Nina Suchanek
E-mail: nina@zwrot.cz
CZESKI CIESZYN / W ubiegłym tygodniu na Zaolzie przyjechali studenci z Uniwersytetu Warszawskiego wraz z opiekunami naukowymi. Celem wizyty było zapoznanie się ze stosunkami i współpracą polsko-czeską.
Z grupą 21 studentów przyjechali Paweł Orzechowski oraz Aleksandra Herman z Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego. Na Zaolziu spędzili prawie tydzień.
O tym, co sprowadza studentów na Zaolzie, rozmawialiśmy z Pawłem Orzechowskim, pracownikiem naukowym Instytutu Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Katedry Socjologii i Antropologii Obyczajów i Prawa. Paweł Orzechowski.
Jaki jest cel waszego przyjazdu?
Przede wszystkim jesteśmy ciekawi funkcjonowania społeczności lokalnej w terenie przygranicznym. Znajdujemy się na styku zarówno granicy geograficznej, jak i granicy kulturowej, gdzie społeczność polsko-czeska się miesza i elementy kulturowe przenikają z jednej grupy do drugiej. Prowadzimy badania nad zagadnieniami relacji pomiędzy przedstawicielami kultury dominującej, kultury mniejszościowej, interesują nas pogranicza polsko-ukraińskie, polsko-litewskie czy polsko-białoruskie.
Tym razem przyjechaliście na Zaolzie.
Po ponad 10 latach przerwy chcieliśmy wrócić na pogranicze polsko-czeskie, trochę uaktualnić dane zebrane przed 2010 rokiem. Interesują nas kwestie związane z relacjami polsko-czeskimi, współpracą transgraniczną, historiami rodzinnymi, w jaki sposób są mieszkańcy zróżnicowani narodowościowo. Też interesuje nas ogólnie życie w Cieszynie i okolicznych miejscowościach, ponieważ rozszerzyliśmy nasze badanie też o Jabłonków. Interesuje nas też funkcjonowanie Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej, przedsięwzięcia organizowane w ramach związku, zaangażowanie i uczestnictwo mieszkańców.

Co udało wam się zbadać?
Nasza wiedza do tej pory była niewielka, a już po kilku dniach badań jest znacznie poszerzona, także na pewno po przywiezieniu tych wszystkich informacji do Warszawy usiądziemy na spokojnie, przetworzymy dane i spróbujemy wyciągnąć jakieś wnioski.
Kolejna sprawa to relacje polsko-czeskie. Interesuje nas, czy coś się zmieniło w ciągu tych 10 lat i czy widać różnice wynikające z wieku mieszkańców. Chcielibyśmy dowiedzieć się, jak zmieniło się postrzeganie tej kwestii i w jakim kierunku się rozwinęło. Widzimy już, że istnieje różnica w opiniach między starszymi i młodszymi pokoleniami. Młodsze pokolenie nie dostrzega żadnych konfliktów lub uważa, że to historyczne obciążenie nie jest tak ważne, jak dla przedstawicieli starszego pokolenia.