Czy Kotynowie byli naszymi przodkami? Co mogło się wydarzyć w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego? [nagranie]

CIESZYN / W środę 29 maja w Muzeum Śląska Cieszyńskiego odbyła się prelekcja dr Michaela Morysa-Twarowskiego w ramach „Spotkań Szersznikowskich”. Historyk opowiadał o starożytności, cesarzu Marku Aureliuszu, celtyckim ludzie Kotynów oraz faktach i mitach w filmie „Gladiator” Ridleya Scotta. Szczególną uwagę poświęcił wydarzeniom, które miały miejsce (lub mogły mieć miejsce) w II wieku na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego.

Majowe „Spotkanie Szersznikowskie” nosiło tytuł: „Czy Rzymianie marzyli o Śląsku Cieszyńskim? Marek Aureliusz, lud Kotynów i ziemie nad Olzą”.

Historyk podkreślał, że historia regionu nie zaczyna się w 1290 roku wraz z powstaniem Księstwa Cieszyńskiego, ani w 810 roku, kiedy rzekomo spotkało się trzech braci Mieszko, Leszko i Cieszko. Morys-Twarowski wyjaśnił, że legenda o trzech braciach to wymysł z XIX wieku.

Kto zamieszkiwał w starożytności tereny obecnie znane jako Śląsk Cieszyński?

W starożytności na terenach dzisiejszego Śląska Cieszyńskiego mieszkał lud Kotynów. Twarowski nawiązał do filmu „Gladiator”, sugerując, że Kotynowie mogli być wśród barbarzyńców walczących z generałem Maximusem. Wskazał też, że filmowi bohaterowie inaczej by wyglądali, gdyby twórcy wiernie trzymali się historycznych źródeł.

Prelegent starał się odpowiedzieć na pytania: czy Rzymianie za czasów Marka Aureliusza marzyli o zajęciu terenów nad Olzą, jak blisko tych ziem dotarły legiony rzymskie, jak wpłynęli na życie mieszkańców i czy Kotynowie byli przodkami dzisiejszych mieszkańców regionu. Przybliżył realia epoki oraz omówił źródła historyczne, z których czerpią historycy, zwracając uwagę na różnice między historią a jej popularnymi interpretacjami.

W kwestii tego, czy w ludzie Kotynów mieszkańcy obecnego Śląska Cieszyńskiego mogą dopatrywać się swych praprzodków, historyk omówił kwestie zachowania ciągłości osadniczej. Do jakich doszedł wniosków? Posłuchajcie sami. Pełen zapis audio prelekcji publikujemy poniżej:

Bardziej zainteresowanych tematem prelegent odesłał także do artykułu Zofii Jagosz-Zarzyckiej, archeolożki MŚC, zamieszczonego w naukowym periodyku Cieszyńskie Studia Muzealne – Těšínský muzejní sborník 4 (2010) wydanego w 2011 roku. Publikacja dostępna jest darmowo w internecie tutaj.

Co z tą Olzą?

Po prelekcji nie mogło zabraknąć czasu na dyskusję i pytania z sali. A ta wypełniona była po brzegi. Słuchaczy, także tych licznie przybyłych z lewego brzegu Olzy, interesowały najbardziej sprawy lokalne.

Było też m.in. o rzece Olzie i jej nazwie. Twarowski wyjaśnił, że bezdyskusyjnie prawidłową jest nazwa rzeki Olza, co w opracowaniach naukowych podają również czescy historycy z Muzeum Těšínska (O. Šefčík, Olše, Olza, Alisia, Tĕšínsko 46, 2003, nr 3, s. 29.).

(indi)