W tych dniach możemy na bezchmurnym niebie podziwiać wszystkie planety Układu Słonecznego widoczne gołym okiem. Jowisz i Mars jest widoczny przez całą noc, Saturn w pierwszej połowie nocy. Wenus odgrywa rolę królowej wieczoru, a Merkury jest królem poranka. Jutro rano nastanie koniunkcja Księżyca z Merkurym.
Planety na wieczornym i nocnym niebie
W Cieszynie Słońce dziś 27 grudnia 2024 zachodzi około godziny 15:50 u nas obowiązującego czasu strefowego, czyli czasu środkowoeuropejskiego. Już w moment zanurzania naszej Dziennej Gwiazdy pod horyzont widoczna jest Wenus nad południowo-zachodnim horyzontem. Z każdą minutą przy ciemniejącym niebie staje się coraz wyraźniejsza i błyszczy tak jasno, że trudno ją przeoczyć.
O tej samej porze na przeciwnej stronie nieba, nad wschodnim horyzontem, znajduje się nieco słabszy Jowisz. Około 30 minut później na dostatecznie już ciemnym niebie w lewo od Wenus, nad południowym horyzontem widoczny będzie Saturn. Około godziny 18:00 wschodzi czerwonawy Mars spod wschodniego horyzontu.
Wenus, która teraz pełni rolę Gwiazdy Wieczornej, zachodzi około godziny 19:40. O dwie godziny później zachodzi Saturn. Mars i Jowisz są widoczne przez całą noc.
Przez najbliższy okres wieczorem możemy widzieć cztery planety a nad ranem przed wschodem Słońca piątą, a więc wszystkie planety widoczne gołym okiem. Warto przypomnieć, że planety w przeciwieństwie do gwiazd nie migoczą. Blask planet jest niezmienny, co pozwala je wizualnie odróżnić od gwiazd, które do nas mrugają.
Merkury na porannym niebie
Merkury jest najtrudniejszy do zaobserwowania spośród planet dostrzegalnych gołym okiem, ponieważ przebywa stale na niebie w stosunkowo bliskim sąsiedztwie Słońca. Dlatego obserwujemy go albo krótko po zachodzie Słońca, albo tuż przed jego wschodem. Niskie położenie nad horyzontem i jasne tło nieba sprawiają, że trudno go wypatrzeć.
Przez najbliższe dni mamy wyjątkową okazję do zaobserwowania tej planety. Merkurego odnajdziemy przy bezchmurnym niebie w przybliżeniu godzinę przed wschodem Słońca nisko nad południowo-wschodnim horyzontem. Słońce w najbliższych dniach na naszych terenach wschodzi około godziny 7:42 u nas obowiązującego czasu środkowoeuropejskiego.
Akurat jutro rano do planety położonej najbliżej Słońca przybliży się cienki sierp Księżyca, który w poniedziałek 30 grudnia 2024 osiągnie nów. Koniunkcja ta umożliwi nam łatwe odnalezienie Merkurego na porannym niebie – wypatrywać go należy w lewo od księżycowego rogala. Wzajemne położenie Księżyca oświetlonego zaledwie z 7 procent i Merkurego widoczne jest na dołączonej mapce nieba. Między Księżycem i Merkurym mrugać na nas będzie Antares – najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona.
Najlepiej obserwacje rozpocząć około godziny 6:45. O tej porze po przeciwnej stronie nieba nad zachodnim horyzontem znajdowań się będzie czerwonawy Mars. Poranki przy bezchmurnym niebie są bardzo chłodne i siarczysty mróz bywa bardzo dokuczliwy. Dlatego warto zadbać o ciepłe ubranie. Wtedy możemy również obserwować piękny wschód Słońca o godzinie 7:45.
Dobre warunki do porannych obserwacji Merkurego będą trwać jeszcze kilka dni. Nie musimy ograniczać się do jutrzejszego poranka. W pierwszych dniach nowego roku Merkury zacznie niknąć na tle jasnej, złotej łuny od zbliżającego się wschodu Słońca.
Pamiętajmy, że Merkury znajduje się nisko nad horyzontem i do jego obserwacji potrzebujemy przejrzystego powietrza i płaskiego widnokręgu. Dlatego warto wybrać takie miejsce obserwacyjne, z którego właściwa strona horyzontu jest odsłonięta.
Wszystkie czasy podane są w czasie środkowoeuropejskim.