Spotkanie z profesorem Kadłubcem w Bukowcu. Tradycja to świynto rzecz

BUKOWIEC / W czwartek 1 lutego w Domu PZKO w Bukowcu odbyło się spotkanie z prof. Danielem Kadłubcem zatytułowane Moje spotkania z Bukowcem, czyli jak to hań downi w Bukowcu było. Prof Daniel Kadłubiec opowiadał o spotkaniach z Anną Chybidziurową sprzed pół wieku, podczas których nagrywał jej opowieści. Organizatorem ciekawego popołudnia było Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Bukowcu.

Prof. Daniel Kadłubiec w latach 1969-1978 odwiedził Annę Chybidziurową 52 razy. Na spotkaniach tych nagrywał jej opowiadania, które zostały wydane w książce pt. Opowiado Anna Chybidziurowa. Do niej została dołączona płyta z oryginalnym nagraniem opowieści nieżyjącej już gawędziarki z Bukowca. Podczas spotkania w Bukowcu wspominał również, jak dotarł do kolejnego wielkiego gawędziarza Józefa Jeżowicza z Koszarzysk.

Słuchaczom zgromadzonym w Domu PZKO w Bukowcu zdradził, skąd wzięła się u niego miłość do folkloru. Wyrastał na Fojstwiu na Karpętnej, gdzie w jego rodzinie śpiewało się, opowiadano, szanowało tradycję. Impuls do badania dał mu prof. Karel Horák, którego poznał w Pradze, ten właśnie namówił go, by zajął się dziedzictwem kulturowym Zaolzia.

– Nie ma wioski na Śląsku, którą bym nie odwiedził, w której bym nie nagrywał. Badaniu naszej kultury poświęciłem całe życie – zdradził Kadłubiec.

O Annie Chybidziurowej dowiedział się od dyrektora miejscowej podstawówki Karola Skupnia.

– Jak jo przijechoł do Bukowca, to wszycy sómsiedzi, jak mie widzieli iść od autobusu, to hónym lecieli do Chybidziurowej, bo wiedzieli, że tak popróznu sie nie do opowiadać. Tak żech musioł wdycki wszystkich poczynstować. Ale to były strasznie piekne czasy, piekne przeżycia, na kiere rod spóminóm – wspominał na spotkaniu Kadłubiec.

Nagroda Nobla dla Anny Chybidziurowej

Kadłubiec podkreślał, że Anna Chybidzirowa posiadała niesamowity talent narracyjny. Opowiedziała około 350 opowieści, a jedna z bajek trwała nawet 40 minut. Wspominał również, jak Chybidzirowa, zmieniając intonację głosu i mimikę, ożywiała opowiadane historie. Była duszą towarzystwa. Jej wyjątkowy kunszt narracyjny sprawiał, że słuchacze instynktownie do niej lgnęli.

– Gdyby dowali nagrode Nobla za opowiadania ludowe, to Chybidzirowa by była piyrszym nejwiynkszym kandydatym ze wszystkich. Jo już potym nie spotkoł takigo człowieka. Bukowianie, postawcie Chybidziurowej pómnik, bo to je rarytas, taki drugi już nie bedzie – zwrócił się do obecnej na spotkaniu wójt Bukowca Moniki Czepczorowej.

Kiedyś na wsi wszyscy żyli jako jedna rodzina

Kadłubiec kontynuował swoje wspomnienia o tym, jak kiedyś w Bukowcu żyli wszyscy jak jedna rodzina. Wspominał o szkubaczkach, pobabach, prządkach. Jak wszyscy sobie nawzajem pomagali, spotykali się.

– To było cosi niesamowitego, Dzisio już tego nima, ludzie przestowajóm umieć mówić, wszycy jyny pinkajóm do tych telefónów, komputerów. Ludzie sie schodzili, opowiadali o sotónach, morach. Teraz tego nima. Ludzie nie opowiadajóm, nie śpiywajóm, nima tego przekazu – z nostalgią wspominał Kadłubiec stare czasy.

Naszo gwara, naszo kultura to nasz skarb

– Od was wszystkich zależy, czy Ślónsk Cieszyński bedzie wielki pod wzglyndym kulturowym, czy bedziecie pielęgnować naszóm kulture, gware. Byjmy wdziynczni naszym przodkóm, że twardo pracowali na tak wspaniałych dobrach kulturowych – uczulał obecnych Karol Daniel Kadłubiec. – Kultura je bardzo ważno, fundamentym naszych opowiadań, pieśniczek, tańców, przisłowi je naszo gwara po naszymu, kieróm by my mieli pielęgnować, bo to je nasz skarb, cosi, co nas robi bogatymi, je to świadectwo naszych korzyni. Pamiyntejcie, że tradycja rzecz świynto – zakończył spotkanie Kadłubiec.  

Po oficjalnej części wszyscy usiedli do jednego stołu wraz z profesorem. Wspólnie śpiewano, opowiadano, śmiano się, jak za dawnych czasów.