Poinsecja, symbol świąt Bożego Narodzenia. Pochodzenie, legenda, uprawa

Poinsecja, nazywana też też wilczomleczem nadobnym lub gwiazdą betlejemską, jest jednym z symboli świąt Bożego Narodzenia. Oprócz choinki jest drugą najczęściej kupowaną rośliną w tym okresie. Z poinsecją wiąże się również ciekawa legenda, która tłumaczy, dlaczego właśnie ta roślina jest nieodłączną częścią świąt.

Pochodzenie gwiazdy betlejemskiej

Gwiazda betlejemska to roślina pochodząca z Meksyku i innych krajów Ameryki Środkowej, gdzie rośnie dziko w lasach liściastych. Jej inna nazwa, poinsecja, pochodzi od nazwiska pierwszego ambasadora USA w Meksyku, `, który sprowadził roślinę do Stanów Zjednoczonych w 1825 roku.

O jej komercjalizacji możemy jednak mówić kilkadziesiąt lat później. Dopiero na początku XX wieku roślina stała się symbolem Adwentu i Bożego Narodzenia na całym świecie.

Albert Eck, który w 1900 roku wyemigrował z Niemiec do Los Angeles, bardzo polubił poinsecję i sprzedawał ją na ulicznych straganach. Jego syn Paul udoskonalił technikę szczepienia rośliny. Jednak dopiero Paul Eck młodszy z trzeciego pokolenia Ecke’ów połączył roślinę z Bożym Narodzeniem.

Wygląd poinsecji

Kwiaty gwiazdy betlejemskiej są małe, niepozorne i mają zielonkawobiały kolor. Prawdziwą ozdobą tej rośliny są barwne przylistki, które tworzą okazałą rozetę wokół kwiatów.

Najpopularniejsze są poinsecje, których przylistki przybierają kolor szkarłatnej czerwieni, kontrastujący z ciemnozieloną barwą liści. Zdarzają się jednak odmiany, które mają białe, kremowe, żółte lub różowe przylistki. Istnieje ponad 100 odmian poinsecji.

Legenda o ubogiej dziewczynce

Z rośliną wiąże się legenda. Dawno, dawno temu żyła mała, biedna, meksykańska dziewczynka o imieniu Pepita. Pewnego dnia usłyszała ona, że niedaleko w żłobie narodziło się wyjątkowe dziecko. Postanowiła podarować noworodkowi prezent, ale nie miała niczego, co mogłaby mu dać. Zerwała więc kilka gałązek i przyniosła je dzieciątku.

Jak tylko Pepita położyła gałązki w żłóbku obok dzieciątka, z łodyg wyrosły bujne, czerwone liście. Były dla niego wspaniałym darem, a roślina, którą zerwała Pepita, od tego dnia nosiła nazwę „Flores de la Nochebuena” („Kwiat Świętej Nocy”). Opowieść o Pepicie jest tradycyjną, meksykańską legendą bożonarodzeniową. Istnieje jednak wiele jej wersji.

W Stanach Zjednoczonych jest nawet obchodzony Dzień Poinsecji

Kształt płatków poinsecji symbolizuje biblijną Gwiazdę Betlejemską, czyli jasny obiekt na niebie, który doprowadził Mędrców ze Wschodu do miejsca narodzin Jezusa Chrystusa. Dlatego na stole wigilijnym stawiamy ten właśnie kwiat.

W Stanach Zjednoczonych 12 grudnia jest obchodzony Dzień Poinsecji. Wtedy najbliżsi obdarowują się doniczkami z gwiazdą betlejemską. Do domu przynosi szczęście i pomyślność. O jej popularności zadecydował jednak w dużej mierze fakt, iż jako jedna z nielicznych roślin, kwitnie dopiero w grudniu.

W Niemczech poinsecja jest często wręczana przyjaciołom i znajomym na znak miłości i życzliwości – szczególnie w ciemnym, zimowym okresie ma ona dodawać ludziom nadziei i optymizmu. W krajach Europy Wschodniej poinsecja jest uważana za symbol świąt, a jej głęboko czerwone przylistki symbolizują krew Chrystusa.

Jak dbać o gwiazdę betlejemską

W okresie Bożego Narodzenia sklepowe półki są pełne poinsecji. Wiele osób uważa ją za roślinę jednorazowego użytku, co oznacza, że po świętach, gdy zaczyna gubić liście i obumierać, wyrzucają ją. A to szkoda, bo jeśli się wie, jak, to można ją uprawiać nawet przez kilka lat.

Pierwszym ważnym krokiem, by kwiat wytrzymał jak najdłużej, to kupienie rośliny, która jest w dobrym stanie. Wybierając poinsecję, trzeba się jej przyjrzeć uważnie i wybrać taką, która jest bez widocznych wad na liściach. Później roślinę należy starannie zapakować, aby nie była narażona na zmiany temperatury podczas jej transportu.

Nie lubi zimna i za dużo wody

Poinsecja najlepiej rozwija się w temperaturze od 15 do 22°C, lubi jasne miejsca i nie lubi suchego powietrza. Nadaje się na przykład na parapet, ale jeśli chcecie przewietrzyć mieszkanie, trzeba ją przenieś w inne miejsce. Dla rośliny są niebezpieczne nagłe zmiany temperatury i przeciąg.

Ostrożność jest również ważna przy podlewaniu. Powinno być umiarkowane, ale regularne, roślinie nie lubi nadmiernego podlewania lub stojącej woda w doniczce. Natomiast jeśli gleba będzie zbyt sucha, poinsecja zacznie żółknąć i tracić liście. Mniejsze odmiany wymagają codziennego podlewania ze względu na małą ilość ziemi, większe co dwa lub trzy dni.

Pielęgnacja po przekwitnięciu

Po przekwitnięciu gwiazdę betlejemską należy przyciąć na wysokości 10-15 cm. Powinno się także zostawić cztery lub pięć najsilniejszych pędów. Okres spoczynku rośliny potrwa mniej więcej do maja. W tym czasie rośliny nie podlewamy. Trzeba ją za to przenieść do chłodnego (14–16°C) i ciemnego pomieszczenia.

Po około dwóch miesiącach poinsecję przesadzamy do nowej doniczki i przenosimy do ciepłego, jasnego miejsca. Okres wzrostu trwa od maja do listopada, trzeba wtedy roślinę obficie podlewać, a od czerwca także nawozić. Kiedy poinsecja wypuści nowe liście, warto ją nieco przyciąć, co pobudzi roślinę do wytwarzania nowych przyrostów.