Wiadomości – Strona 4

wrzesień112021

Żwirkowisko. Historia miejsca pamięci. Losy powojenne

Po wojnie zaolziańscy działacze skupieni wokół PZKO oraz konsul PRL w Ostrawie podjęli starania w celu odbudowania miejsca pamięci. Choć ze strony komunistycznych władz spotykano się z opinią, że nie ma takiej potrzeby, aby upamiętniać „lotników Józefa Becka”, powołano nowy Komitet Budowy Pomnika, nawiązano kontakt z Aeroklubem Morawsko-Śląskim i sprowadzono rzeźbę lotnika, która przetrwała wojnę w szopie Juliusa Pelikána w Ołomuńcu. Rzeźba stanęła na kamiennym cokole w 1950 roku, poniżej umieszczono godła państwowe obu krajów. Miejscowi decydenci wymogli na organizatorach umieszczenie na cokole dwujęzycznej sentencji „Ofiarom walki z faszyzmem za wolność i demokrację”. Rzeźba Lotnika autorstwa Juliusa Pelikána Dopiero na skutek protestów gości z Polski w 1957 roku tuż przed obchodami 25. rocznicy katastrofy napis przykryto dwoma tablicami tymi samymi, które są tam dzisiaj, z napisem: „Pamięci lotników polskich Żwirki i Wigury, którzy na tym miejscu polegli w katastrofie swego samolotu dnia 11.09.1932/V úpomínku na polské letce Żwirku a Wiguru, kteří na tom míst zahynuli při katastrofě svého letadla dne…

wrzesień102021

Ziemniaczany szał, czyli Kobzolszoł 2021 w Sibicy

CIESZYN-SIBICA/ Jedną z tradycyjnych imprez organizowanych przez MK PZKO Czeski Cieszyn-Sibica jest „Kobzolszoł”. Impreza odbędzie się i w tym roku. Święto z ziemniakiem w roli głównej zaplanowano na 11 września. Impreza rozpocznie się już o 15.00 otwarciem wystawy prac Czesława Filipiaka, członka sibickiego Koła PZKO. A już chwilę później wystąpi zespół folklorystyczny. Wszystko będzie się odbywać w Domu Polskim PZKO Sibica oraz przyległym ogrodzie. Będzie nadmuchiwany zamek do skakania dla dzieci, loteria produktów domowych i oczywiście smaczna kuchnia ze specjałami z ziemniaków. Wszystko to będzie stanowić doskonałe tło dla wspólnej zabawy i spotkań z dawno niewidzianymi przyjaciółmi i znajomymi. - Pogodę również mamy zamówioną – żartuje Stanisław Kołek z sibickiego koła PZKO. Prognozy pogody zapowiadają bowiem na najbliższą sobotę słońce i około 20 stopni Celsjusza. - Prosimy o dotrzymywanie ogólnie przyjętych zasad sanitarno-higienicznych – dodają sibiccy działacze. (indi)

wrzesień102021

Co zaoferują Dni Polskie w Jabłonkowie?

JABŁONKÓW / Od 23 do 26 września odbędą się w Jabłonkowie Dni Polskie. Organizatorami wydarzenia są Polski Związek Kulturalno-Oświatowy i Kongres Polaków. Jabłonkowskie Dni Polskie rozpoczynają się w czwartek 23 sierpnia w Centrum Kultury i Informacji „JACKI” wystawą CieLaF oczyma Wiesława Przeczka, znanego fotografika, redaktora prasowego, radiowego i telewizyjnego, który zmarł w maju br. W kinie „Mír” odbędą się projekcje nowych polskich filmów, będących echem 23. przeglądu filmowego „Kino na granicy”. Poza tym będzie można wysłuchać wykładu na temat historii wzajemnych polsko-czeskich stereotypów. W piątek 24 września w siedzibie Jabłonkowskiego Centrum Kultury i Informacji „JACKI” Michał Przywara wygłosi prelekcję „Jerzy Pilch – polski luteranin z Wisły”. Opowie o życiu i twórczości jednego z najbardziej oryginalnych przedstawicieli współczesnej literatury polskiej. W Mono café będzie miała miejsce promocja tomiku poezji „Na zdrowie” Marty Bocek. W jabłonkowskim ratuszu obejrzeć będzie można monodram Artura Pałygi „Usta Weroniki – nieznane modlitwy Zofii Kossak" w wykonaniu Joanny Gruszki, aktorki Teatru Cieszyńskiego. W sobotę 25 września można wziąć udział…

wrzesień102021

Na zebraniu MK PZKO Czeski Cieszyn Centrum rozmawiano m.in. o sytuacji organizacji w czasie pandemii

CZESKI CIESZYN / W niedzielne popołudnie 29 sierpnia spotkali się członkowie MK PZKO Czeski Cieszyn - Centrum na Zebraniu Członkowskim. W pierwszej części zebrania omówiono sprawozdanie z działalności koła za rok 2020, sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie Komisji Kontrolnej. – Rok skrócił się dla nas o więcej jak pół roku i zostały nam 4 miesiące pracy. Wszystkiemu winna jest sytuacja epidemiologiczna. Od marca 2020 roku panuje covid, który rozdaje karty i na razie my przegrywamy. Spotkaliśmy się np. na gimnastyce w maseczkach, zrobiliśmy bardzo udaną wycieczkę pieszo-samochodową do Koniakowa, zrealizowaliśmy jajecznicę w ogrodzie, odbyły się dwa zebrania Zarządu MK PZKO w plenerze oraz jedno zebranie w Dziupli, gdzie omawiano wycieczkę. Z racji tego, że sytuacja epidemiologiczna cały czas się zmienia, wycieczkę było trzeba zredukować. W tym roku chcielibyśmy jeszcze zorganizować Barbórkowy Turniej Ringo, na który uzyskaliśmy z FRZ KP wsparcie finansowe oraz Kolędowanie na Rynku, jeżeli się odbędzie ta impreza — powiedziała Małgorzata Rakowska, prezes Koła PZKO Czeski Cieszyn-Centrum. Kolejnym punktem programu było omówienie planu pracy na rok…

wrzesień102021

Żwirkowisko. Historia miejsca pamięci. Od katastrofy do wizyty prezydenta Mościckiego

Żwirkowisko jest wyjątkowym miejscem na mapie miejsc pamięci Zaolzia. Upamiętnia ono nie tylko katastrofę lotniczą z 11 września 1932 roku, w wyniku której zginęli Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura, ale mówi też o historii kilku pokoleń miejscowych Polaków, którzy postawili sobie za cel zachowanie tego miejsca dla potomnych. Choć Żwirkowisko znane jest powszechnie wśród czytelników, warto przypomnieć jego historię z okazji 89. rocznicy katastrofy. Historia starań o zachowanie pamięci o katastrofie sięgają niemalże dnia, w którym miało miejsce tragiczne wydarzenie. Już 14 września 1932 roku „Gazeta Kresowa”, gazeta polskiej mniejszości w Czechosłowacji, relacjonowała, że mieszkańcy czeskiego Śląska Cieszyńskiego przewieźli zwłoki podniebnych bohaterów do kaplicy cmentarnej przy kościele pw. św. Wawrzyńca na Kościelcu, a miejsce tragedii obsypano kwiatami. Miejsce katastrofy. Na pierwszym planie wrak samolotu RWD-6 Ludność pielgrzymowała na miejsce katastrofy pieszo i na rowerach, zbierając odłamki samolotu, które rozsiał wiatr po całej okolicy – przechowywano je potem jako wyjątkowo cenną pamiątkę. Wyraźnie podkreślano, że tragiczna śmierć lotników, którzy kilkanaście dni…

wrzesień092021

Polskie szkoły, których nie ma: Pierwszą szkołę w Gutach wybudowano pod koniec XVIII wieku

GUTY / Zanim w Gutach zbudowano pierwszą szkołę, nauka przebiegała w domach prywatnych, najczęściej w porze zimowej. W 1791 roku mieszkańcy Gutów postanowili wybudować budynek służący tylko do celów edukacyjnych. Zwrócili się więc do księcia Alberta Sasko-Cieszyńskiego, zwierzchnika Komory Cieszyńskiej, zięcia cesarzowej Marii Teresy, z prośbą o udzielenie drewna na ten cel. Pismo podpisał ówczesny wójt Jadamiec i trzej mieszkańcy wsi. Prośba spotkała się z przychylnością władcy. Pierwszy budynek szkolny Drewniany budynek na kamiennej podmurówce wybudowano nad potokiem Powieśnik. Stał naprzeciw obecnego Domu PZKO. Była to szkoła wyznaniowa, ewangelicka. Zgodnie z badaniami pastora Vlastimila Ciesara z Ligotki Kameralnej, interesującego się historią kościoła ewangelickiego na Śląsku Cieszyńskim, a co za tym idzie, również historią ewangelickiego szkolnictwa, pierwszym nauczycielem guckiej szkoły był Paweł Szarzec z Wisły. Dzieci uczyły się polszczyzny z czeskiego elementarza Kolejnym nauczycielem był pochodzący z Moraw Pavel Reihs, który uczył w Gutach w latach 1827–1851, gdzie się również ożenił. Ciekawostką jest, że nauczył się języka polskiego. Do szkoły wówczas…

wrzesień092021

Ewakuacja części Ostrawy-Poręby

OSTRAWA / Policja zamknęła część Ostrawy-Poręby. Znaleziono tam niewybuch. Pod ulicą V Zahradách znaleziono 100-kilogramową bombę lotniczą z czasów II wojny światowej. Policja i strażacy ewakuują ludzi z okolicznych domów i szkół, w tym dwóch gimnazjów. Konieczna jest również ewakuacja części Szpitala Uniwersyteckiego. Łącznie chodzi o około tysiąc osób. Na miejscu zdarzenia interweniują policyjni saperzy, a usuwanie skutków ewakuacji potrwa prawdopodobnie kilka godzin.

wrzesień092021

Piwosze świętowali. Cieszyńska Jesień Piwna

CIESZYN / Dwa dni trwała Cieszyńska Jesień Piwna – impreza organizowana przez Browar Cieszyn. Jej głównym motywem było delektowanie się dobrym piwem. Do dyspozycji piwoszy było 17 stoisk różnych browarów, które warzą piwa rzemieślnicze. Z zaolziańskiej części Śląska Cieszyńskiego był browar z Olbrachcic. W tle leciała muzyka serwowana przez DJ-a. A w piątek biesiadowanie przy złocistym trunku umilał także grający na żywo saksofonista. Oprócz picia piwa można było oczywiście posilić się specjałami z grilla. I przede wszystkim miło spędzić czas. Ludzie przychodzili nie tylko ze znajomymi, ale także z całymi rodzinami. Piwna Mila Czy picie piwa może kojarzyć się w jakikolwiek sposób ze sportem? Okazuje się, że tak. W ramach imprezy zorganizowano zawody biegowe „Piwna Mila”. Zabawa polega na tym, że zawodnicy mają do przebiegnięcia milę, a więc 1600 metrów. Jednak co 400 metrów muszą się zatrzymać i wypić 0,3 l piwa, po czym biec dalej. – Po raz pierwszy w życiu nie będę miał ochoty po zawodach wypić piwa!…

wrzesień092021

Kino Kosmos zaprasza na babską imprezę

TRZYNIEC / W piątek 10 września trzynieckie Kino "Kosmos" zaprasza na "Babską imprezę" (czes. Dámská jízda). Jest to pierwsze tego typu wydarzenie po otwarciu kina po przerwie w czerwcu tego roku. O godzinie 16.30 w lobby kina na panie będzie czekał program przygotowany przez Centrum Relaksu w Trzyńcu (Relax Centrum Třinec), masażystkę Hankę i Petrę Jaškovą, menadżer sprzedaży firmy kosmetycznej. Natomiast o 17.30 rozpocznie się seans czeskiej komedii romantycznej "Tylko Teresa" (czes. Jedině Tereza).

wrzesień092021

Z POCZTY REDAKCYJNEJ. Żabi Kraj dopiero za drugim podejściem

Sekcji Kolarskiej PTTS "Beskid Śląski"udało zrealizować wycieczkę w Żabi Kraj w innym terminie, niż pierwotnie planowano. W minioną niedzielę przy słonecznej pogodzie i we wspaniałej atmosferze przejechaliśmy krótszą pętlę trasy rowerowej. Trasa miała ok. 50 km. W minioną niedzielę na rynku odbywały się comiesięczne Cieszyńskie Targi Staroci, więc nie mogliśmy się spotkać tradycyjnie przy fontannie. Udało nam się jednak odnaleźć i po zrobieniu wspólnego zdjęcia ruszyliśmy w trasę. Już przy wyjeździe z Cieszyna zaliczyliśmy kilka podjazdów. W Zamarskach dojechaliśmy pod drewniany kościół pw. św. Rocha., konstrukcyjnie podobny do kościółka w Gutach. Oba zostały wybudowane w tym samym czasie, oba się spaliły. Ten gucki nie musiał jednak czekać prawie 150 lat na odbudowę. Lecznicze właściwości tężni solankowej w Dębowcu Następnie dojechaliśmy do stawów w Kostkowicach w gminie Dębowiec. W centrum miejscowości znajduje się tężnia solankowa w kształcie okręgu o wysokości 3,5 metra. Podczas spaceru, lub odpoczywając na ławeczkach wokół niej albo w środku budowli, można wdychać leczniczą mgiełkę. Solanka z Dębowca…

wrzesień092021

Ten weekend warto spędzić w kinie. O Cierlickim Lecie Filmowym rozmawiamy z Elżbietą Štěrbą Molendą

CIERLICKO / W najbliższy weekend w Cierlicku w kinie Wolność gościć będzie „Cierlickie Lato Filmowe”. O tym, co przygotowano dla fanów kina, rozmawialiśmy z Elżbietą Štěrbą Molendą, organizatorką tegorocznej edycji festiwalu. Jak wyglądały początki Cierlickiego Lata Filmowego? Pierwsza edycja Cierlickiego Lata Filmowego miała miejsce w 1993 roku. Do roku 2004 przeglądy odbywały się w Cierlicku. Co roku festiwal się rozrastał, na pierwszej edycji było chyba 10 polskich filmów, podczas drugiej edycji były też filmy czeskie, a później doszły filmy słowackie. W ten sposób zrobił się z tego przegląd konkursowy. Myślę, że w Cierlicku w ciągu 10 lat pojawiły się wszystkie gwiazdy kina, które wtedy były dostępne. Były to lata 90., kiedy cały rynek filmowy dopiero się rozkręcał i myślę, że to był jeden z powodów, dla którego festiwal został przeniesiony. W 2005 roku już odbył się w Trzyńcu. Kino cierlickie też było małe, było przed remontem, brakowało już miejsca na tak duży festiwal. Stąd pomysł przeniesienia festiwalu do Trzyńca. Po Trzynieckim Lecie Filmowym pojawiło…

wrzesień092021

Nie żyje Wiesław Gołas

W czwartek nad ranem zmarł Wiesław Gołas - aktor filmowy i teatralny. Był wykonawcą słynnej piosenki "W Polskę idziemy" i odtwórcą około 120 ról filmowych, teatralnych i telewizyjnych. Za miesiąc kończyłby 91 lat. Zanim został aktorem, w czasie II wojny światowej wstąpił do Szarych Szeregów. Kradł i szmuglował broń dla swoich kompanów, a także wziął udział w rozstrzelaniu konfidenta. Aresztowany przez Gestapo trafił do celi, w której wcześniej siedział jego ojciec (który zginął potem na Majdanku). Pod koniec lat 60. cała Polska oglądała Gołasa w serialu "Czterej pancerni i pies", w którym wcielił się w postać Tomka Czereśniaka. Gołas występował także w "Kabarecie Starszych Panów". Znany był też z ról m.in. w filmie "Rękopis znaleziony w Saragossie", "Lalka", "Poszukiwany, poszukiwana" czy "Brunet wieczorową porą". https://www.youtube.com/watch?v=NAcyP37CYi4 Źródło: Polonijna Agencja Informacyjna

wrzesień082021

51. Dożynki Śląskie w Błędowicach

BŁĘDOWICE / W sobotę w ogrodzie Domu PZKO Hawierzów-Błędowice odbyły się tradycyjne Dożynki Śląskie. Impreza rozpoczęła się pochodem prowadzonym przez stary traktor ciągnący wóz drabiniasty. Na wozie przygrywała kapela „Partyja”. Honorowymi gośćmi imprezy byli: konsul generalna Izabela Wołłejko-Chwastowicz, zastępca prezydenta Hawierza Bogusław Niemiec, zastępca prezydenta Hawierza Ondrzej Baránek, pastor Renata Firla z mężem, wiceprezes Macierzy Szkolnej Marek Bystroń, dyrektor szkoły podstawowej Tomasz Labudek oraz prezes MK PZKO Hawierzów-Błędowice Piotr Chroboczek. W strojach cieszyńskich i krakowskich Wodzirejem programu była Izabela Kapias, która tego dnia zaprezentowała się w stroju cieszyńskim. Jako pierwszy na scenie wystąpił zespół folklorystyczny Jagár z Cierlicka Górnego, który zatańczył m.in. taniec dvoják. Później wystąpił Zespół Regionalny Błędowice wraz z chórkiem Kamraci z Kamratkami. W pierwszym wejściu zespół zaprezentował wiązankę tańców cieszyńskich, natomiast w trakcie drugiego wystąpił w nowych strojach krakowskich, w dużej części finansowanych z dotacji miasta Hawierzowa. Ostatnim zespołem występującym na dożynkach był zespół folklorystyczny Vonička z Hawierzowa. Oprócz występów na gości czekała tradycyjna loteria, a dla…