Koncert laureatów konkursu gwar za nami

CIESZYN / To była prawdziwa uczta duchowa dla miłośników gwar Sląska Cieszyńskiego. 13 grudnia na scenie Domu Narodowego w Cieszynie zaprezentowali się najlepsi gwarowi recytatorzy wyłonieni przez jury XIII Konkursu Gwar 2016 „Po cieszyńsku, po obu stronach Olzy”.

W czasie dwóch dni jury konkursu w składzie dr hab. Jadwiga Wronicz (językoznawca, emerytowana profesor Instytutu Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, autorka wielu publikacji naukowych), Jadwiga Palowska (znawca folkloru dolańskiego, długoletni kierownik dziecięcych, zespołów folklorystycznych w Karwinie) Adam Cekiera (przedstawiciel Górnośląskiego Oddziału Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Katowicach) i Leszek Richter (Prezes Sekcji Ludoznawczej Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno – Oświatowego) wysłuchało wystąpień 161 młodych miłośników gwary od przedszkolaków po uczniów szkół średnich zarówno z polskiej, jak i zaolziańskiej części naszego regionu.

Na koncercie finałowym zaprezentowali się najlepsi. Tego roku nie tylko laureaci pierwszych miejsc, ale również drugich i trzecich. – Poziom jest z roku na rok coraz wyższy, tak że mamy problem wybrać laureató, co nas oczywiście bardzo cieszy – powiedział Richter nawiązując do dużej ilości miejsc ex eqwo.

Wspomniał, że widać, iż startujące w konkursie dzieci nie są tam z przymusu, a naprawdę je to cieszy, interesuje. – Cieszy mnie też przekaz międzypokoleniowy, który jest bardzo ważny. Coraz częściej też, czego nie było wcześniej, młodzież sama pisze teksty. Piszą ojcowie, piszą starzikowie. Jak się uzbiera tych tekstów trochę więcej, to się postaramy je wszystkie dla was wydać w Biuletynie Ludoznawczym – zadeklarował prezes Sekcji Ludoznawczej.

A prowadząca zarówno przesłuchania, jak i koncert laureatów Łucja Dusek-Frasncus dodała, że startujący w konkursie i przygotowujący ich opiekunowie zawsze mogą do członków jury przyjść z pytaniami, po radę.

Członkowie jury, jak i ci, którzy od lat mają okazję przysłuchiwać się eliminacjom, nie kryli zadowolenia, że znacznie poprawiło się w kwestii różnorodności tekstów i autorów i nie trzeba już było, co było plagą lat ubiegłych, wysłuchiwać po kilka czy kilkanaście wręcz razy tych samych utworów.

Laureaci otrzymali dyplomy, oryginalne kościane medale z ustrońskiej pracowni rzemieślniczej Beaty i Andrzeja Malców oraz atrakcyjne nagrody. Uhonorowano także tych, którzy w organizację konkursu włożyli ogrom swej społecznej pracy. – Bardzo dziękujemy. Choć to nie tyle o te papierki idzie, a o to, co się ma w sercu, co się chce przekazywać i co się chce robić. A zwłaszcza serce się raduje, jak się widzi taki narybek, te dziecka połoblekane, co gwarzą gwarą, tę młodzież – stwierdziła Łucja.

Na koncercie nie zabrakło prezesa ZG PZKO Jana Ryłki, który wspomniał, że oprócz tego, łączącego Polaków z obu stron Olzy konkursu gwarowego, po czeskiej stronie odbywa się też konkurs recytatorski zapewniający zaolziańskim Polakom łączność z literackim językiem polskim.

A Richter podkreślił, że ważne jest to, że tym występem na koncercie wszystko się dla laureatów nie kończy. – Są zapraszani na Gorolski Swięto. Tam mają okazję wystąpić przed kilkutysięczną publicznością.

Tymi, którzy zostali nagrodzeni przez jury, a zatem będziemy mogli ich występ zobaczyć podczas różnych imprez w ciągu całego roku, z Gorolskim Swiętem na czele są:

KATEGORIA 3- 6 lat:

I miejsce:

ANITA TOMANEK, „Jako my se rychtowali na Wilije” – Tomasz Sochacki; SP i Przedszkole w Ropicy.

II miejsce:

ALEKSANDER JAMROZIK, „Jako kiesi bywało” – Wanda Mider; Przedszkole nr 6 w Ustroniu.

III miejsce ex aequo:

ZUZANNA DANIELCZYK, „Paradnica” – Władysław Młynek; Przedszkole nr 4 w Ustroniu.

MARTYNA MAREK, „Cieszyńsko suknia” – Wanda Mider; Przedszkole nr 7 w Ustroniu.

Wyróżnienia:

LAURA KUBICA, „Mamulczyne nauki” – Emilia Michalska; Niepubliczne Przedszkole „Kubusiowa Kraina” w Pruchnej.

BARTOSZ SMYK, „Robotny ogromnie” – Ewelina Szuścik; Przedszkole nr 6 w Ustroniu.

KATEGORIA 7-10 lat:

I miejsce ex aequo:

ALEKSANDRA GĄSIOR, „Gadzi czary” – Zuzanna Bujok; SP nr 5 w Wiśle.

JULIA NOWAK, „Świynto krowa” – Anna Musioł; SP nr 2 im. Stefana Żeromskiego w Brennej.

II miejsce ex aequo:

ELŻBIETA BIEŃ, „O żukowski szkole” – Anna Wacławik; SP z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie.

EMA TOMANEK, „Zabijaczka na czorno” – Tomasz Sochacki; SP z Polskim Językiem Nauczania w Bukowcu.

III miejsce ex aequo:

TERESA JOPEK, „Inwyntura” – Karol Piegza; SP im. H. Sienkiewicza z Polskim Językiem Nauczania w Jabłonkowie, filia Dolna Łomna.

BEATA SZKANDERA, „Kurlok” – Irena Tacina; SP z Polskim Językiem Nauczania w Bukowcu.

Wyróżnienia:

JULIA GAZUREK, „Ło mondrym Francku a mocnym Janku” – Małgorzata Małyjurek; SP nr 1 w Istebnej.

MIKOŁAJ HELLER, „Jak mowa stela raficzyła jednego dochtora” – Władysław Majętny; Klimatyczna Szkoła Podstawowa im. J. Michejdy w Ustroniu.

KAROL KACZMARSKI, „Jak nas nasio siostrzenica Mańka w kozi róg zagnała” – Krystyna Roszak; SP z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie.

ESTER PYSZKO, „O Świyntach Bożigo Narodzynio” – Tomasz Sochacki; SP z Polskim Językiem Nauczania w Bukowcu.

JULIA TOMICA, „O Utopcu znad Piotrówki” – autor nieznany; SP w Kończycach Wielkich.

KATEGORIA 11-15 lat:

I miejsce ex aequo:

MARTA SZARZEC, „Ło ciotce zostudniance” – Zuzanna Bujok; Wisła.

AGNIESZKA SZOTKOWSKA, „Na targu w Jabłónkowie” – Anna Filipek; SP im. H. Sienkiewicza z Polskim Językiem Nauczania w Jabłonkowie.

II miejsce ex aequo:

PAWEŁ KUKUCZKA, „Skiyl sie wziyny ziółte brzegi Łolzy” – tekst własny; SP nr 2 w Istebnej-Zaolziu.

NATALIA SIKORA, „Kurzi mór” – Anna Filipek; SP im. H. Sienkiewicza z Polskim Językiem Nauczania w Jabłonkowie.

III miejsce ex aequo:

KAROLINA DYNEK, „Jak starzik i starka poszli ku muzyce” – tekst własny; Zespół Szkół w Kaczycach.

ANNA MARIA FILIPKOVA, „O mojim starzikowi – część druga” – Irena Filipkova; Polska Szkoła Podstawowa im. Wisławy Szymborskiej w Wędryni.

ADRIANA SZOLONA, „Wesołe feryje” – Adam Wawrosz; SP im. H. Sienkiewicza z Polskim Językiem Nauczania w Jabłonkowie.

Wyróżnienia:

KACPER DUDA, „Jo rod bych był mieć” – Karol Klocek; Zespół Placówek Szkolno- Wychowawczo-Rewalidacyjnych w Cieszynie.

KAMILA IDZINIAK, „Mamo, ta gałuśka mo łoci” – autor nieznany; SP nr 2 w Istebnej-Zaolziu.

ŁUKASZ KUKUCZKA, „Gupi wloz, mondry wysieł” – Paweł Rucki; Gimnazjum im. Jana Pawła II w Istebnej.

KACPER LEGIERSKI, „Gazdówka” – tekst własny; Gimnazjum im. Jana Pawła II w Istebnej.

MARCIN SITEK, „O Maciyju” – Ludwik Cieńciała; Zespół Szkół w Kaczycach.

MAGDALENA WIERZGOŃ, „Rewizyja” – Amalia Pawlasowa; SP z Polskim Językiem Nauczania w Czeskim Cieszynie.

FRANCISZEK WOJNAR, „Pani Krupowa a jeji gynsi” – na podstawie „Czarnej Julki” G. Morcinka, opracowała Urszula Sikora; Polska Szkoła Podstawowa i Przedszkole w Karwinie.

STEFANIA ZBIJOWSKA, „Dożynki” – na podstawie tekstu Lidii Szkaradnik; Zespół Szkolno- Przedszkolny w Iłownicy.

KATEGORIA 16 lat i więcej:

I miejsca nie przyznano

II miejsce:

GABRIELA KIEŁKOWSKA, „Wiesieli po cieszyńsku” – autor nieznany; Zespół Szkół Ekonomiczno-Gastronomicznych w Cieszynie.

III miejsce:

MAGDALENA MACHAŁOWSKA, „Kamratki” – Stanisława Jabłonka ; Cieszyn.

Wyróżnienia:

MARCIN MIECH, „Przaczkula w Urzyndzie” – Irena Klimczak; Zespół Szkół Technicznych w Cieszynie.

MARCIN MICHALIK, „O chrztach” – Bronisława Uher; II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie.

AGNIESZKA STROKA, „Przemądrzały Sztudynt” – Karol Piegza; II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie.

KATEGORIA GRUPY:

I miejsca nie przyznano

II miejsce:

JOANNA LEŚ, KATARZYNA LEŚ, „Rzecz o kiszyniu kapusty” – Karol Klocek; Gimnazjum w Chybiu.

III miejsce ex eaquo:

„DZIECKA Z BUKOWCA”: TEREZA CZEPCZOR, DAWID GAZUR, DOMINIK GAZUR, ESTER PYSZKO, BEATA SZKANDERA, EMA TOMANEK, DOROTA ZOŃ, „Jako to u nas we szkole bywało” – Ludwik Cieńciała.

DZIECKA Z ŁOMNEJ”: SZYMON CIEŚLAR, MICHAŁ CZUDEK, DAWID GRUSZKA, FRANCISZEK JOPEK, TERESA JOPEK, KAROLINA KAWULOK, SZYMON NOGŁY, DANIEL SIKORA, MAGDALENA SIKORA, „Przegrzeszóne grziby” – Aniela Kupiec; Szkoła Podstawowa z Polskim Językiem Nauczania im. Henryka Sienkiewicza w Jabłonkowie, filia Łomna Dolna.

Wyróżnienie:

FRANCISZEK PYTLOWANY, JAGODA PYTLOWANY, „My sóm tu stela” – Eryka Binek-Pytlowany; SP nr 1 w Jaworzu.

NAGRODA SPECJALNA OD KOŁA NR 6 MZC DLA NAJMŁODSZEJ UCZESTNICZKI (3 LATA) DLA ALICJA MOLEK, „Mało Ustronioczka” – Wanda Mider, Przedszkole nr 4 w Ustroniu.

Przyznano także wyróżnienia za dobre przygotowanie dla szkół:

Szkoła Podstawowa nr 2 Istebna-Zaolzie

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Stefana Żeromskiego w Brennej

Szkoła Podstawowa w Bukowcu

Szkoła Podstawowa z Polskim Językiem Nauczania im. Henryka Sienkiewicza w Jabłonkowie

II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie.

Warto dodać, że organizatorom, czyli: Sekcji Ludoznawczej Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno–Oświatowego, Polskiemu Związkowi Kulturalno-Oświatowemu w Republice Czeskiej, Cieszyńskiemu Ośrodkowi Kultury „Dom Narodowy” w Cieszynie oraz Górnośląskiemu Oddziałowi Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” w Katowicach zorganizować to ogromne przedsięwzięcie oraz obdarować laureatów wartościowymi nagrodami rzeczowymi udało się dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą.” za pośrednictwem Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego w Katowicach.