70 lat na wystawie, na ekranie i na scenie

BYSTRZYCA / Członkowie i sympatycy MK PZKO w Bystrzycy upamiętnili w niedzielę 70. rocznicę powstania Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Uroczystości odbyły się w parku i Domu PZKO.

– Pragniemy przypomnieć i podkreślić, że bogate życie społeczne miejscowych Polaków i polska świadomość narodowa zaczęły się kształtować dużo wcześniej, w połowie XIX wieku – mówiła na wstępie prezes MK PZKO Lucyna Škňouřil. 

– Jak czytamy w kronice naszego Koła: po zniesieniu pańszczyzny w roku 1848, powstają pierwsze formy organizowanego życia społecznego. Ponieważ ludność Bystrzycy była w ten czas polska, mówiąca narzeczem, wszystkie rodzące się organizacje miały charakter polski – czytała z kroniki prezes MK PZKO.

Człowiekiem, który pod koniec 19. wieku kształtował polskiego ducha narodowego był Andrzej Wałach – założył m. in. bibliotekę, Kółko Towarzystwa Rolniczego, Ewangelicko-Chrześcijański Związek Wstrzemięźliwości, pierwszą mleczarnię na Śląsku Cieszyńkim, regionalną kasę banku Raiffeisen, dzięki jego inicjatywom i staraniom wybudowano polską szkołę podstawową.

W roku 1908 powstało Koło Macierzy Szkolnej, w 1909 r. założono Związek Młodzieży Ewangelickiej, po pierwszej wojnie światowej zmieniono jego nazwę na Ognisko Młodzieży.

W międzywojennym okresie rozwijała się amatorska działalność chóralna i teatralna. W ramach Polskiego Klubu Sportowego „Gróń” działały sekcje narciarska i piłkarska. PKS „Gróń” zbudował w 1930 r. skocznię narciarską w Nydku.

Nie sposób wymienić wszystkich działających w tym czasie organizacji i stowarzyszeń polskich, ale warto wymienić np. Harcerstwo Polskie, Towarzystwo Gimnastyczne „Siła”, Polską Ochotniczą Straż Pożarną czy Gminną Rodzinę Opiekuńczą.

– Po wojnie w nowym klimacie politycznym decyzją uchwały Narodowej Rady Krajowej z 1947 r. zostały zatwierdzone dwie polskie organizacje: Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej i Polski Związek Kulturalno-Oświatowy. SMP działało do 1952 roku, gdy odgórną decyzją zostało wcielone do Związku Czechosłowackiej Młodzieży, ale za tych pięć lat zdziałało naprawdę dużo. Wystawiano sztuki teatralne, działały chóry, zespoły taneczne… – wyliczała Lucyna Škňouřil.

Przypomniano też najważniejsze momenty w historii Miejscowego Koła PZKO. Bystrzyckie Koło zostało założone 2 listopada 1947 r. Pierwszą siedzibą Koła był Dom Robotniczy, a w 1962 r. otworzono świetlicę na Szkubni.

W roku 1967 przystąpiono do budowy obecnego Domu PZKO, architektem, nadzorcą budowlanym i zwykłym robotnikiem w jednej osobie był Karol Szlauer dziadek obecnej prezes MK PZKO.

– Był tym człowiekiem, który zmobilizował społeczeństwo bystrzyckie do wybudowania domu PZKO – mówiła prezes. Otworzono go uroczyście w lipcu 1971, podczas uroczystości wystąpił zespół taneczny, wtedy jeszcze bez nazwy.

Motorem działalności PZKO była również młodzież, która aktywnie się włączała w pracę społeczną. Rozwijały się chóry pod batutą dyrygenta Mieczysława Piechaczka, który był dyrygentem w Bystrzycy ponad 20 lat.

Działalność kontynuował też zespół teatralny, który działał do połowy lat 90. Pierwsza sztuka została wystawiona w reżyserii Amalii Janik. Z teatrem w Bystrzycy kojarzą się takie nazwiska jak: Jan Pyszko, Wilhelm Przeczek, Antoni Strzybny i inni.

W roku 1971 powstał Klub Młodych, który początkowo nazywano Klubem Niezależnych, w 1976 roku pojawiła się nazwa Klub Młodych „Gróń”.

Obecni członkowie Miejscowego Koła PZKO w Bystrzycy nie stoją w cieniu swoich poprzedników. Działalność MK PZKO jest bardzo bogata, Koło należy do najaktywniejszych, organizując dziesiątki imprez o charakterze kulturalnym czy sportowym.

W ramach MK PZKO działają liczne kluby PZKO, angażuje się zarówno młodzież jak i działacze w średnim, a nawet podeszłym wieku. W parku PZKO odbywają się imprezy znane w całym regionie jak np.: Zlot, Międzynarodowy Festiwal Świętojański, Hawaii Party i wiele innych.

Program główny niedzielnych uroczystości zaprezentowały bystrzyckie zespoły taneczne – najmłodszy Trowniczek, starsza Łączka oraz ZF Bystrzyca. Gościnnie wystąpili Wałasi z Istebnej.

W Domu PZKO mieściła się na pierwszym piętrze wystawa 70-letniej działalności PZKO. Można było też zajrzeć do kronik MK PZKO.

Ponadto przygotowano prezentację zdjęć pt. „Od kiedyś po teraz”, którą komentował prowadzący imprezę wójt gminy Roman Wróbel. Na zdjęciach prezentowano też remont Domu PZKO.

Po programie wręczono odznaczenia społecznikom pracującym na rzecz MK PZKO, wśród zasłużonych byli:  długoletnia prezes Klubu Kobiet Anna Sikora, gospodarz kortów tenisowych Henryk Sajdok, Ewa i Michal Nemecowie oraz muzyk Jan Kubeczka, który od lat akompaniuje bystrzyckim zespołom.

W bystrzyckich uroczystościach wzięli udział również zaproszeni goście:  prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Bielsku-Białej Wojciech Dębowski, konsul Maria Kovacs z Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie, prezes ZG PZKO Jan Ryłko, prezes Kongresu Polaków w RC Mariusz Wałach.

AS