Beata Tyrna
E-mail: indi@zwrot.cz
W tym roku obchody rocznicy Zbrodni Katyńskiej mają szczególne znaczenie. Przypada bowiem 85. rocznica tej tragedii. Sejm RP ustanowił 2025 Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc kaźni.
Stowarzyszenie „Rodzina Katyńska w Republice Czeskiej” organizuje 11 kwietnia w Czeskim Cieszynie uroczystość wspomnieniową, której celem jest oddanie hołdu zamordowanym oraz pielęgnowanie pamięci o historii.
W ramach obchodów zaplanowano nabożeństwo ekumeniczne, występy artystyczne oraz spotkanie członków Stowarzyszenia. Dodatkowo Rodzina Katyńska prowadzi zbiórkę na organizację uroczystości oraz wyjazd do Muzeum Katyńskiego w Warszawie.
Obchody upamiętniające ofiary Zbrodni Katyńskiej
11 kwietnia w Czeskim Cieszynie odbędzie się uroczystość upamiętniająca 85. rocznicę Zbrodni Katyńskiej. Stowarzyszenie „Rodzina Katyńska w Republice Czeskiej” organizuje wydarzenie, aby oddać hołd zamordowanym oficerom i przypomnieć o tragicznych wydarzeniach 1940 roku.
Uroczystości rozpoczną się nabożeństwem ekumenicznym o 9:00 w kościele katolickim pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa (Czeski Cieszyn, Aleje Masaryka 83/10). Następnie uczestnicy przejdą pod pomnik z tablicami pamięci ofiar, gdzie odbędzie się główna część obchodów. W programie znajdzie się poezja patriotyczna w wykonaniu młodzieży Gimnazjum. im. Juliusza Słowackiego oraz występ chórów „Gorol” i chóru z gimnazjum pod batutą Leszka Kaliny.
– Bardzo nam zależało na tym, by w uroczystości zaangażowała się młodzież. Chcemy, żeby młodzi ludzie nie tylko poznawali historię, ale czuli, że jest to również ich dziedzictwo – podkreśla Halina Pijarska.
Bolesne rodzinne doświadczenie
Organizatorzy ze stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” podkreślają, jak ważne jest przypominanie tamtej tragicznej historii. – Dla nas to zawsze ogromne emocje, ale chcemy, żeby te historie były opowiadane, bo kiedy odejdą ostatni świadkowie i najbliżsi ofiar, to my będziemy musieli przekazywać ich losy kolejnym pokoleniom – dodaje Pijarska.
Dla członków Rodziny Katyńskiej uroczystości rocznicowe są szczególnie istotne. Spotkanie daje możliwość wspólnego upamiętnienia ofiar oraz pielęgnowania pamięci o historii, która dla wielu pozostaje nadal bolesnym już mniej osobistym, ale rodzinnym doświadczeniem. – To nie jest tylko historia. To coś, co nadal nas dotyka, co żyje w nas i w naszych rodzinach. Takiej straty nie da się przeboleć, a pamięć o tych wydarzeniach jest naszym obowiązkiem. Dla wielu z nas to nie tylko historia, ale osobista tragedia. Wśród zamordowanych byli nasi ojcowie, dziadkowie, wujkowie – mówi Halina Pijarska.
Zbiórka na wyjazd do Muzeum Katyńskiego
Rodzina Katyńska w Republice Czeskiej prowadzi zbiórkę, której celem jest zarówno organizacja kolejnych uroczystości przy tablicach upamiętniających ofiary, jak i wyjazd członków stowarzyszenia do Muzeum Katyńskiego w Warszawie.
– To dla nas bardzo ważne wydarzenie. Nasi członkowie od dawna zgłaszali potrzebę odwiedzenia Muzeum Katyńskiego, by jeszcze raz oddać hołd bliskim – mówi Halina Pijarska, wiceprezeska Stowarzyszenia. Środki na ten cel zbierane są za pośrednictwem kampanii prowadzonej wspólnie z Fundacją Siepomaga. Wpłat można dokonywać tutaj i tutaj https://www.rodzinakatynska.cz/kontakt/.
Pamięć o Katyniu łączy kolejne pokolenia
Rodzina Katyńska w Republice Czeskiej działa od lat, łącząc kolejne pokolenia potomków ofiar Zbrodni Katyńskiej. – Dziś jest z nami już tylko jedna córka ofiary Katynia. Reszta to wnukowie, prawnukowie, dalsi krewni. Ale to pokazuje, że pamięć o Katyniu nie ginie. Wręcz przeciwnie, kolejne osoby chcą pielęgnować tę historię i dołączają do nas, bo czują, że to ważne – zaznacza Pijarska.
Stowarzyszenie aktywnie angażuje się w edukację historyczną, organizując wykłady, spotkania i prelekcje dla uczniów szkół podstawowych i średnich. – Dzieci i młodzież powinny znać tę historię, nie tylko z podręczników, ale z relacji ludzi, którzy mają osobisty kontakt z rodzinami ofiar – mówi Halina Pijarska.
Działalność edukacyjna Rodziny Katyńskiej
Jan Ryłko – prezes Stowarzyszenia „Rodzina Katyńska” od lat odwiedza polskie szkoły na Zaolziu. Pisaliśmy o tym m.in. tutaj czy tutaj. Przedstawia uczniom najstarszych klas prelekcję na temat historii zbrodni katyńskiej. Stowarzyszenie planuje rozszerzenie działalności edukacyjnej.
Powstał pomysł, by z prelekcją tą odwiedzać także szkoły po polskiej stronie regionu, a także przetłumaczyć ją na język czeski i prezentować również w czeskich szkołach.
– Chcemy, żeby historia Katynia była obecna w szkołach. Chodzi nie tylko o same fakty, ale o refleksję nad tym, czym jest pamięć i jakie ma znaczenie we współczesnym świecie. Chcemy dotrzeć z tym przekazem do młodego pokolenia. Historia to nie jest zamknięta przeszłość. Patrząc na to, co się obecnie dzieje, na wojnę na Ukrainie widzimy, że przekaz tego, co w historii działo się w związku z systemem rosyjskim jest bardzo potrzebny. Tak więc przypominanie rocznicy tamtych wydarzeń jest też po to, żeby ludzie otworzyli oczy i spojrzeli na to, co się dziś dzieje. Bo niestety historia się powtarza, a my jako ludzkość nie uczymy się z historii – zaznacza Pijarska.
– Trzeba z tym przekazem historycznym docierać do młodego pokolenia. Oni mają prawo nie wiedzieć. A naszym zadaniem jest im to przekazać. Bo to oni będą żyli w tym świecie. A ten ich świat powinien być lepszy. Tego bym sobie dla moich dzieci, dla moich wnuków życzyła – podsumowuje Pijarska.
Wsparcie pamięci i udział w uroczystościach
Organizatorzy zachęcają do wsparcia zbiórki oraz do udziału w uroczystościach. – Pamięć o Katyniu to nie tylko obowiązek historyczny, ale także część naszej tożsamości – podkreślają członkowie Rodziny Katyńskiej. – Dzięki wspólnym wysiłkom możemy godnie uczcić ofiary i przypomnieć ich historię kolejnym pokoleniom.
Zbiórkę wesprzeć można tutaj.