (więcej…)
Zapraszamy do lektury „Zwrotu”
REGION / Nasi wierni czytelnicy już pewno mają przeczytaną większość artykułów z najnowszego numeru „Zwrotu” z Janem Ryłką na okładce. Tych, co jeszcze nie zdążyli, zapraszamy do lektury. Przypominamy, że "Zwrot" można kupić też w wersji elektronicznej, niekoniecznie trzeba wychodzić po niego do kiosku. (więcej…)
Przedstawienie w Nieborach
NIEBORY / Nie widzieliście jeszcze najnowszej premiery teatru z MK PZKO Milików? Macie okazję już w tę niedzielę. (więcej…)
Nagrodzony film „Zaolzie – fenomen Z” możemy obejrzeć jeszcze raz
REGION / Już dziś wieczorem o godz. 18.00 w jabłonkowskim kinie możemy obejrzeć Film dokumentalny "Zaolzie – fenomen Z", który zdobył pod koniec października nagrodę specjalną na międzynarodowym festiwalu filmów polonijnych w Warszawie. (więcej…)
Gość z Godowa w Klubie Propozycji
PIOTOROWICE / Spotkanie Klubu Propozycji Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Piotrowicach, które odbyło się we wtorek 21 listopada w Kawiarni Rotigel, poświęcone było działalności Koła Turystyki Rowerowej Gminy Godów. (więcej…)
Kiedy zapalą się światła na choinkach?
REGION / Już niebawem w wielu gminach w regionie zapalą się światła na choinkach. Sprawdziliśmy, gdzie i kiedy odbędą się uroczystości adwentowe. (więcej…)
Macierz na bowlingu
CZESKI CIESZYN / W czwartek 16 listopada zorganizował ZG Macierzy Szkolnej dla prezesów i skarbników poszczególnych Kół Macierzy coroczne spotkanie, tym razem w Bowling Centrum w Cieszynie Czeskim. (więcej…)
Księstwo Cieszyńskie z polskiej perspektywy
CIESZYN / W ubiegłą sobotę 11 listopada w Cieszynie świętowano niepodległość. W ramach obchodów otwarto wystawę okolicznościową pt. "Cieszyn 1918. Polski my naród, polski lud". W Ratuszu Miejskim wygłosił wykład pt. "Księstwo Cieszyńskie z polskiej perspektywy (1914-1918)" prof. Andrzej Chwalba z Uniwersytetu Jagiellońskiego, historyk i eseista, autor wielu publikacji, dotyczących historii Polski. (więcej…)
Najnowszy numer
Newsletter
Kalendarium wydarzeń
Najczęściej czytane
- ZWROT ASTRONOMICZNIE: Dziś na niebie zobaczymy trzy planety i sierp Księżyca
- Już wiadomo, kto zostanie dyrektorem polskiej szkoły w Trzyńcu. Zarząd Miasta podjął wczoraj decyzję
- Cieszyński Jarmark Świąteczny tym razem odbędzie się w Czeskim Cieszynie
- Nową dyrektor szkoły w Trzyńcu zostanie Jolana Kantor. Jakie ma plany?
- Polonez, cha-cha i jive: Uczniowie gimnazjum i akademii handlowej pokazali, jak tańczy się z klasą! [zdjęcia]
ZWROT W KOMÓRCE
Reklama
Reklama
POGOTOWIE JEZYKOWE
![„Suszanie” obchodzili jubileusz. Koncert Galowy przyciągnął tłumy miłośników folkloru [zdjęcia, wideo]](https://zwrot.cz/wp-content/uploads/2023/11/25-11-23-jubileusz-SuszanIMG_0197-2.jpg-2-300x200.jpg)
