Znamy laureatów Nagrody Polin 2024. W gronie finalistów znalazła się Irena French

WARSZAWA / Laureatami głównej Nagrody POLIN 2024 zostali Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki. Nagrodę Specjalną POLIN Kultura i Media odebrał ksiądz Adam Boniecki, a Nagrodę Specjalną POLIN 2024 – Fundacja Borussia z Olsztyna. Nagrody wręczono w poniedziałek w Warszawie.

Laureaci Nagrody POLIN 2024 – Ewa Teleżyńska-Sawicka i Paweł Sawicki – są członkami zarządu Fundacji „Pamięć Treblinki”. Od lat upamiętniają osoby zamordowane w tym obozie zagłady. Tworzą Księgę Imion – internetową bazę ofiar. Jest w niej już prawie 109 tys. osób, a na opracowanie czeka kolejnych 20 tysięcy. W każdą ostatnią sobotę miesiąca – na terenie dawnego obozu – czytają Imiona Żydów wraz z historiami, które udało się o nich odnaleźć. Tworzą także bazę uciekinierów, bazę transportów czy wielojęzyczną ścieżkę edukacyjną z uwzględnieniem nowych technologii.

Adam Boniecki laureatem Nagrody Specjalnej Kultura i Media

W tym roku, po raz pierwszy w historii konkursu, dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński przyznał Nagrodę Specjalną w kategorii Kultura i Media. Jej laureatem został ksiądz Adam Boniecki.

– Ksiądz Boniecki buduje zrozumienie i od kilkudziesięciu lat szerzy wartości, o których w dzisiejszym świecie często się zapomina, a które są uniwersalne i ponadczasowe – powiedział dyr. Stępiński. – Ma niezwykły dar budowania szacunku wobec drugiego człowieka i jego poglądów. Posiada umiejętność patrzenia w głąb, poruszania najcieńszych strun, zmuszania nas do refleksji i weryfikacji własnych sądów. Od lat uczy nas otwartości i empatii. Jest autorytetem przez bardzo duże „A” – zaznaczył.

– Całe lata „Tygodnik Powszechny” uporczywą pracą pokazywał z różnej strony historię i obecność polskich Żydów. Ta uporczywa praca przyniosła owoce. Uporczywa praca, uporczywe sumienie zmieniło wiele – mówił ks. Adam Boniecki, odbierając nagrodę.

Wyróżnienia

Kapituła konkursu przyznała także dwa wyróżnienia. Otrzymali je Karolina Panz z Nowego Targu i Dariusz Sobczyk z Opatowa.

Karolina Panz od blisko dwudziestu lat łączy rolę badaczki losów Żydów podhalańskich z działaniami na rzecz przywracania pamięci. W archiwach krajowych i zagranicznych poszukuje materiałów dotyczących ich historii, spotyka się z Ocalałymi i potomkami żydowskich Podhalan. Organizuje spotkania z Ocalałymi nowotarżanami i upamiętnia Żydów Podhala w rocznice ich Zagłady.

Dariusz Sobczyk jest strażnikiem pamięci opatowskich Żydów. Zainicjował obchody rocznicowe dla uczczenia pamięci ofiar Zagłady. Od lat stara się sprawiać, by mieszkańcy miasteczka nie zapominali o tradycji swojego miasta. W 80. rocznicę zagłady Opatowa współorganizował zjazd ziomkostwa potomków opatowskich Żydów. Był pomysłodawcą i inicjatorem pierwszej w Opatowie wystawy obrazów Majera Kirszenblata.

Jubileuszowa edycja konkursu Nagroda POLIN

Zadaniem konkursu jest promocja postaw i działań zgodnych z misją muzeum. Laureatami nagrody są społecznicy pielęgnujący pamięć o historii polskich Żydów oraz przyczyniający się do kształtowania wspólnej przyszłości, wzajemnego zrozumienia i szacunku. „Nagrodę POLIN – przyznawaną od 2015 roku – otrzymało dotychczas 10 laureatów, a w finale konkursu znalazło się ponad 65 osób” – przypomniała Olga Kaliszewska z Biura Prasowego Muzeum POLIN.

„Jubileuszowy konkurs Nagroda POLIN jest okazją do dostrzeżenia i docenia działań wielu wspaniałych ludzi, których mamy wokół. Każdego roku jesteśmy pod wrażeniem liczby osób i organizacji, które chronią pamięć o polsko-żydowskiej historii miast i miasteczek. Tych, którzy w swoich lokalnych społecznościach niestrudzenie realizują przesłanie Mariana Turskiego i nie są obojętni. To oni pozwalają nam mieć nadzieję, że świat, w którym żyjemy, zmierza także czasem w dobrym kierunku, wzajemnego szacunku i pamięci” – mówi Radosław Wójcik, kierownik konkursu Nagroda POLIN 2024.

Fundacja Borussia

Wyróżnienia w konkursie Nagroda POLNI 2024 przypadły Karolinie Paz z Nowego Targu i Dariuszowi Sobczykowi z Opatowa. Nagrodę Specjalną POLIN otrzymała Fundacja Borussia, która od 2006 roku przywraca pamięć o wielokulturowej historii Warmii i Mazur oraz wspiera działania obywatelskie w sferze kultury, edukacji i integracji społecznej. Od kilkunastu lat rozwija także współpracę, prowadzi dialog z sąsiadami i dzieli się doświadczeniami związanymi z polską drogą do demokracji.

„Fundacja Borussia jest nieobojętna na niszczenie materialnego dziedzictwa żydowskiego, czego najlepszym dowodem jest uratowanie od niepamięci i zniszczenia unikatowego obiektu, budynku Bet Tahary. Dziś stanowi on miejsce pamięci o losach olsztyńskich Żydów i działań dla dobra ogółu” – mówił dyrektor Muzeum POLIN Zygmunt Stępiński.

Wśród finalistów Irena French

W gronie finalistów znalazła się też Irena French. Z wykształcenia historyczka sztuki, od ponad 20 lat pracuje w Muzeum Śląska Cieszyńskiego, od 3 lat jako dyrektor. Zajmuje się wielonarodowościowym Cieszynem, ze szczególnym uwzględnieniem historii Żydów i Niemców, którzy z miasta zniknęli. Jako społeczna opiekunka cmentarzy żydowskich w Cieszynie zainicjowała porządkowanie najstarszych nekropolii, dzięki czemu odsłonięto blisko 300 nagrobków, z czego 63 zrekonstruowano. Prowadzi także biogramy cieszyńskich Żydów na stronie „Pochowani na cmentarzach żydowskich w Cieszynie”. Jej celem jest rekonstrukcja Nowego Cmentarza jako miejsca pamięci.

Wszyscy finaliści konkursu otrzymali nagrody finansowe, które ufundowali Darczyńcy Muzeum POLIN – Tomek Ulatowski i Fundacja Odette i Nimroda S. Ariava – oraz Wiktor Askanas i Ewa Masny-Askanas. Mecenasem konkursu Nagroda POLIN 2024 jest Jankilevitsch Foundation, współorganizatorem – Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Projekt realizowany jest ze środków Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Autorem statuetki „Nagroda POLIN” jest Stanisław Zieliński.

Uroczystość wręczenia nagród odbyła się w siedzibie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w 10. rocznicę otwarcia wystawy stałej, 28 października. (PAP)