E-mail: sylwia@zwrot.cz
CIERLICKO / W poniedziałek 11 września odbyły się uroczystości upamiętniające 91. rocznicę katastrofy lotniczej, w której zginęli dwaj wybitni polscy lotnicy Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura. Uroczystości odbyły się według scenariusza Ministerstwa Obrony Narodowej RP.
Uroczystości rocznicowe rozpoczęły się mszą świętą w kościele św. Wawrzyńca w Cierlicku, w której wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej RP, Konsulatu Generalnego RP w Ostrawie oraz goście z Polski i Czech. Po mszy uczestnicy obchodów prowadzeni przez żołnierzy z Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych z 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie udali się na Żwirkowisko, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości według scenariusza Ministerstwa Obrony Narodowej.
Uroczystości pod pomnikiem Lotnika przebiegały według ceremoniału wojskowego. Odśpiewano polski i czeski hymn narodowy oraz wysłuchano drugiej zwrotki pieśni „Kde domov můj”. Następnie był czas na przemowy.
– Zastanawiałem się przez tyle lat, jaka siła stała za tym, że akurat w tym miejscu, cztery kilometry w linii prostej od terytorium granicy Państwa Polskiego, tych dwóch bohaterów lot dobiegł końca. Nie znajduję tej odpowiedzi. Ale pomimo tego, że nie znajduję tej odpowiedzi, byłem tu, jestem i będę i mam nadzieję, że państwo również będą tę pamięć czcili i też zawsze tu będą – powiedział Paweł Hut, dyrektor Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej RP.
„Bardzo dziękuję władzom Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego za pielęgnowanie tej pamięci”
– Dziewięćdziesiąt jeden lat temu tutaj, na tej ziemi, doszło do niesamowitej tragedii, tragedii, która zrodziła silny, wewnętrzny ruch patriotyczny. Każdy mieszkaniec Cierlicka-Kościelca, w którym płynie choć trochę polskiej krwi, płakał. I do dzisiaj w każdym domu powtarzana jest historia tej największej tragedii. Bardzo dziękuję władzom Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego za pielęgnowanie tej pamięci, za przekazywanie kolejnym pokoleniom miłości do Ojczyzny, miłości do Polski. Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Konsulat Generalny Rzeczpospolitej Polskiej w Ostrawie zawsze wspierał działania i zawsze będzie wspierać działania w celu upamiętnienia krwi polskich bohaterów, bo tam, gdzie spadła choć kropla krwi polskiej, polski hymn będzie śpiewany na wieki – powiedziała Izabella Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalna RP w Ostrawie.
Do apelu wezwano również Franciszka Żwirkę i Stanisława Wigurę, którzy „oddali życie w walce o najwyższe laury”
Następnie odbył się Apel Poległych, czyli uroczyste odczytanie nazwisk żołnierzy oraz osób cywilnych poległych za Ojczyznę w celu uczczenia ich pamięci. Do Apelu Poległych na Żwirkowisku zostali wezwani m.in. rodacy, którzy w 1919 roku oddali życie w obronie Zaolzia. Z imienia i nazwiska zostali wezwani żołnierze XII Pułku Piechoty i VIII Pułku Piechoty oraz policjanci polegli i pomordowani 26 stycznia 1919 roku w Stonawie. Do apelu wezwano również Franciszka Żwirkę i Stanisława Wigurę, którzy „oddali życie w walce o najwyższe laury”, obrońców Ojczyzny w 1939 roku, organizatorów i działaczy polskiego państwa podziemnego, żołnierzy polskich ze wszystkich frontów II wojny światowej, bohaterów operacji „Burza” i powstańców warszawskich oraz niezłomnych żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego.
W uroczystościach rocznicowych wzięli udział m.in. Paweł Hut, dyrektor Departamentu Edukacji, Kultury i Dziedzictwa Ministerstwa Obrony Narodowej RP, Izabella Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalna RP w Ostrawie, płk. Adam Krzyżanowski, polski attaché wojskowy w Pradze, przedstawiciele gminy Cierlicko z wójtem Davidem Biegunem na czele, Irena French, dyrektorka Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie, Jakub Mitek, zastępca dyrektora Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, delegacja Klubu Seniorów Lotnictwa przy Aeroklubie w Bielsku-Białej, delegacja XVIII Oddział Ziemi Cieszyńskiej Związku Polskich Spadochroniarzy, delegacja Lotniczej Akademii Wojskowej z Dęblina, uczniowie z Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego im. Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Dęblinie, przedstawiciele Kongresu Polaków w RC oraz Zarządu Głównego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC na czele z prezes Heleną Legowicz, przedstawicie miejscowych kół PZKO oraz Rodziny Katyńskiej w RC, harcerzy z Drużyny Harcerskiej im. Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Cierlicku, uczniowie z Polskiej Szkoły Podstawowej i Przedszkola im. im. Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Cierlicku.
Pamięć Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury – zwycięzców Międzynarodowych Zawodów Samolotów Turystycznych w 1932 roku – uczcił również Dariusz Cymerys, pilot sportowy i prezes Zaolziańskiego Stowarzyszenia Lotniczego im. Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury, który w czasie uroczystości wykonał lot nad Żwirkowiskiem samolotem ultralekkim RV-02 Vilík.
Młode Żwirkowisko daje nam przyszłość
Po zakończeniu ceremoniału uczestnicy uroczystości przeszli do Domu Polskiego Żwirki i Wigury, gdzie Miejscowe Koło Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Cierlicku-Kościelcu ugościło zebranych.
– Zachowanie pamięci o katastrofie to nie tylko nasz obowiązek, ale i wewnętrzna potrzeba, żeby o ważnych miejscach pamiętać, żeby się spotykać, ale nie tylko z okazji rocznic, ale także pokazywać to miejsce wszystkim gościom, którzy do nas przyjeżdżają. Chcemy pokazywać, że jest takie miejsce, które wiąże nas z Macierzą. Żwirkowisko jest dla nas ważne również z powodu kontaktów polsko-czeskich, które jak widać są utrzymywane – powiedziała Helena Legowicz, prezes Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC.
Helena Legowicz zachęciła również do odwiedzenia miejsca pamięci w czasie Młodego Żwirkowiska, które odbędzie się w najbliższy piątek 15 września. – Młode Żwirkowisko, które zainicjował Tadek Smugała, to bardzo ważna forma upamiętniania, ponieważ młodzież, która w klasie szóstej, siódmej, odwiedzi to miejsce, będzie pamiętała, bo będzie tutaj nie tylko oficjalnie, ale weźmie udział w zabawach, grach związanych z lotnictwem. Młode Żwirkowisko daje nam przyszłość.
Przeczytaj też o historii Żwirkowiska:
