Średniowieczny Cieszyn w dźwiękach i barwach. Wykład o muzyce i modzie epoki w Bibliotece Miejskiej

CIESZYN / We wtorek 18 lutego w Bibliotece Miejskiej w Cieszynie Agnieszka Górecka-Przywara wygłosiła wykład pt. „Muzyka i moda w średniowiecznym Cieszynie”. Prelekcja odbyła się w ramach sekcji historycznej „Przeszłość i Teraźniejszość” Cieszyńskiego Uniwersytetu III Wieku.

Temat przyciągnął wielu słuchaczy, także niebędących członkami CUTW, którzy szczelnie wypełnili salę. Prelegentka nie tylko opowiadała o średniowiecznej modzie i muzyce, ale jedno i drugie zademonstrowała. Na prelekcję przyszła bowiem w rekonstrukcji średniowiecznej sukni szlachcianki. Przyniosła także rekonstrukcje fletów z tamtego okresu, na których zagrała.

W trakcie prelekcji uczestnicy przenieśli się w czasy średniowiecza, poznając realia życia codziennego, dworską modę oraz muzykę epoki. Agnieszka Górecka-Przywara zaprezentowała stroje oraz dodatki rekonstruowane na podstawie źródeł historycznych, omawiając zarówno ich wykonanie, jak i znaczenie poszczególnych elementów ubioru.

Barwne oblicze średniowiecza

Prelegentka podkreśliła, że wbrew stereotypom średniowiecze nie było okresem ponurym, lecz pełnym barw i różnorodnych wpływów kulturowych. Na dworze książąt cieszyńskich spotykały się inspiracje z Niemiec, Czech, Francji, Włoch czy Anglii. Uczestnicy spotkania mogli zobaczyć przykłady materiałów i krojów charakterystycznych dla ówczesnych elit oraz poznać tajniki średniowiecznej sztuki krawieckiej.

Górecka-Przywara omówiła również znaczenie kolorystyki w średniowiecznej modzie. Wśród najczęściej używanych barw dominowały czerwień, granat, zieleń oraz róż, który w tamtym okresie był uznawany za kolor męski. Barwy te nie tylko świadczyły o statusie społecznym właściciela, ale często miały także symboliczne znaczenie.

Ważnym elementem wykładu była także rola symboliki odzieży. Podczas prezentacji omówiono znaczenie jedwabnych pasów, haftowanych rękawów oraz popularność ozdobnych guzików. Zaprezentowano również historyczne przykłady nakryć głowy czy obuwia, w tym charakterystycznych drewnianych patynek, które chroniły przed zabrudzeniem i wilgocią.

Muzyka epoki i rekonstrukcje instrumentów

Istotną częścią spotkania była prezentacja muzyki średniowiecznej. Wykładowczyni zaprezentowała nie tylko fragmenty nagrań, ale także rekonstrukcje dawnych fletów, na których zagrała m.in. fragmenty utworów świętej Hildegardy.

Obok twórczości Hildegardy z Bingen zaprezentowano również pieśni miłosne pochodzące z kodeksu Manesse, zbioru utworów średniowiecznych poetów i muzyków dworskich, które odzwierciedlały kulturę i obyczaje epoki.

Podkreśliła, że muzyka w średniowieczu pełniła wiele funkcji. Towarzyszyła zarówno obrzędom religijnym, jak i życiu codziennemu oraz ceremoniom dworskim. Muzyka w średniowieczu pełniła funkcję nie tylko rozrywkową i liturgiczną, ale także praktyczną. Przykładowo dźwięki instrumentów używane były w czasie podróży kupieckich do oznajmiania swojej obecności oraz odstraszania dzikich zwierząt.

Podróż przez historię Cieszyna i Europy

Podczas wykładu pojawiły się odniesienia do historii Cieszyna, w tym do znaczenia miasta jako ważnego punktu na średniowiecznych szlakach handlowych. Omówiono również związki książąt cieszyńskich z innymi europejskimi dworami, a także wpływy kulturowe, jakie przenikały do regionu wraz z podróżami i handlem.