Naj… w Książnicy Cieszyńskiej

CIESZYN / Najstarsze…, Największe i najmniejsze…, Najsłynniejsze i najpopularniejsze…, Najbardziej i najmniej znane…, Najbardziej tajemnicze i egzotyczne…, Najrzadsze i jedyne…, Najbardziej osobliwe…,Należące do najbardziej niezwykłych właścicieli…, Najbardziej zaczytane… oraz Najdłużej prowadzone…

To nazwy poszczególnych części ekspozycji, jaką do 10 kwietnia 2015 można oglądać w Książnicy Cieszyńskiej na wystawie „Najstarsze, największe, najcenniejsze…” otwierającej cykl przedsięwzięć związanych z obchodami 20lecie działalności placówki przypadającego na przyszły, 2015 rok.

Wernisaż wystawy zorganizowano 18 grudnia. Z Zaolzia byli m.inn. przedstawiciele Macierzy Szkolnej w RC, a także wielu innych mieszkańców lewego brzegi Olzy zainteresowanych historią regionu.

– Obecność gości z Zaolzia zawsze jest dla nas ważna i miła – podkreślał dyrektor Książnicy Cieszyńskiej Krzysztof Szelong witając gości.

Wystawa ukazuje wybór najciekawszych eksponatów ze zbiorów Książnicy. – Zaprezentowaliśmy około stu cymeliów, czyli najciekawszych i najwartościowszych druków, które najczęściej są wydzielane ze zbiorów danej instytucji, są szczególnie chronione i są to najcenniejsze wytwory druku i rękopisy czymś się wyróżniające – wyjaśnia Jolanta Sztuchlik, która wspólnie z Haliną Morawiec przygotowała wystawę.

Wszystkie eksponaty prezentowane na wystawie pochodzą z księgozbiorów wchodzących w skład Książnicy Cieszyńskiej.

– Szersznik, jako największy bibliofil zgromadził tych eksponatów najwięcej i są to eksponaty najcenniejsze, czyli rękopisy średniowieczne. Ale oprócz tego cymelia pochodzą także ze zbiorów Józefa Ignacego Kraszewskiego, Czytelni Ludowej, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, a także z Biblioteki Dekanatu, która jest w zbiorach Książnicy przechowywana od 2002 roku jako depozyt – wyjaśnia Jolanta Sztuchlik.

Co zatem zobaczymy na wystawie? M.inn. najstarszą książkę rękopiśmienną ze zbiorów Książnicy Cieszyńskiej pochodzącą z przełomu XIII i XIV wieku, najstarszą książkę drukowaną z 1470 roku składającą się z trzech dzieł, z których dwa są jednymi egzemplarzami zarejestrowanymi w zbiorach Polski. Jest też najstarsza kodyfikacja polskiego prawa czy najstarsza książka drukowana w języku polskim.

Jest również najstarsza książka kucharska, która zachowała się w Polsce. – Są tam różne ciekawe przepisy. W tej chwili prawdopodobnie nie potrafilibyśmy tego ugotować, ponieważ nie mamy takich składników – mówi Jolanta Sztuchlik.

W kategorii najstarsze są też najstarsze cieszyńskie druki z 1807 roku drukowane w drukarni Tomasza Prochaski i jego następców, najstarsze cieszyńskie czasopisma, wśród których znajdują się Tygodnik Cieszyński, Gwiazdka Cieszyńska czy Jutrzenka, czyli najstarsze na Śląsku Cieszyńskim czasopismo dla dzieci.

Jest też kategoria książki najrzadsze i jedyne, np. inkunabuł zawierający najstarsze prawo miejskie Brna będący jedynym egzemplarzem zarejestrowanym w zbiorach Polski.

Jest również najdłużej prowadzony pamiętnik – pamiętnik cieszyńskiej Żydówki, która pisała go przez wiele lat wklejając zdjęcia swojej rodziny, opisując zdarzenia, które miały miejsce w Cieszynie, a zakończyła pisać w 1943 roku, kiedy aresztowało ją gestapo.

(indi)