Delegacja z MSZ na Zaolziu. Sprawdzali postępy remontów domów PZKO

W poniedziałek (28 lipca) na Zaolzie przyjechali Rafał Perl oraz Małgorzata Michalczyk z Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Odwiedzili domy PZKO w Milikowie, Mostach koło Czeskiego Cieszyna, Czeskim Cieszynie oraz Cierlicku. Wszystkie te budynki są lub wkrótce będą remontowane w ramach dotacji z polskiego resortu.

Najprędzej ruszy remont Domu Polskiego w Mostach

Przedstawicielom polskiego MSZ towarzyszył także konsul Stanisław Bogowski. Goście spotkali się kolejno z wiceprezesami Janem Sikorą i Andrzejem Mazurem w Milikowie-Centrum, Markiem Dyworem (prezesem koła PZKO w Czeskim Cieszynie – Mostach), Heleną Legowicz (prezez ZG PZKO) oraz Elżbietą Štierba-Molendą (prezes koła PZKO w Cierlicku – Kościelcu).

Spośród wizytowanych budynków, najbardziej zaawansowane prace remontowe trwają w siedzibie Zarządu Głównego PZKO w Czeskim Cieszynie. „Fasalówka” ma obecnie ocieplaną elewację zewnętrzną. W Milikowie jest przygotowana dokumentacja projektowa. W Domu PZKO będzie remontowane zaplecze noclegowe oraz sanitariaty.

W Mostach został wybrany już wykonawca, który ma jeszcze w tym roku naprawić poszycie dachowe, a także przeprowadzić kompleksowy remont wnętrz. W Cierlicku z kolei, w Domu Polskim Żwirki i Wigury, wykonawca kolejnej części remontu będzie wybierany w najbliższym czasie.

Globalne inwestycje, lokalne problemy

O dotacjach z polskiego MSZ porozmawialiśmy z Rafałem Perlem, wicedyrektorem Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą, który w tym roku na remonty budynków Polonii i Polaków za granicą wyda około 20 milionów złotych.

– To z jednej strony mało, a z drugiej dużo, chociaż równie dużo jest tych projektów: są z Argentyny, Brazylii, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Litwy, Łotwy, także Ukrainy, no i oczywiście Republiki Czeskiej i wielu innych krajów. Zasięg jest więc globalny – wyjaśnia. – Kładziemy nacisk przede wszystkim na te inwestycje, które dotyczą budynków albo należących do polskich i polonijnych organizacji, albo są przez nie dzierżawione na długi okres. Chcemy też wspierać te miejsca, które są potrzebne – gdzie skupiona jest aktywna społeczność, gdzie jest dużo działań skierowanych do dzieci i młodzieży, gdzie uczy się języka polskiego. Wybór więc jest często bardzo trudny – dodaje.

Jak podkreśla przedstawiciel polskiego MSZ, problemy w wykonywaniu prac remontowych zdarzają się wszędzie i mają bardzo różny charakter. – Jedne dotyczą terminów remontów, rozliczeń dotacji, dokonywania ich w określonym terminie. To efekt procedur, które są konieczne – jesteśmy urzędnikami i wydajemy pieniądze podatników. Musimy więc zachować odpowiednią dbałość o to, by fundusze wydawać w sposób efektywny – zaznacza Perl.

Jak wyjaśnia nasz rozmówca, niektóre trudności są niezależne od szerokości geograficznej, a inne wręcz przeciwnie. – Czy w Brazylii, czy na Zaolziu tak samo zdarza się, że jest problem z wykonawcą czy zakresem prac. Są też na przykład różnice wahań walutowych – w Brazylii na przykład ostatnio real zanotował duży spadek, co oczywiście wiąże się z zyskiem dla projektów, natomiast ryzyka kursów są dość istotne. Zdarzają się też inne problemy – katastrofy naturalne czy nawet wojna. W Ukrainie zdarzało się na przykład, że pracownicy ekip remontowych otrzymywali powołania do wojska. Więc tych trudności jest wiele, ale mimo okrojonej załogi – w naszym departamencie pracuje pięć osób – staramy się reagować i być elastyczni na ile to możliwe. Przykład otwartego domu PZKO w Karwinie-Raju pokazuje, że czasem się udaje – kwituje.