Magda Walach
E-mail: magda@zwrot.cz
CIESZYN / Od czwartku 7 grudnia w galerii Przystanek Grafika w Muzeum Drukarstwa w Cieszynie można obejrzeć bożonarodzeniowe oraz noworoczne pocztówki z kolekcji Władysława Owczarzego. Na 44 planszach znajduje się ponad tysiąc kartek świątecznych z różnych epok o odmiennych tematach.
– Czy można nie lubić pocztówek? Zwłaszcza tych sprzed lat, nieco pożółkłych, trochę zniszczonych, ale wzruszających staroświeckim wdziękiem. Odnajdujemy w nich wiele nadziei, uczuć, a także uśmiechu. Wysyłamy je jeszcze, chociaż w obecnych czasach zastępują je SMS-y, MMS-y, e-maile itp. by przypomnieć o swoim istnieniu, podkreślić pamięć o adresacie, wyznać mu sympatię czy miłość, pogratulować, pozdrowić z okazji najróżniejszych świąt – mówił podczas wernisażu Władysław Owczarzy.
Pocztówki z różnych okresów, na różne tematy
Na wystawie można zobaczyć pocztówki, które otrzymywali nasi przodkowi, z czasów pierwszej wojny światowej, okresu międzywojnia aż po te nowoczesne, które otrzymujemy my. Najstarsza z prezentowanych pocztówek została wysłana w 1903 roku, choć sam kolekcjoner przyznaje, że może być nawet starsza. Natomiast te najnowocześniejsze to są już raczej życzenia przygotowywane na zamówienia różnych przedsiębiorstw.
Na pocztówkach znaleźć można zakres różnych tematów. Są pocztówki pokazujące obyczaje świąteczne, szopki i sceny bożonarodzeniowe, krainy zimowe, reprodukcje starych obrazów, aniołków, są też bardziej kiczowate z kominiarczykami, czterolistnymi koniczynami lub martwą naturą z gałązkami jodły i świerku, stroikami, bombkami. Wydawane przez wydawców polskich, czeskich, austriackich, ale też na przykład skandynawskich. Obejrzeć można również pocztówki zaprojektowane przez artystów ze Śląska Cieszyńskiego lub pocztówki organizacji i instytucji z obu stron Olzy. Na pocztówkach często przedstawiane są także wytwory znanych artystów jak na przykład Marii Fischerovej Kvěchovej.
Dużą popularnością cieszą się przedruki starych pocztówek
– Szukając ciekawych pocztówek na Święta Bożonarodzeniowe oraz tych z życzeniami na Nowy Rok, zauważyłem, że dużą popularnością cieszą się reprinty starych pocztówek, że ludziom bardzo się one podobają. Oglądając dzisiejsze wydania, stwierdziłem też, że tylko nieliczne wytrzymują porównanie z tymi dawnymi. Wydawcy prześcigali się w jak najszerszej ofercie. Wykorzystywano też najróżniejsze techniki druku. Te dziś najcenniejsze to litografie, obecnie zastępowane offsetem, a od lat 30. XX wieku popularne stały się fotografie – zaznaczył Władysław Owczarzy.
Jak sam kolekcjoner przyznał, ze względu na ograniczoną ilość planszy wielu pocztówek z jego kolekcji nie zostało wystawionych, na przykład te z obrazami Josefa Lady.
– Ja te pocztówki nigdy nie wyrzucałem, coś mam jeszcze od rodziców, Później też znajomi zaczęli mi przynosić swoje. Bardzo dużo pocztówek też wysyłałem to i bardzo dużo ich otrzymywałem. Czasami można tutaj też zobaczyć kicze, ale tak te kartki robili, żeby ludziom przede wszystkim się podobały – tłumaczył kolekcjoner.
Wystawa będzie czynna do stycznia
– Wierzymy, że wystawa nie tylko przypomni te dawne czasy, ale też zainspiruje do innego, staranniejszego wyboru przy poszukiwaniu pocztówek, dziś nazywanych też kartkami świątecznymi, przed wysłaniem ich najbliższym i znajomym, objawiając tym samym nasze gusta – powiedział Władysław Owczarzy.
Wystawę pt. „Z najlepszymi życzeniami”, można zwiedzać do 12 stycznia 2024 roku w godzinach otwarcia Muzeum Drukarstwa.























