Beata Tyrna
E-mail: indi@zwrot.cz
CIESZYN / W środę 4 grudnia w Sali Rzymskiej Muzeum Śląska Cieszyńskiego odbył się wykład zatytułowany „Zobaczyć przeszłość. Prezentacja wybranych znalezisk z badań archeologicznych Rynku w Cieszynie”. Wydarzenie zgromadziło miłośników historii, którzy mieli okazję wysłuchać specjalistów związanych z badaniami archeologicznymi prowadzonymi w tym miejscu.
„Szlakiem Cieszyńskiego Tramwaju – rozwój transgranicznej turystyki” – to dzięki temu projektowi możliwe było przeprowadzenie badań archeologicznych
Spotkanie rozpoczął Stanisław Kawecki, Sekretarz Miasta Cieszyn. Przybliżył on założenia projektu „Szlakiem Cieszyńskiego Tramwaju – rozwój transgranicznej turystyki”, w ramach którego przeprowadzono badania archeologiczne. Badania poprzedziły rewitalizację cieszyńskiego rynku.
Wyniki badań historycznych
Właściwą część wykładu poprowadzili Jan Paweł Borowski, kierownik Działu Historii Muzeum Śląska Cieszyńskiego, oraz Zofia Jagosz-Zarzycka, kierowniczka Działu Archeologii.
Jan Paweł Borowski zaprezentował wyniki kwerendy archiwalnej, którą przygotował w 2021 roku wraz z Zofią Jagosz-Zarzycką. Omówił dwie główne koncepcje rozwoju cieszyńskiego rynku. Przedstawił też nowe interpretacje dokumentu z 1496 roku, w którym książę Kazimierz II sprzedał miastu dwa domy na potrzeby nowego ratusza.
Zwrócił uwagę, że dotychczasowy plac sprzedany wraz z domami mógł znajdować się nie po stronie północnej ratusza, lecz po jego południowej stronie.
Jan Paweł Borowski podał również pierwszą wzmiankę o Wyższej Bramie, datowaną na rok 1450. Odkrycie to podaje w wątpliwość wcześniejsze tezy o jej pochodzeniu z końca XV wieku.
Odkrycia archeologiczne
Zofia Jagosz-Zarzycka przedstawiła przebieg i wyniki badań archeologicznych. Opowiedziała o odnalezionych warstwach XIX-wiecznego bruku z kamieni otoczakowych, reliktach sieci wodociągowej z różnych okresów historycznych, pozostałościach odwachu, pręgierza, cysterny i pierwotnej lokalizacji fontanny z Neptunem.
Najważniejszym odkryciem były piwnice średniowiecznego ratusza, który znajdował się w centralnej części rynku. Był on częściowo podpiwniczony, mierzył 18 x 18 metrów, a otaczał go bruk z otoczaków, zgodny z klasycznym układem urbanistycznym średniowiecznych miast.
Prezentacja obejmowała także datowania dendrochronologiczne, które przesuwają początki rynku na co najmniej XIV wiek. Zaprezentowano liczne znaleziska, w tym monety, przedmioty metalowe, ceramiczne i skórzane. Archeolożka pokazała również najstarsze odkrycie – rzymską monetę z czasów Marka Aureliusza, znalezioną w warstwie średniowiecznej.