Beata Tyrna
E-mail: indi@zwrot.cz
Niedawno pojawiła się wydana przez wydawnictwo Czarne książka Tomasza Grzywaczewskiego „WYMAZANA GRANICA. ŚLADAMI II RZECZPOSPOLITEJ”. Dziennikarz, pisarz i podróżnik, autor książek reportażowych, artykułów prasowych i publikacji naukowych tym razem pochylił się nad problematyką pogranicza.
Ujęte w ciekawie napisany reportaż zawiłości historii i codziennego życia na pograniczu czyta się świetnie, dowiadując się przy tym wielu interesujących rzeczy. Polecam, bo warto. Warto przeczytać całą książkę, a nie jedynie wyrywkowo rozdział „Twierdza Zaolzie”…
– No tak, nic nowego, przecież to tutaj normalne – stwierdziła moja córka, dziewiątoklasistka, gdy oderwałam się od lektury, by przeczytać jej na głos jeden z fragmentów.
– Tyle że ja ci właśnie czytam o Kaszubach…
Jakież zdumienie budzi u Zaolziaka lektura zawiłości polsko-niemieckiego pogranicza na Kaszubach czy dużo bliższej nam Opolszczyźnie! Zapewne takie same jak u Kaszuba lektura rozdziału „Twierdza Zaolzie”.
Dla mieszkańców naszego regionu, jak i pozostałych opisanych w książce terenów pogranicza II Rzeczypospolitej, lektura będzie zaskakującym odkryciem podobieństw i różnic na obszarach mających podobną historię bycia regionami przeciętymi państwową, zmieniającą się często, granicą.
Dla czytelników z centralnej Polski zaś odkryje zawiłości historii, ale przede wszystkim życia na pograniczu, które będzie dla nich wręcz egzotyką. I dowiedzą się o istnieniu tych jakże ciekawych regionów, w tym naszego.
Tomasz Grzywaczewski – dziennikarz, pisarz, podróżnik napisał barwną, reporterską opowieść o swej podróży dookoła Polski. Ale nie wzdłuż jej obecnych granic, a tych, które oddzielały od ówczesnych sąsiadów II Rzeczpospolitą. Wymagało to raz wycieczki nieco w głąb obecnej Polski, a raz wyprawy daleko poza jej granicę.
Słupków granicznych niemal już nie ma. A w głowach mieszkańców pozostało…
Podróżnik odszukiwał w terenie zmurszałe resztki dawnej infrastruktury granicznej, ale przede wszystkim docierał do często ostatnich już żyjących mieszkańców tych regionów, którzy pamiętają graniczne szlabany i pilnujących przejścia pograniczników niedaleko swych domostw. I związaną z tym specyfikę codziennego życia.
Choć aktualnie trzon aktywnego życia odwiedzanych przez niego regionów wyznacza trzecie już pokolenie, które istniejącą „tuż za chałupą” granicę zna już tylko z opowieści dziadków, lub wcale, to… okazuje się, że choć resztki słupków i szlabanów zmurszały i niemal już znikły bądź to w gęstwinie zarastającej je zieleni, bądź pod murami nowych inwestycji budowlanych, to mentalna granica w jakimś stopniu pozostała.
I tą właśnie stara się opisać w swym reportażu Grzywaczewski. Reportażu pełnym wiedzy historycznej przekazanej poprzez indywidualne wspomnienia konkretnych ludzi wymienionych z imienia i nazwiska. Przez to dużo bliższych czytelnikowi. A to, co mają do opowiedzenia, przemawia do wyobraźni odbiorcy dużo dosadniej, niż historyczne, ogólnikowe fakty.
Rzetelna historyczna wiedza podana w barwnej opowieści od której trudno się oderwać
Choć oczywiście i te w książce znajdziemy – jako rzetelny kontekst historyczny wprowadzający nas do opowieści ludzi, których udziałem było życie na pograniczu. Zwykłe, codzienne życie z granicą w tle. Z granicą, która raz to życie paraliżowała, rozdzielając rodziny, innym zaś razem pozwalała wielu rodzinom żyć i całkiem dobrze – dzięki granicy – prosperować.
Autor zawiłości życia na pograniczu opisuje barwnym, pięknym językiem. Humor przeplata się z ludzkimi tragediami. Jak w życiu. Zwłaszcza życiu na pograniczu. Od napisanej lekkim piórem książki trudno się oderwać.
Dzisiaj o 14:00 spotkanie autorskie
A już dzisiaj o 14.00 w łódzkiej Bibliotece Wojewódzkiej odbędzie się spotkanie z Tomaszem Grzywaczewskim. Poprowadzi je Zbigniew Pacho – dyrektor MBP w Rawie Mazowieckiej. A jako, że spotkanie organizowane jest w formie online, to wziąć w nim udział może każdy, z każdego miejsca na Ziemi. Link do wydarzenia znajdziemy tutaj.
– Z tego, co wiem, to link z nagraniem będzie dostępny online, także zapraszam nie tylko o 14.00 – zachęca autor, który bardzo mile wspomina swoje wizyty na Zaolziu.
(indi)
WYMAZANA GRANICA. ŚLADAMI II RZECZPOSPOLITEJ
TOMASZ GRZYWACZEWSKI
wydawnictwo Czarne
Liczba stron: 368
Oprawa twarda
Format: 133x215mm
Cena katalogowa: 44,90 zł
Rok wydania: 2020
Tagi: "Wymazana granica", historia, książka historyczna, Tomasz Grzywaczewski, Tomasz Grzywaczewski "Wymazana granica", Zaolzie