Halina Szczotka
E-mail: halina.szczotka@zwrot.cz
LWÓW / W piątek na Cmentarzu Orląt Lwowskich odsłonięto pomniki dwu lwów, które strzegły wejścia do tej symbolicznej dla Polaków nekropolii.
Cmentarz Orląt Lwowskich jest częścią cmentarza Łyczakowskiego.
Campo santo
Powstały w latach 20. XX w. kompleks aż do wybuchu II wojny światowej przeistaczany był w budowane z rozmachem mauzoleum – „Campo santo” – zaprojektowane przez studenta architektury Rudolfa Indrucha. . Miał być, zgodnie z pierwotnym założeniem, symbolem poświęcenia społeczeństwa polskiego i jednocześnie podkreśleniem znaczenia państwa polskiego w Galicji Wschodniej. Spoczywają na nim szczątki około 3000 żołnierzy, przede wszystkim poległych w trakcie wojny polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej w latach 1919‒1920.
Po 1945 r. cmentarz Obrońców Lwowa był systematycznie dewastowany, a w 1971 r. miała miejsce zorganizowana akcja niszczenia tego zabytku przy użyciu ciężkiego sprzętu (w tym czołgów Armii Czerwonej). Został odbudowany dzięki zawartemu w 2001 r. porozumieniu pomiędzy rządami Polski i Ukrainy. Uroczyste otwarcie odbudowanego cmentarza odbyło się w 2005 r. z udziałem prezydentów obu państw. (jb)
INSTYTUT POLONIKA – polonika.pl
Posągi lwów
Słynne posągi lwów zostały usunięte z cmentarza przez władze sowieckie w 1971 r., a przywrócono je w 2015 r. dzięki Fundacji Dziedzictwa Kulturowego i Towarzystwa Opieki nad Grobami Wojskowymi we Lwowie.
Rada Obwodowa we Lwowie w 2018 r. zażądała, by rzeźby zostały usunięte. Rada uznała je „symbol polskiej okupacji Lwowa”. Od tego czasu lwy były zasłonięte płytami paździerzowymi.
Krok w kierunku przebaczenia
„Odsłonięcie posągów lwów na Cmentarzu Orląt Lwowskich to krok w kierunku ostatecznego przebaczenia wzajemnych krzywd. Wojna Rosji przeciwko Ukrainie pokazała, kto jest przyjacielem, a kto wrogiem” — napisał w piątek po polsku na Facebooku mer Lwowa Andrij Sadowy.
Mer Lwowa podkreślił, że „w historii między Ukraińcami a Polakami było wiele kart. Groby naszych przodków po obu stronach granicy były świadkami konfliktów i wzajemnych krzywd. I choć są to dawne przypadki, często stawały na przeszkodzie wzajemnemu porozumieniu”.
Sadowy nie ukrywał, że lwy z Cmentarza Orląt „były niegdyś przedmiotem kontrowersji i zostały zasłonięte”. „Aktualnie, w nowych realiach społecznych i politycznych powinny stać się symbolem nowego otwarcia w polsko-ukraińskich relacjach” — stwierdził.
„Niech żyje Polska! Chwała Ukrainie!” — zakończył swój wpis polityk.
Reakcja polskich władz
Informacje o odsłonięciu rzeźb skomentował Mateusz Morawiecki. We wpisie na Facebooku premier podkreślił, że „jednym z symboli trudnej historii polsko-ukraińskiej są słynne lwy na Cmentarzu Orląt Lwowskich”. „Podczas mojej ostatniej wizyty we Lwowie rozmawialiśmy o dalszych pracach konserwatorskich związanych z ich renowacją” – poinformował.
„Właśnie otrzymałem wiadomość, że – odnowione – dziś zostały odsłonięte” – napisał szef polskiego rządu. „Cieszę się, że wspólnie dbamy o zabytki związane z naszą wspólną historią” – dodał.
Jak wskazał premier Morawiecki, „to również symboliczna, czytelna i jasna wiadomość dla wszystkich wrogów Polski i Ukrainy”. „Nic nas nie podzieli – jesteśmy zjednoczeni jak nigdy dotąd!” – podkreślił.
Źródło: PAI
Tagi: Cmentarz Obrońców Lwowa, Mateusz Morawiecki