„Najlepsi 1848-1918. Polska elita Śląska Cieszyńskiego”

CIESZYN / Tak zatytułowano najnowszą wystawę w Książnicy Cieszyńskiej, którą oglądać można do 5 października. Na przygotowanej przez Krzysztofa Kleczka i Wojciecha Święsa ekspozycji zobaczymy eksponaty dotyczące 25 najbardziej zasłużonych postaci związanych z polskim ruchem narodowym na Śląsku Cieszyńskim w okresie od Wiosny Ludów do odzyskania niepodległości przez Polskę – tytułowych Najlepszych.

Są więc archiwalne zdjęcia, publikacje, czy rękopisy (na przykład rękopis „Płyniesz Olzo”). Ale są też krótkie i zwięzłe opisy wraz z ciekawostkami dotyczącymi każdej z prezentowanych postaci. Stąd wystawa jest ciekawym źródłem wiedzy dla wszystkich interesujących się regionem i historią. Z pewnością warto wybrać się na nią zarówno indywidualnie, jak i z grupą, np. młodzieży. Ma bowiem  niewątpliwe walory edukacyjne, wpisując się zarazem w obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Wernisaż zorganizowano w piątkowe wczesne popołudnie 6 lipca. – Większość postaci prezentowanych na tej wystawie pochodzi z dzisiejszego Zaolzia. Bo przed 1918 rokiem tereny, które później stały się Zaolziem, były swoistym kręgosłupem tego polskiego ruchu narodowego na Śląsku Cieszyńskim – wyjaśnia Wojciech Święs.

Zwraca uwagę paradoks, że te tereny, które przed 1918 rokiem były kręgosłupem polskości na Śląsku cieszyńskim, po 1920 roku zostały za granicą państwa polskiego. – Moimi ulubionymi postaciami na tej wystawie są te, przy których znalazły się materiały, które nie były wcześniej publikowane. Taką słabo spopularyzowaną postacią jest np. Franciszek Friedel, który działał w powiecie frysztackim i był liderem ugrupowania tak zwanych radykałów frysztackich. Formalnie się to nazywało Stronnictwo Ludowo-Narodowe i działało od lat 90. XIX wieku do drugiej dekady wieku XX. Wydawał gazety, broszurki dla ludu, stworzył bank we Frysztacie – wylicza zasługi tej postaci Święs.

Materiały na temat jakiej ważnej postaci zobaczymy jeszcze na wystawie? Najlepiej przyjść i samemu obejrzeć. Zwłaszcza że jest ciekawa zarówno pod względem eksponatów, jak i przejrzystych opisów.

(indi)