W dniu 10 września 2024 rozpoczęła się prywatna misja załogowa Polaris Dawn. Z centrum lotów Kennedy Space Center NASA na Florydzie wystartowała rakieta Falcon 9 firmy SpaceX ze statkiem kosmicznym Crew Dragon Resilience wraz z czwórką astronautów na pokładzie. Podczas misji planowane jest pierwsze w historii wyjście dwóch prywatnych astronautów w otwartą przestrzeń kosmiczną w zupełnie nowych kombinezonach.
Polaris Dawn to pierwsza misja prywatnego programu załogowych lotów kosmicznych Polaris, którego organizatorem wspólnie z prywatną firmą Elona Muska SpaceX jest Jared Isaacman – amerykański miliarder, przedsiębiorca i filantrop, który wcześniej zorganizował i wziął udział w pierwszej w pełni prywatnej misji orbitalnej Inspiration4 (wrzesień 2021).
Misja Polaris Dawn
Misja Polaris Dawn rozpoczęła się 10 września 2024 dokładnie o godzinie 11:23 czasu polskiego startem rakiety Falcon 9 ze statkiem kosmicznym Crew Dragon Resilience z Centrum Kosmicznego im. Johna F. Kennedy’ego na Florydzie. Po zakończonej pracy pierwszy stopień rakiety Falcon 9 wylądował na platformie morskiej. Start wielokrotnie opóźniano, głównie z uwagi na warunki pogodowe – zarówno dla startu, jak i planowanego momentu zakończenia misji.
Misja Polaris Dawn zaplanowana została na pięć dni. Bierze w niej udział czworo astronautów: emerytowany podpułkownik Sił Powietrznych USA Scott „Kidd” Poteet (USA) – pilot misji, inżynierka Sarah Gillis (USA), oficer medyczna Anna Menon (USA) oraz dowódca misji Jared Issacman (USA). Co ciekawe, zarówno Sarah Gillis jak i Anna Menon to pracowniczki firmy SpaceX, operatora rakiet Falcon 9 oraz załogowych statków kosmicznych Dragon.
Misja Polaris Dawn ma trwać do 14 września 2024
Program misji
Zaplanowano, że członkowie załogi misji Polaris Dawn, którzy nie są na co dzień zawodowymi astronautami, przeprowadzą na orbicie 36 eksperymentów i badań naukowych (głównie medycznych), w tym między innymi wykonanie zdjęć mózgów astronautów metodą rezonansu magnetycznego oraz próba wykonania zdjęć rentgenowskich bez użycia aparatu przy wykorzystaniu promieniowania kosmicznego. Monitorować będą również tworzenie się bąbelków gazu w naczyniach krwionośnych (problem dotyczący także nurków) i badać zmiany narządu wzroku w stanie nieważkości, prowadzące do pogorszenia widzenia.
W planie misji znajdują się także testy przesyłania komunikatów za pomocą impulsów laserowych pomiędzy statkiem Crew Dragon Resilience a konstelacją satelitów Starlink firmy SpaceX. Misja będzie oczywiście sprawdzać również łączność internetową ze Starlinkami.
Orbita misji
Rakieta Falcon 9 wyniosła statek kosmiczny misji Polaris Dawn na wydłużoną eliptyczną orbitę, której apogeum (punkt najdalszy od Ziemi) znajduje się 1400 kilometrów nad powierzchnią Ziemi. Jest to tysiąc kilometrów wyżej, niż krąży Międzynarodowa Stacja Kosmiczna ISS.
I właśnie dziś 11 września 2024 po godzinie trzeciej nad ranem statek Crew Dragon z misją Polaris Dawn osiągnął apogeum swojej orbity wynoszące 1400,7 kilometrów ponad Ziemią. To najdalsza odległość, na jaką polecieli ludzie od czasu ostatniego lotu na Księżyc, do którego doszło ponad 50 lat temu!
Nie chodzi tu tylko o bicie rekordów. Lot na dużej wysokości ma na celu zebranie niemałej ilości danych na temat wpływu środowiska kosmicznego na systemy statku kosmicznego i organizmy astronautów. W tym obszarze pole magnetyczne Ziemi więzi naładowane cząstki wiatru słonecznego, tworząc tzw. wewnętrzny pas Van Allena. To niebezpieczny obszar, ponieważ astronauci w ciągu kilku orbit otrzymają dawkę promieniowania odpowiadającą trzymiesięcznemu pobytowi na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. Dzięki zebranym danym przyszłe loty załogowe poza Ziemię będą bezpieczniejsze.
W celu zachowania środków bezpieczeństwa statek kosmiczny spędził na dużej wysokości około 10 godzin. To minimalny czas potrzebny do zebrania niezbędnych danych. Później Crew Dragon obniżył swoje apogeum do bezpiecznych 700 kilometrów.
Wyjście w otwartą przestrzeń kosmiczną
Trzeciego dnia misji (jutro 12 września 2024) turystyczni astronauci będą mieli okazję wyjść na około 20 minut poza pokład statku Dragon. Odbędzie się to kiedy statek znajdować się będzie w odległości około 700 kilometrów od Ziemi (300 kilometrów wyżej niż orbitująca Międzynarodowa Stacja Kosmiczna ISS). Będą jednak cały czas ubezpieczeni, połączeni ze statkiem pępowiną trzymającą ich przy Dragonie, żeby nie odlecieć w przestrzeń kosmiczną.
Ciekawostką jest to, że statek Crew Dragon nie posiada śluzy powietrznej. Zatem na działanie próżni kosmicznej wystawione będzie całe wnętrze kabiny statku. Dlatego też cała załoga będzie musiała założyć nowe skafandry kosmiczne EVA SpaceX wykonane z nowych materiałów izolujących termicznie. Kombinezony te mają kamerę oraz ekran, są elastyczne i wygodne jak dotychczasowe IVA więc nie będzie potrzeby przebierania się w dwa różne typy skafandrów. Tylko dowódca Jared Isaacman i pilot misji Scott Poteet będzie testować funkcjonalność i elastyczności tych skafandrów na zewnątrz statku. SpaceX planuje transmisję na żywo z tego wydarzenia na kanale YouTube tutaj.
Misja zakończy się dwa dni później 14 września 2024, wodowaniem na spadochronie w jednej z kilku potencjalnych stref lądowania u wybrzeży Florydy.
Program Polaris to więcej misji
Polaris Dawn to pierwsza z trzech planowanych misji w ramach programu Polaris, projektu załogowych lotów w pełni komercyjnych, finansowanych i organizowanych przez miliardera i filantropa Jareda Isaacmana i realizowana przez prywatną firmę SpaceX Elona Muska. Wszystkie mają na celu dalszą prywatną eksplorację kosmosu i rozszerzenie badań naukowych nad życiem w mikrograwitacji, a także kontynuację zbierania pieniędzy dla Saint Jude Children’s Research Hospital w Memphis w stanie Tennessee.
Polaris Dawn jest drugą załogową misją opłaconą przez Isaacmana i jego drugą podróżą w przestrzeń kosmiczną. Jego pierwsza misja, Inspiration4, we wrześniu 2021 pomogła zebrać 250 milionów dolarów darowizn na rzecz St. Jude Children’s Research Hospital w Memphis w stanie Tennessee.
Celem programu Polaris jest przyspieszenie rozwoju załogowych lotów kosmicznych przy jednoczesnym pozyskiwaniu funduszy oraz zwiększaniu świadomości, jeśli chodzi o istotne sprawy na Ziemi. Technologie i możliwości zademonstrowane w ramach programu mają przysłużyć się przyszłym misjom załogowym, między innymi księżycowym i marsjańskim.
Źródło ilustracji: SpaceX
