Sierpniowe niebo

W środę Księżyc przeszedł przez nów. Podczas ciemnych, bezksiężycowych nocy w drugiej połowie lata dobrze widoczne są charakterystyczne dla tej pory roku gwiazdozbiory i Droga Mleczna.

Ozdobą letniego nieba są trzy charakterystyczne gwiazdozbiory – Lutnia, Łabędź i Orzeł. Odnalezienie ich wieczorem na niebie nie jest trudne. Nieomal nad naszymi głowami najjaśniej świeci Wega wraz z niewielkim czworokątem słabych gwiazd Lutni.

Nieco niżej, w lewo (jeżeli jesteśmy zwróceni w kierunku południowym) gwiazdy tworzą rzucający się w oczy krzyż – to gwiazdozbiór Łabędzia z najjaśniejszą gwiazdą Deneb. Wreszcie znacznie niżej dostrzeżemy najjaśniejszą gwiazdą w konstelacji Orła – Altaira.

Jeżeli wymienione wyżej gwiazdy (Wegę z Lutni, Deneba z Łabędzia i Altaira z Orła) połączymy domniemanymi liniami, otrzymamy wyraźny trójkąt prostokątny z kątem prostym przy wierzchołku z Wegą. Trójkąt ten nazywamy trójkątem letnim i służy nam do łatwej orientacji na niebie letnim.

Patrząc wieczorem w sierpniowe niebo, obok trójkąta letniego natychmiast zauważymy również dalsze dwie jasne gwiazdy. Chylącego się ku zachodowi pomarańczowego Arktura z konstelacji Wolarza i znajdującego się bardzo nisko nad południowym horyzontem czerwonawego Antaresa z gwiazdozbioru Skorpiona.

W drugiej połowie sierpnia jest doskonale widoczna Droga Mleczna. Jej srebrzysty pas rozpościera się na niebie wysoko nad południowym horyzontem i ginie gdzieś po jego północnej stronie. Obserwujemy ją zawsze w bezksiężycowe noce dalej od miast i wszelkiego sztucznego oświetlenia.

Według legendy Droga Mleczna – jasna poświata przecinająca całe niebo, to po niebie rozlane mleko. Jeżeli do obserwacji wykorzystamy zwykłą lornetkę to przekonamy się, że jasną wstęgę Drogi Mlecznej stanowią niezliczone słabe gwiazdy, niezauważalne gołym okiem. Droga Mleczna to nasza Galaktyka, a więc skupisko około 200 miliardów gwiazd w większości podobnych do naszego Słońca.

Widoczne są również planety. Akurat teraz najjaśniejszym obiektem na wieczornym niebie jest Jowisz, który wraz z nieco słabszym Saturnem widoczny jest przez prawie całą noc. Po północy wschodzi Mars a przed wschodem Słońca nad południowo-wschodnim horyzontem bardzo silnie błyszczy Wenus.

Roman Strzondała