Nina Suchanek
E-mail: nina@zwrot.cz
BYSTRZYCA / W sobotę 5 września, w Centrum Luterańskim w Bystrzycy można było zobaczyć wystawę objazdową poświęconą ks. Jerzemu Trzanowskiemu oraz wysłuchać wykładu historyka doc. Petra Hlaváčka o czeskim luteranizmie w XVII wieku.
– Sam Trzanowski jest postacią symboliczną, która łączy Śląsk Cieszyński nie tylko z innymi regionami Czech, ale właściwie z całą Europą Środkową – rozpoczął swój wykład doc. Petr Hlaváček.
Jerzy Trzanowski – duchowny na Śląsku Cieszyńskim, wybitny pisarz religijny.
Jerzy Trzanowski jest postacią, która odegrała istotną rolę w dziejach Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego na Śląsku, w Czechach i na Słowacji. Urodził się w Cieszynie w 1592 roku do rodziny chłopskiej, tylko 46 lat po śmierci ks. dr. Marcina Lutra.
Po ukończeniu szkoły podstawowej w Cieszynie oraz liceum w Gubinie kontynuował z bardzo dobrymi postępami studia licealne w Kołobrzegu, które były dobrym punktem wyjścia do studiów, które rozpoczął na słynnym uniwersytecie w Wittenberdze. Tam podał Trzanowski swoje nazwisko po łacinie, z przydomkiem Teschiniensis Silesius, czyli Ślązak cieszyński.
Po studiach w Niemczech przybywa Trzanowski do Pragi i obejmuje stanowisko nauczyciela w gimnazjum przy kościele św. Mikołaja. Następnie przenosi się na krótko do Holeszowa, gdzie zostaje rektorem, czyli kierownikiem tamtejszego gimnazjum. W 1616 roku powraca do Międzyrzecza jako proboszcz parafii.
Uwięzienie Trzanowskiego
W trudnych czasach wojny 30-letniej, głodu i epidemii utracił Trzanowski około 2000 parafian, w tym też zmarła jego córeczka Maria i jego drugi syn Eliasz. W wyniku zamieszek religijnych Trzanowski został uwięziony, a później musiał zaniechać pracy duszpasterskiej i opuścić swój zbór, któremu służył 10 lat.
W 1625 roku został kaznodzieją zamkowym w Bielsku, a od 1631 roku kaznodzieją na zamku w Orawie, po 1632 r. został Trzanowski proboszczem w kościele św. Mikołaja w Liptowskim Mikułaszu, przyznano mu też zaszczytne stanowisko radcy Konsystorza.
Ks. Jerzy Trzanowski zmarł w wieku 46 lat, pozostawiwszy w smutku żonę i pięcioro dzieci. Bogata twórczość ks. Jerzego Trzanowskiego, przepojona jest głęboką religijnością o zdecydowanym zabarwieniu luterańskim.
Jego pisma – zbiór ód pt. „Odarum Sacrarum”, modlitewnik „Phiala Odoramentorum”, a przede wszystkim dzieło życia – śpiewnik kościelny „Cithara Sanctorum”, zwany Tranosciusem, wywarły wielki wpływ na ewangelików w epoce prześladowań i ciężkiej próby wytrwania przy swoim wyznaniu i Kościele.
Źródło: Biblioteka Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polsce
Tagi: Centrum Luterańskie, ks. Jerzy Trzanowski, luteranizm, Petr Hlaváček