Zespół „Mazowsze” obchodzi jubileusz 75-lecia. Jutro koncert jubileuszowy

POLSKA / Historia pokazała, że „Mazowsze” jest wspaniałe, od 75 lat rozpoznawalne, że jest wizytówką i prawdziwym Ambasadorem Kultury Polskiej – mówi dyrektor zespołu Jacek Boniecki. Koncert jubileuszowy „Mazowsza” odbędzie się 5 grudnia w Teatrze Wielkim-Operze Narodowej.

Jubileuszowy koncert stanowi kompilacja najpiękniejszych suit tanecznych i wokalnych z repertuaru zespołu oraz archiwalnych filmów, przedstawiających historię „Mazowsza”. Podczas wydarzenia zostaną wręczone odznaczenia resortowe „Gloria Artis”, „Zasłużony dla kultury polskiej” oraz medale za długoletnią służbę.

Dyrektor zespołu „Mazowsze” Jacek Boniecki zaznaczył, że historia pokazała, że „Mazowsze” jest wspaniałe, od 75 lat rozpoznawalne, że jest wizytówką i prawdziwym ambasadorem kultury polskiej.

Trudne lata Mazowsza

„Z drugiej strony wspominamy to, co wydarzyło się jeszcze przed śmiercią Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej – współzałożycielki, wieloletniej dyrektor zespołu – przy okazji transformacji ustrojowej” – zwrócił też uwagę. „Zespół został zapomniany, opuszczony, wtrącony w ramy ikony komunizmu, reliktu przeszłości. Obcinane były dotacje, a artystów Mazowsze liczyło coraz mniej. To było 20 lat wyrwane temu zespołowi, który borykał się z ogromnymi trudnościami. To lata, w których zespół bronił się jedynie pięknym programem, osobą Miry Zimińskiej-Sygietyńskiej. Teraz odbudowujemy to, co powinno trwać od początku, przez całe 75 lat istnienia. Bo Mazowsze na to ze wszech miar zasługuje. Zasługuje na to, by zajmować bardzo istotne miejsce w polskiej kulturze z wielu powodów. Przede wszystkim z powodu samego genialnego pomysłu i jego niesamowitej realizacji, z powodu niepowtarzalnej i jedynej formuły, komunikatywności dzieła na świecie” – podkreślił Boniecki.

Zauważył też, że „Mazowsze” pokazuje to, co nam, Polakom, jest bardzo bliskie, ale nie jest bliskie innym narodom świata. „Mimo to porusza wnętrza publiczności w każdym zakątku globu. A należy pamiętać, że zespół odwiedził 51 krajów, koncertował na wszystkich kontynentach, a widowiska Mazowsza obejrzało dotąd ponad 30 mln ludzi na całym świecie” – stwierdził Boniecki.

Odbudowywanie zespołu

„Dzisiaj odbudowujemy potęgę Mazowsza, grając odpowiednio zapisane partytury Tadeusza Sygietyńskiego, założyciela zespołu, który muzykę dla Mazowsza pisał na orkiestrę symfoniczną” – dodał dyrektor zespołu. „Wróciliśmy do jego struktury harmonicznej, struktury orkiestry, wreszcie instrumentacji i gramy muzykę tak, jak Sygietyński sobie wyobrażał. Równolegle przywracamy właściwą liczebność zespołu, by ukazać blask, jaki był w zamyśle twórców. Jednak, co za tym idzie, trudniej jest, bez ogromnego wsparcia, mówić o roli Ambasadora Kultury Polskiej. A to właśnie dzisiaj jest czas, by Polskę odkrywać światu, pokazywać i reprezentować” – mówił.

Wyjaśnił, że „Mazowsze” to „rodzaj teatru muzycznego, opartego oczywiście na innym gatunku muzyki niż operetka czy musical”. „Dysponujemy zespołami artystycznymi od solistów przez chór, balet po orkiestrę, i są to zespoły, które muszą być profesjonalne, gdyż wykonanie nawet najprostszych wydawałoby się pieśni, napisanych przez Tadeusza Sygietyńskiego, nastręcza sporych trudności nawet zawodowcom, a co dopiero mówić, że miałoby to być wykonywane przez amatorów. Pokazanie na scenie programu artystycznego o tak dużym stopniu trudności wymaga kunsztu. Mazowsze to zawodowy zespół artystyczny, który cały ten pomysł na zespół, począwszy od muzyki przez taniec, choreografie i śpiew, przekazuje na scenie w postaci widowiska muzycznego. Zespół dzisiaj to ok. 170 artystów, w znakomitej większości ludzi bardzo młodych, ale gruntownie przygotowanych do zawodu, jaki wykonują” – wyjaśnił Boniecki.

Historia Mazowsza

Państwowy Zespół Ludowy Pieśni i Tańca „Mazowsze” został powołany dekretem Ministerstwa Kultury i Sztuki z 8 listopada 1948 r. Zorganizowanie zespołu ludowego, którego zadaniem miała być „troska o tradycyjny repertuar ludowy, oparty na pieśniach, przyśpiewkach i tańcach wsi mazowieckiej i regionalnej tradycji artystycznej”, zlecono Tadeuszowi Sygietyńskiemu. Jednak idea powstała zasadniczo wcześniej. Sygietyński, wybitny kompozytor i miłośnik folkloru, oraz Mira Zimińska-Sygietyńska, aktorka przedwojennej sceny, przyrzekli sobie w ruinach bombardowanej Warszawy, że jeśli przeżyją wojnę, założą zespół. Zimińska porzuciła karierę aktorską i zajęła się sprawami organizacyjnymi. Sygietyński komponował na podstawie oryginalnych ludowych pieśni i latami zdobywanego doświadczenia. Sygietyńscy przetrząsali wiejskie chaty: Mira w poszukiwaniu tradycyjnych strojów, a Tadeusz – uzdolnionej młodzieży.

Na siedzibę zespołu wybrano podwarszawską posiadłość z początku XX wieku, nazwaną na cześć żony pierwszego właściciela – Karolinem. Pierwsze grupy młodzieży z okolicznych miejscowości zaczęły przyjeżdżać do pałacu w Karolinie pod koniec 1948 r. Członkowie zespołu uczyli się tańczyć, śpiewać, odbywali próby. Pierwszy koncert odbył się 6 listopada 1950 r. w Teatrze Polskim w Warszawie. Pokaz w Paryżu w październiku 1954 r. zapoczątkował natomiast tradycję zagranicznych podróży.

W 1955 r. zmarł Tadeusz Sygietyński i rozważano rozwiązanie zespołu – Mira została jednak kierownikiem artystycznym „Mazowsza”, a od 1957 r. była jego dyrektorem, aż do śmierci w 1997 r. Przez lata rozszerzała program „Mazowsza” o nieznane dotychczas szerszej publiczności pieśni oraz nowe regiony etnograficzne. Ikoniczną postacią „Mazowsza” był także artysta śpiewak Stanisław Jopek. Jego popisowym numerem była piosenka „Furman”; do Jopka przylgnął nawet tytuł „Pierwszy Furman Rzeczypospolitej”.

Mazowsze dzisiaj

Obecnie zespół liczy 170 artystów chóru, baletu i orkiestry oraz ok. 140 pracowników obsługi i administracji; rocznie „Mazowsze” daje 150-180 koncertów. Dyrektorem zespołu od dekady jest dyrygent i menedżer kultury Jacek Boniecki, kierownictwo nad baletem sprawuje Zofia Czechlewska, nad chórem Mirosław Ziomek, a nad orkiestrą Rafał Piłasiewicz.(PAP)

Autorka: Anna Kruszyńska