Historie naszych sąsiadów. Wśród laureatów konkursu znaleźli się uczniowie czeskocieszyńskiej podstawówki

TRZYNIEC / W poniedziałek 20 czerwca 2022 w Kinie Kosmos w Trzyńcu odbył się uroczysty wieczór w ramach projektu „Historie naszych sąsiadów“ (Příběhý naších sousedů). Do projektu organizacji Post Bellum zapisały się również polskie szkoły z Czeskiego Cieszyna i Trzyńca. Uczniowie w kinie przedstawili wyniki swojej półrocznej pracy.

Uczniowie najpierw przeprowadzili rozmowę ze świadkami historii. Szukali materiałów potrzebnych do projektu oraz informacji dotyczących historii naszego regionu.  Z zebranych materiałów stworzyli własne projekty dokumentalne, które przedstawili jury oraz publiczności. Choć świadkowie wykonywali różne zawody, wszystkich łączy Huta Trzyniecka oraz ciekawa historia życia.

Zaproszeni goście

Wieczór w Kinie Kosmos prowadził Tomáš Samiec. Obecni byli nauczyciele oraz uczniowie szkół biorących udział w konkursie, władze miasta i województwa morawskośląskiego, przedstawiciel organizacji Post Bellum, Biblioteki Trzyniec, Projektu Celé česko čté dětem oraz Huty Trzynieckiej. Wieczór uświetnili swoim występem uczniowie Podstawowej Szkoły Artystycznej w Trzyńcu.

– Jestem wielkim fanem historii, jest to moje hobby. Jeżeli czytam jakąś literaturę, to zazwyczaj związana jest z historią. Więc było dla mnie oczywiste, że województwo morawsko-śląskie wesprze działalność Post Bella i bardzo się cieszę, że Post Bellum wciągnęło w tę działalność nasze młode pokolenie. (…) Dziękuję wam za zaangażowanie, mam nadzieję, że projekt przyniósł wam nie tylko ciekawe informacje o przeszłości, ale również wiele nowych inspiracji i doświadczeń, które wykorzystacie w swoim przyszłym życiu – powiedział Stanisław Folwarczny, wicehetman województwa morawsko-śląskiego.

– Już kronikarz Kosmas wiedział, że najdokładniejsze informacje o wydarzeniu historycznym można uzyskać od jego bezpośrednich uczestników i naocznych świadków. Historia ma wpływ nie tylko na naocznych świadków i uczestników, ale również na kilka następnych pokoleń. Dlatego według mnie to niezwykle ważne, abyśmy się spotykali, rozmawiali ze sobą i dzielili się własnymi doświadczeniami. Bardzo się cieszę, że projekt „Historie naszych sąsiadów” stworzył do tego idealną okazję i tym samym spełnił swoje zadanie – stwierdził Petr Uhrík, przedstawiciel Post Bellum.

Podczas wieczoru wystąpiło osiem drużyn

Do projektu zgłosiło się osiem drużyn z siedmiu szkół podstawowych i średnich z Czeskiego Cieszyna oraz Trzyńca. Każda z grup miała 3 minuty, żeby przedstawić swojego świadka historii i opowiedzieć jego historię życiową. Wszystkie występy obejrzało również jury, które miało za zadanie wybrać trzy najlepsze grupy. Członkami jury byli dziennikarka Soňa Plháková, kierowniczka kina Regina Szpyrcová oraz pedagog Radomír Brózda.

Jako pierwsi przedstawili swojego świadka historii uczniowie Akademii Handlowej TRIA w Trzyńcu. Pan Česlav Skwarlo jest od urodzenia obywatelem Trzyńca, uczęszczał do polskiej szkoły podstawowej, Szkoły Przemysłowej w Karwinie oraz VŠB w Ostrawie, gdzie uzyskał tytuł inżyniera. Całe życie pracował w Hucie Trzynieckiej.

Uczniowie Gimnazjum w Trzyńcu przedstawili pana Emila Wiszczora. Ciekawostką z jego życia było, że w 1945 roku podczas ataku bombowego rodzina biegła do schronu, a małego Emila zapomniała na stole w kuchni, na szczęście nic mu się nie stało.

Historia z kuleczkami

Uczennice Polskiej Szkoły Podstawowej im. Gustawa Przeczka w Trzyńcu przeprowadziły rozmowę z Jaroslavem Raabem, założycielem konkursu „Matematika hrou“. Podczas prezentacji jedna z dziewczyn trzymała słoik, a reszta wrzucała do niego szklane kulki.

– Pan Raab opowiedział nam, jak w młodości lubił grać szklanymi kulkami, w ten sposób naprowadził nas na ten pomysł. Pan Raab jest bardzo fajnym człowiekiem i cieszymy się, że mogłyśmy go poznać – powiedziały uczennice po skończeniu programu.

To, że bohater projektu został w ich sercu, było widoczne, kiedy podarowały mu sadzonkę pomidorów, które pan Raab lubi hodować.

Radosne i smutne chwile świadków historii

Przedstawicielki Jubileuszowej Szkoły Podstawowej Masaryka w Trzyńcu poznały panią Jaroslavę Ciahotną, która dzieciństwo spędziła w Oldrzychowicach. W Hucie Trzynieckiej pracowała na różnych stanowiskach.

Dziewczyny z Gimnazjum im. Józefa Bożka w Czeskim Cieszynie opisały historię życiową Adolfa Ruša, który odegrał ważną rolę w powojennym sporcie trzynieckim.

Projekty polskich szkół z Czeskiego Cieszyna

Pani Zofia Kraus opowiadziała o swoich przeżyciach uczniom z Polskiej Szkoły Podstawowej w Czeskim Cieszynie. Ponad jedenaście lat musiała czekać na swojego ukochanego Władysława, który po II wojnie światowej niesprawiedliwie został zamknięty w więzieniu. Podczas tych lat grała w amatorskich zespołach teatralnych i śpiewała w chórze „Hutnik”.

Uczennice Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie rozpoczęły swój występ od recytacji wiersza Juliana Tuwima „Lokomotywa”. Ich świadek historii Jiři Möhwald wraz ze swoją grupą teatralną przedstawił ten wiersz publiczności na koncercie zespołu TSA.

Uroczystość zamknęli uczniowie Gimnazjum w Trzyńcu, którzy zaśpiewali piosenkę o panu Ladislavie Gavlasie. Pan Gavlas najmocniej wspominał okres dzieciństwa, był to najpiękniejszy okres jego życia. Mówił również o trudach spowodowanych przez barierę językową oraz śmierć matki.

Wszyscy uczestnicy konkursu przekazali świadkom historii kwiaty oraz podziękowania. A sami otrzymali drobne upominki od sponsorów.

Wyniki konkursu

Po zakończeniu prezentacji koordynator regionalny Barbara Konderla zaprosiła wszystkich nauczycieli, którzy nadzorowali grupy podczas powstawania tego projektu. Podziękowała oraz rozdała certyfikaty i prezenty.

Żeby umilić czas czekania na werdykt jury, zagrali dla widzów uczniowie szkoły artystycznej. Po szybkiej naradzie jury wróciło do sali i omówiło drużyny, które się członkom najbardziej podobały. W ten sposób jury zdradziło, kto znajdzie się wśród laureatów.

Wyniki konkursu:

1. miejsce – Gimnazjum w Trzyńcu
2. miejsce – Gimnazjum Józefa Bożka w Czeskim Cieszynie
3. miejsce – Polska Szkoła Podstawowa w Czeskim Cieszynie

Dzień stresujący, ale pełen miłych przeżyć

– Dzisiejszy dzień był całkiem stresujący, rano pisałyśmy zaległe sprawdziany, a później pędziłyśmy na ten konkurs. Trzeba było jeszcze przećwiczyć wiersz w pociągu, a później siadłyśmy na widowni i z niecierpliwością czekałyśmy na naszą prezentację – powiedziała Agnieszka Szotkowska, uczennica z Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie.

– Postanowiłyśmy z dziewczynami uczestniczyć w tym konkursie i zrobić wywiad z panem Möhwaldem, którego dostałyśmy jako naszego świadka historii. Nie spodziewałyśmy się w ogóle tego, że będzie to tak czasochłonne i że będzie z tym aż tyle pracy. W końcu jesteśmy dumne z naszego wyniku i cieszymy się, że mogłyśmy rozmawiać właśnie z panem Jerzym, bo dał nam wiele do myślenia i sporo się od niego dowiedziałyśmy. Na pewno wzięłybyśmy udział w tym projekcie ponownie. Tak bardzo mi się dzisiaj podobało, że myślę o tym, żeby wziąć udział w konkursie w przyszłym roku  – wytłumaczyła Agnieszka.

Choć projekt był czasochłonny, było warto

– Jesteśmy bardzo podekscytowani, że zdobyliśmy 3. miejsce. Chociaż jest mi troszeczkę smutno, że nie jest to pierwsze albo drugie. Przed występem stresowaliśmy się, ponieważ na jego przygotowanie mieliśmy mało czasu. Cały projekt zajął nam większość czasu, a później mieliśmy już tylko około dwóch tygodni, by przygotować się na dzisiejszą uroczystość – powiedziała Oliwia Wantulok, uczennica z Polskiej Szkoły Podstawowej w Czeskim Cieszynie.

– Były takie chwile, że mieliśmy bardzo dużo pracy. Wpadaliśmy w panikę i byliśmy zestresowani, ale były też takie momenty, gdy spędziliśmy razem super chwile. Kiedy przygotowywaliśmy się do konkursu poza lekcjami, mieliśmy przy tym dużo śmiechu i zabawy. Miło wspominam te dni. Polecam młodszym kolegom, żeby uczestniczyli w tym konkursie. Tyle doświadczeń jeszcze nigdy nie mieliśmy. Było to po prostu bardzo fajne – dodała Oliwia.

– Bardzo przeżywałam dzisiejszy wieczór, ponieważ było to zakończenie półrocznej pracy drużyn. Bardzo zależało im na wyniku tej pracy i dzisiaj było to widoczne. Myślę, że cały ten projekt się udał. Na pewno będę tęsknić za uczestnikami, ale już jestem umówiona z niektórymi nauczycielami, że znów się spotkamy – powiedziała Barbara Konderla, koordynator regionalny projektu.

Wszystkie życiorysy świadków historii oraz projekty możecie zobaczyć na stronach https://www.pribehynasichsousedu.cz/trinecko/trinecko-2021-2022/.