Wakacyjna Akademia Kultury o tym, jak Wisła zmieniła się w uzdrowisko

WISŁA / W Wiśle ruszyła kolejna edycja Wakacyjnej Akademii Kultury, w tym roku przebiegająca pod nazwą „Lata dwudzieste, lata trzydzieste…”.

Jej organizatorami są Miejska Biblioteka Publiczna i Miasto Wisła. Również tym razem odbędzie się cykl wykładów. Pierwszy miał miejsce w czwartek 2 lipca w Miejskiej Bibliotece Publicznej Jana Śniegonia w Wiśle.

Prelekcje te nawiązują do tradycji Wakacyjnego Instytutu Sztuki, który organizowało przedwojenne Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego m.in. w Gdyni i w Wiśle w latach 1936-1939.

Znane za granicami kraju uzdrowisko

Pierwszy inauguracyjny wykład „Rozwój przestrzenny miejscowości Wisła. Uzdrowisko w okresie międzywojennym” wygłosił Łukasz Konarzewski, historyk sztuki, a od roku 2017 śląski wojewódzki konserwator zabytków. Wywodzi się ze znanej rodziny artystów, zamieszkałej od 1920 roku w Istebnej.

Uczestnicy spotkania mieli okazję zapoznać się z międzywojennymi planami regulacyjnymi. Częściowo zrealizowany projekt można do dzisiaj oglądać w centrum miasteczka. Jego najważniejszymi budynkami są Dom Zdrojowy, Urząd Miasta i gmach poczty. Zdaniem Konarzewskiego dokonania w Wiśle w okresie międzywojennym były początkiem tego, czym miejscowość jest obecnie, czyli znanego nawet za granicami Polski uzdrowiska.

Właśnie podczas międzywojnia Wisła z ubogiej wsi podgórskiej przekształciła się w modny kurort, w którym we własnym Zamku wypoczywał ówczesny Prezydent RP Ignacy Mościcki i gdzie wzniesiono liczne wille wypoczynkowe oraz pensjonaty, z których znaczna część prezentowała najnowszą, modernistyczną architekturę.

Wojewoda Michał Grażyński

Wielkie zasługi dla rozwoju Wisły położył ówczesny wojewoda śląski Michał Grażyński. Stanowisko to objął we wrześniu 1926 roku i piastował je aż do wybuchu drugiej wojny światowej. Grażyński urodził się w 1890 roku w wiosce Gdów w pobliżu Wieliczki. Angażował się na rzecz niepodległej Polski, później był politycznie związany z sanacją. Po wojnie pozostał w Wielkiej Brytanii, gdzie w 1965 roku zmarł tragicznie w Londynie na wskutek wypadku drogowego.

Według Konarzewskiego Grażyński bardzo lubił nowoczesną architekturę i był jej mecenasem. W Śląskim Urzędzie Wojewódzkim powołał do życia wydział ds uzdrowisk, co spowodowało dotychczas niespotykany rozwój miejscowości.

Zainwestowano też w infrastrukturę drogową, kolejową, rekreacyjno-sportową i użyteczności publicznej Wisły. Wówczas do Wisły doprowadzono linię kolejową, wybudowano dwa dworce, dwie stacje, dwa mosty kolejowe, liczne przejazdy oraz dwa wiadukty.

Wykład był transmitowany na żywo na kanale Youtube.

Kolejna prelekcja odbędzie się w czwartek 9 lipca o godz. 16.00 w sali głównej biblioteki na I piętrze. O stacji klimatycznej i wiślańskich willach opowie Przemysław Czernek z Instytutu Dokumentacji Architektury Biblioteki Śląskiej.

(gam)