Wiadomości z przeszłości. Wszyscy wiedzą, że 8 marca obchodzi się… Dzień Matki

Co znajduję, przeglądając polską prasę przedwojenną w poszukiwaniu informacji związanych z obchodami Dnia Kobiet? Nic. Bo okazuje się, że w I Republice Czechosłowackiej tego dnia świętowano Dzień Matki.

Dzień Kobiet obchodzony jest na świecie 8 marca od 1910 roku. Data ta nawiązuję do dwóch wydarzeń. 8 marca 1908 roku odbył się na ulicach Nowego Jorku marsz pracownic zakładów odzieżowych, domagających się praw politycznych i ekonomicznych dla kobiet. Również 8 marca w 1917 roku kobiety w Rosji zorganizowały strajki i protesty pod hasłem „chleb i pokój”, rozpoczynając rewolucję lutową. Dlatego właśnie 8 marca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet.

Skąd w takim razie powiązanie tej daty z Dniem Matki? Okazuje się, że w niektórych krajach Dzień Kobiet jest równoważny z Dniem Matki, tak jest na przykład w Rumunii, Czarnogórze, Rosji, Serbii, Bułgarii i Wietnamie. W niektórych krajach, na przykład w Afganistanie, Albanii, Mołdawii czy Maroku, tego dnia obchodzi się wyłącznie Dzień Matki, .

Tak też było w przedwojennej Czechosłowacji, gdzie od 1923 roku Dzień Matki świętowano właśnie 8 marca. Pomysłodawczynią wprowadzenia takiego święta była prezydentówna Alice Masaryková. Po II wojnie światowej powrócono do pomysłu, aby w ten dzień świętować Dzień Kobiet. Natomiast Dzień Matki ustalono na drugą niedzielę maja według wzorca amerykańskiego. Dla porównania, w Polsce przedwojennej nie było jednego ustalonego dnia, w którym obchodzono Dzień Matki.

Polacy z Zaolzia również 8 marca świętowali Dzień Matki. Pomysł ten popularyzowała Polska Krajowa Rodzina Opiekuńcza w Czechosłowacji. Z tej okazji organizowano spotkania, wieczorki i występy.

Na przykład w 1931 roku w Nowym Boguminie z powodu ciężkiej sytuacji gospodarczej połączono obchody Dnia Matki z wieczornicą z okazji 81 urodzin prezydenta Masaryka. Na spotkaniu nauczyciel Gustaw Fierla podkreślił w swoim wystąpieniu, że to właśnie matki wychowują jednostki oddane społeczeństwu, ludzi kochających swój naród, miłośników i obrońców prawa, takich jak T. G. Masaryk. Po odczycie harcerze odegrali sztukę „Janek doktorem”, która spotkała się ciepłym przyjęciem przez publiczność.

W galerii znajdują się wycinki prasowe („Gazeta Kresowa”, R. XI, 12 marca 1931 r.) oraz kartki okolicznościowe wydawane przez Polską Krajową Rodzinę Opiekuńczą w Czechosłowacji.

(SG)