Już jutro start Polaka na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Przygotowania przebiegają według harmonogramu – zwrot.cz

    Start misji Axiom Space 4 (Ax-4) odbędzie się we wtorek 10 czerwca 2025 o godzinie 14:22 czasu środkowoeuropejskiego letniego z kosmodromu Kennedy Space Center na Florydzie w USA. Integralną częścią misji Ax-4 jest polska misja IGNIS, w ramach której polski astronauta projektowy Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA Sławosz Uznański-Wiśniewski leci na Międzynarodową Stację Kosmiczną. To wyjątkowy moment w historii, na który czekaliśmy 47 lat.

    Misja Axiom Space 4

    Po dwukrotnym opóźnieniu start misji Axiom Space 4 (Ax-4) na ten moment zaplanowany jest na wtorek 10 czerwca 2025 godzinę 14:22 czasu środkowoeuropejskiego letniego z dokowaniem do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS około godziny 18:30 następnego dnia. Na orbitę okołoziemską załogę wyniesie rakieta Falcon 9 wraz ze statkiem kosmicznym Dragon firmy SpaceX. Start odbędzie się z legendarnego stanowiska startowego 39A na terenie kosmodromu Kennedy Space Center na Florydzie w Stanach Zjednoczonych – z tego samego, z którego startowały misje Apollo na Księżyc i wahadłowce.

    Załoga misji Ax-4 w skafandrach SpaceX w kabinie Dragona. Źródło: Axiom Space.

    Misja Ax-4 to już czwarta prywatna misja na stację ISS realizowana przez firmę Axiom Space we współpracy z firmą SpaceX i Amerykańską Agencją Kosmiczną NASA. W skład załogi wchodzą: Peggy Whitson (USA), Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska), Shubhanshu Shukla (Indie) oraz Tibor Kapu (Węgry). Astronauci spędzą na stacji około 14 dni, realizując ponad 60 badań z udziałem 31 państw.

    Od dwóch tygodni trwa kwarantanna załogi. 6 czerwca 2025 astronauci pożegnali się na odległość z najbliższymi i ludźmi zaangażowanymi w misję. W sobotę 7 czerwca 2025 odwiedzili stanowisko startowe, by zobaczyć rakietę wraz z zamontowanym na jej szczycie statkiem.

    Falcon 9 z Dragonem już ustawiony

    Na stanowisku startowym 39A na terenie kosmodromu Kennedy Space Center na Florydzie w USA panuje pełna gotowość. W sobotę 7 czerwca 2025 rakieta Falcon 9 z zamontowanym statkiem Crew Dragon C213 została przewieziona na stanowisko startowe. Dzień później o świcie czasu polskiego została ustawiona pionowo na wyrzutni. Po ustawieniu rakiety na platformie inżynierowie przystąpili do testów wszystkich systemów – sprawdzają złącza, elektronikę, hydraulikę i grid-finy, czyli charakterystyczne „łopatki” na pierwszym stopniu, które umożliwiają precyzyjne lądowanie. Na razie nie przewiduje się kolejnych opóźnień, choć kluczowe testy jeszcze przed nami.

    Statek kosmiczny Dragon na wierzchołku rakiety Falcon 9. Źródło: Axiom Space.

    Procedury przedstartowe

    Dziś 9 czerwca 2025 przeprowadzone zostaną dwa kluczowe testy, bez których do startu dojść nie może. Jest to swoista próba generalna procedur przedstartowych.

    Najpierw załoga przejdzie Dry Dress Rehearsal, czyli próbę generalną na sucho. Oznacza to pełną symulację przedstartową – załoga i personel naziemny SpaceX i NASA przechodzą wszystkie procedury jak podczas prawdziwego startu rakiety, ale bez tankowania paliwa i bez uruchamiania systemów o wysokim ryzyku. Celem jest sprawdzenie gotowości ludzi, sprzętu i procedur. Astronauci pojawią się na platformie w swoich skafandrach, przejdą przez wszystkie procedury przedstartowe i zajmą miejsca w kabinie Dragona. To pełna symulacja startu – z wyjątkiem jednego: rakieta pozostanie niezatankowana.

    Po symulacji na sucho przyjdzie czas na statyczne odpalenie (Static Fire). Tym razem rakieta Falcon 9 zostanie już w pełni zatankowana, po czym na około 3 sekundy odpalonych zostanie dziewięć silników Merlin 1D pierwszego stopnia. Choć to tylko krótka sekwencja, jest to ostatni i najważniejszy test rakiety przed startem potwierdzający gotowość techniczną całego systemu nośnego. Po prostu celem jest sprawdzenie poprawnego działania silników i systemów podczas startu, ale bez startu.

    Zgoda na start

    Po tych symulacjach przychodzi długa noc pełna analiz. Na kilka godzin przed startem eksperci SpaceX, Axiom Space i NASA spotkają się na tzw. przeglądzie gotowości do startu (Launch Readiness Review). Jest to proces oceny, podczas którego wszystkie zespoły zaangażowane w misję (techniczne, operacyjne, bezpieczeństwa itp.) potwierdzają, że rakieta, ładunek, infrastruktura naziemna oraz personel są gotowi do przeprowadzenia startu. Eksperci nie tylko dokładnie przeanalizują dane z próby ogniowej, ale również sprawdzą prognozy pogody na Florydzie i w miejscach potencjalnego awaryjnego lądowania kabiny statku kosmicznego Dragon.

    Jeśli wszystkie oceny będą pozytywne (światła będą zielone) – usłyszymy upragnione „Go for launch!” czyli „Zgoda na start!” lub „Start zatwierdzony!” To krótkie, dynamiczne hasło oznacza, że wszystkie systemy i zespoły potwierdziły gotowość – nie ma żadnych przeszkód, więc można kontynuować procedurę odliczania i przeprowadzić start.

    Falcon 9 z Dragonem na stanowisku startowym. Źródło: Axiom Space

    W nocy z 9 na 10 czerwca 2025 (około 0:00 czasu polskiego) odbędzie się ostatnia konferencja prasowa przed startem. W konferencji wezmą udział przedstawiciele NASA, SpaceX, Axiom Space i Sił Kosmicznych USA. Wtedy dowiemy się, czy ostateczny przegląd gotowości do startu zakończył się pomyślnie i czy warunki pogodowe we wtorek 10 czerwca 2025 pozwolą na start misji Ax-4.

    Start misji Ax-4 z Polakiem Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS planowany jest na wtorek 10 czerwca 2025 o godzinie 8:22 czasu lokalnego, czyli o godzinie 14:22 w Polsce obowiązującego czasu środkowoeuropejskiego letniego.

    Ostatnie chwile przed startem. Sławosz Uznański-Wiśniewski żegna się z żoną. Źródło: FB Sławosz Uznański-Wiśniewski.

    Misja IGNIS

    Pierwsza polska misja technologiczno-naukowa IGNIS na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS, która jest integralną częścią misji Ax-4, to wielki krok dla polskiej technologii i nauki. To kolejny etap w historii polskiej obecności w przestrzeni kosmicznej, która rozpoczęła się w 1978 roku lotem Mirosława Hermaszewskiego na stację kosmiczną Salut 6.

    Drugi polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski będzie pierwszym Polakiem w historii, który wejdzie na pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. W przeciągu czternastu dni wykona trzynaście eksperymentów naukowo-technologicznych, które zostały przygotowane przez polskie firmy i uczelnie. Realizować będzie również bogaty programu edukacyjny dla dzieci i młodzieży w tym między innym lekcje na żywo z pokładu modułu Columbus na stacji.

    Udział Polaka w misji Ax-4 to wynik umowy podpisanej w 2023 roku pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii (MRiT) a Europejskiej Agencji Kosmicznej ESA na przygotowanie i przeprowadzenie polskiej misji technologicznej na ISS. Po stronie Polski w przygotowanie misji zaangażowana jest również Polska Agencja Kosmiczna POLSA, jako agencja wykonawcza MRiT.

    Źródło: POLSA, Axiom Space

      Komentarze



      CZYTAJ RÓWNIEŻ



       

      NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA NA ZAOLZIU
      W TWOJEJ SKRZYNCE!

       

      DZIĘKUJEMY!

      REKLAMA Reklama

      REKLAMA Reklama
      Ministerstvo Kultury Fundacja Fortissimo

      www.pzko.cz www.kc-cieszyn.pl

      Projekt byl realizován za finanční podpory Úřadu vlády České republiky a Rady vlády pro národnostní menšiny.
      Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu pn. Polonia i Polacy za granicą 2023 ogłoszonego przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.
      Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/autorów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Fundacji Pomoc Polakom na Wschodzie im. Jana Olszewskiego