Sylwia Grudzień
E-mail: sylwia@zwrot.cz
Od 2019 roku na tylnej okładce drukowanego miesięcznika „Zwrot” zamieszczamy pamiątki rodzinne naszych czytelników. Zdjęć, dokumentów oraz innych artefaktów jest czasami tak dużo, że nie mieszczą się one na okładce. Wtedy przenosimy je w postaci szerszego artykułu do środka numeru. W 2022 roku czytelnicy jak zwykle nie zawiedli. Zobaczmy więc, jakie pamiątki nadesłano w 2022 roku.
W styczniowym numerze miesięcznika na ostatniej stronie opublikowaliśmy zdjęcie z 1916 roku przedstawiające Marię Fierlową z dziećmi (wśród nich najstarszy syn Gustaw Fierla) przez wejściem do domu rodzinnego. Fotografia ta została nadesłana wraz z innymi zdjęciami, pocztówką i wspomnieniami przez panią Danutę Urbanczykową. Wspomnienia wraz z ilustracjami zostały opublikowane w artykule „Wspomnienia Danuty Urbanczykowej z domu Bielesz z Bogumina”.
W lutym opublikowaliśmy na ostatniej stronie zdjęcie z początku XX wieku nadesłane przez pana Zdzisława Kohutka. Fotografia przedstawia Helenę Janikową (prababcię czytelnika) z rodziną. W środku numeru można znaleźć pierwszą część wspomnień zatytułowanych „Jak się żyło w Śmiłowicach przed stu laty (na przykładzie rodziny Kohoutków/Kohutków” autorstwa Gustava Chwistka i Zdzisława Kohutka.
Oprócz tego w lutowym numerze ukazał się artykuł „Z wizytą u Heleny Balandowej, urodzonej dzień przed katastrofą na Żwirkowisku”. Pani Helena podzieliła się z nami swoimi wspomnieniami dotyczącymi Cierlicka i przedwojennego Żwirkowiska. Jej opowieść okazała się niezwykle cenna, ponieważ nasza rozmówczyni urodziła się w domu stojącym nieopodal miejsca katastrofy.
W marcowym numerze również podjęliśmy tematykę lotniczą. Na ostatniej stronie ukazało się zdjęcie przesłane przez panią Danutę Chwajol, przedstawiające jej wujka Tadeusza Szymkowiaka, pilota Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii. Nasza czytelniczka nadesłała zdjęcia w 100. rocznicę urodzin bohatera.
Oprócz tego w środku numeru czytelnicy mogli znaleźć obszerny wywiad z panią Danutą dotyczący jej wujka oraz zgromadzonych przez nią pamiątek.
W tym numerze ukazała się również druga cześć wspomnień „Jak się żyło w Śmiłowicach przed stu laty (na przykładzie rodziny Kohoutków/Kohutków”.
W kwietniu ukazał się pamiętnik szkolny z wpisami i rysunkami kolegów z polskiej szkoły podstawowej w Karwinie-Raju, należący do kolegi redakcyjnego Romana Strzondały. W środku numeru zamieściliśmy artykuł związany z pamiątką, zatytułowany „Przed 150 laty rozpoczęto naukę w polskiej szkole w Raju”, autorstwa Strzondały.
W tym numerze ukazała się również trzecia i ostatnia cześć wspomnień „Jak się żyło w Śmiłowicach przed stu laty (na przykładzie rodziny Kohoutków/Kohutków”.
W majowym numerze „Zwrotu” na ostatniej stronie znalazło się zdjęcie przedstawiające panią Helenę Curzydło (ur. 9 marca 1933 r.), która jako mała dziewczynka układa kwiaty w wazonie w nieistniejącym już Mauzoleum na Żwirkowisku.
W środku opublikowaliśmy reportaż zatytułowany „Historia jednej tablicy. Z wizytą u Heleny Curzydło z Cierlicka”.
W tym majowym numerze ukazała się również pierwsza cześć wspomnień wraz z pamiątkami rodzinnymi, które nadesłała pani Anielka Pieczonka. W artykule „Mój dom rodzinny – wspomnienia z dzieciństwa” opowiada historię kilku pokoleń mieszkających w domu w Gródku. Posiłkuje się przy tym wspomnieniami wujka Władysława Majewskiego i brata Stanisława Czudka.
W czerwcowym numerze opublikowaliśmy drugą część wspomnień pani Anieli Pieczonki, a na ostatniej stronie zamieściliśmy zdjęcie przedstawiające dziadków czytelniczki wraz z rodziną przed domem w Gródku. Zdjęcie zostało wykonane tuż po II wojnie światowej.
W lipcowym numerze na ostatniej stronie zamieściliśmy popielniczkę ceramiczną z napisem: Emil Eichner / Český Těšín / Tel. 85 / Distillerie / Des Liquers, należąca do pana Tadeusza Cimały.
Trzecia i ostatnia część wspomnień pani Anieli Pieczonki ukazała się w lipcu.
W sierpniu na ostatniej stronie okazało się zdjęcie przedstawiające rodzinę Owczarzych z 1909 roku, nadesłane przez braci Władysława i Tadeusza Owczarzych.
W wrześniu opublikowaliśmy obraz z 1938 roku autorstwa Roberta Gałuszki przedstawiający Mauzoleum na Żwirkowisku. Pamiątka została nadesłana przez pana Jana Szymika.
W środku numeru natomiast ukazała się pierwsza część „Kroniki rodu Stonawskich z Lesznej” autorstwa ks. Jan Stonawskiego, nadesłane i opatrzone przypisami przez Witolda Stonawskiego.
Pamiątkę do październikowego numeru „Zwrotu” nadesłała pani Marta Mikulowa. Było to czarno-białe zdjęcie z 1949 roku, przedstawiające dzieci z przedszkola w Żywociacach w strojach krakowskich. Sześcioro z nich to sieroty po zamordowanych ojcach w Żywocicach 6 sierpnia 1944 roku.
W środku ukazała się kolejna część „Kroniki rodu Stonawskich z Lesznej”.
W listopadowym numerze ukazała się fotografia ślubna państwa Elżbiety i Leopolda Brannych, wykonana w 1936 roku w Budapeszcie. W środku opublikowaliśmy reportaż z wizyty u pani Alicji Brannej zatytułowany „Historia jednej miłości. Wspomnienia o Lizie i Poldku Brannych”.
W tym samym numerze zamieściliśmy trzecią część „Kroniki rodu Stonawskich z Lesznej”.
W ostatnim numerze „Zwrotu” na ostatniej stronie czytelnicy mogli zobaczyć Biblię Świętą z 1864 roku nadesłaną przez panią Renatę Szkucik z domu Zahradnik, przekazywaną z pokolenia na pokolenie w linii matki.
W grudniowym numerze ukazało się również uzupełnienie drugiej części „Kroniki rodu Stonawskich z Lesznej”.
Dziękujemy wszystkim!
Drodzy Czytelnicy, dziękujemy bardzo za Wasze zaangażowanie. Szczególne podziękowania należą się tym czytelnikom, którzy poświęcili swój czas na redakcję wspomnień napisanych przez krewnych oraz podjęli się spisania własnych wspomnień.
Dziękujemy również panu Janowi Przywarze, który w związku z 90. rocznicą katastrofy w Cierlicku zaproponował wizyty u pań Heleny Balandowej i Heleny Curzydło. Pamiątki, które nie ukazały się w 2022 roku, na pewno znajdą swoje miejsce na ostatniej stronie „Zwrotu” w tym roku.