Zbliża się uroczystość wspomnieniowa w hołdzie ofiarom konfliktu zbrojnego o Śląsk Cieszyński w 1919 roku. Tym razem nie tylko na cmentarzu w Stonawie

STONAWA, OLBRACHCICE, SUCHA GÓRNA/ Uroczystość wspomnieniowa w hołdzie ofiarom konfliktu zbrojnego o Śląsk Cieszyński w 1919 roku odbędzie się w 27 stycznia 2024 o godz. 11.00 w Stonawie. Organizuje ją Konsulat generalny RP w Ostrawie. Tego roku wieńce, z udziałem asysty honorowej Straży Granicznej RP, zostaną złożone także na mogiłach polskich żołnierzy na cmentarzach w Olbrachcicach oraz w Suchej Górnej.

Jak wyjaśnia konsul generalna RP w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz, głównym celem odwiedzenia nie tylko mogił w Stonawie, ale również innych miejsc spoczynku polskich ofiar tamtej wojny, jest oddanie hołdu wszystkim polskim ofiarom. – 105. rocznica jest odpowiednią okazją do upamiętnienia wszystkich ofiar, nie tylko ze Stonawy – podkreśla Konsul Generalna RP.

Uroczystości po raz pierwszy też w Suchej Górnej i Olbrachcicach

W Stonawie uroczystości upamiętniające polskie ofiary wojny ośmiodniowej 1919 roku organizowane są co roku. Po raz pierwszy natomiast delegacja z udziałem przedstawicieli Konsulatu i Ambasady RP oraz attaché obrony wraz z asystą honorową Straży Granicznej RP odwiedzi także inne cmentarze – w Olbrachcicach i Suchej Górnej.

Izabella Wołłejko-Chwastowicz wyjaśnia, że plan wizyty na cmentarzach przygotowany został na podstawie wykazu odnalezionych i istniejących grobów polskich poległych, jaki otrzymała od Straży Granicznej. – W ubiegłym roku uczestniczyłam w obchodach wspomnieniowych walk o Śląsk Cieszyński na zaproszenie Komendanta Śląskiego Oddziału Straży Granicznej. Składaliśmy wtedy kwiaty przy krzyżu upamiętniającym kpt. Hallera w Kończycach. Stamtąd w ubiegłym roku cała delegacja Straży Granicznej pojechała na czeską stronę składać wieńce na grobach, o których ja wtedy usłyszałam po raz pierwszy – wspomina Wołłejko-Chwastowicz.

W Olbrachcicach jest mogiła upamiętniająca dwóch poległych 26 stycznia 1919 roku szeregowych żołnierzy 8 Pułku Piechoty 12 Kompanii Wojska Polskiego. Jednym z nich jest Władysław Kubisz, personalia drugiego poległego nie zostały zidentyfikowane.

W Suchej Górnej natomiast spoczywa w opisanej mogile Karol Siwek – nauczyciel, legionista.

Program uroczystości wspomnieniowej organizowanej przez Konsulat Generalny RP w Ostrawie

O godzinie 11:00 odbędzie się ceremonia składania wieńców z asystą honorową Straży Granicznej RP na mogile polskich żołnierzy na cmentarzu w Stonawie. Następnie, o godzinie 12:00, podobna uroczystość zostanie przeprowadzona na cmentarzu w Olbrachcicach, gdzie również złożone zostaną wieńce przy asyście honorowej Straży Granicznej RP. Ostatnim punktem programu jest ceremonia składania wieńców na cmentarzu w Suchej Górnej, która rozpocznie się o 12:30.

Zaczęło się dokładnie 105 lat temu w Boguminie

Wojna ośmiodniowa wybuchła dokładnie 105 lat temu. 23 stycznia 1919 roku padły pierwsze strzały.
— O tym, jak ważne dla strony czeskiej było przejęcie Bogumina, świadczy fakt, że już po 8:00 rano 23 stycznia 1919 r., ze znajdującego się pod czeską kontrolą Gruszowa, ruszyły dwie kompanie batalionu bogumińskiego. Jedna obchodziła Bogumin od południa, druga wzmocniona artylerią od północy. Praktycznie zaraz po przejściu tymczasowej linii demarkacyjnej, do czeskich oddziałów otworzyły ogień czujne polskie patrole, zmuszając Czechów do rozwinięcia kolumn marszowych i podjęcia walki — mówi Daniel Korbel, historyk zajmujący się tą tematyką.

— Czesi mieli kilku rannych, ale zginęło 2 polskich żołnierzy. Byli to pierwsi zabici w rozpoczynającej się wojnie o Śląsk Cieszyński. Do południa Czesi częściowo okrążyli Bogumin-Dworzec, a polscy obrońcy bronili się już na granicach miasta — dodaje Korbel.

Obszerne badania naukowe tego tematu prowadzi także czeski historyk dr.Tomáš Rusek. Udało mu się zidentyfikować dwóch polskich żołnierzy, którzy jako pierwsi polegli w wojnie o Śląsk Cieszyński właśnie w Boguminie w czasie rozbrajania kompanii czeskiej. Byli to szeregowi Antoni Janua (na grobie widnieje błędny zapis nazwiska: Janula) i Władysław Kwaśny. Pochowani są na bogumińskim cmentarzu w zbiorowej mogile żołnierzy, którzy w czasie I wojny światowej zmarli w okolicznych szpitalach.

(indi)