E-mail: krzysztof@zwrot.cz
W Gruzji wciąż trwają wielotysięczne demonstracje antyrządowe, wywołane odstąpieniem władz od dążenia do integracji z Unią Europejską. Protestujących popierają prezydenci Polski, Litwy, Łotwy i Estonii oraz ministrowie spraw zagranicznych państw Trójkąta Weimerskiego. Stanowisko zajęły także czeskie władze.
O trudnej sytuacji w Gruzji pisaliśmy na naszych łamach w ubiegłym tygodniu – na miejscu była niedawno nasza koleżanka redakcyjna. Rozmawialiśmy też z mieszkanką Tbilisi polskiego pochodzenia, która opowiedziała nam o demonstracjach. Szczegóły w artykule:
„Potępiamy użycie siły wobec narodu gruzińskiego”
W oświadczeniu wydanym po spotkaniu prezydentów państw bałtyckich i Polski w Kłajpedzie, Andrzej Duda, Alar Karis, Edgars Rinkēvičs i Gitanas Nausėda wyrażają „głębokie rozczarowanie niedawno podjętą decyzją rządzącego Gruzją kierownictwa Gruzińskiego Marzenia o zawieszeniu negocjacji akcesyjnych z UE do 2028 roku”.
Decyzja ta stanowi poważny cios dla aspiracji narodu gruzińskiego. Wybory parlamentarne, które odbyły się w Gruzji 26 października 2024 roku, były naznaczone poważnymi kontrowersjami, co poddaje w wątpliwość legitymację nowo wybranego parlamentu. Przyjmujemy do wiadomości wezwanie Parlamentu Europejskiego do ponownego przeprowadzenia wyborów parlamentarnych w Gruzji i zdecydowanie wzywamy do przeprowadzenia niezależnego międzynarodowego dochodzenia w sprawie licznie zgłoszonych naruszeń, w tym zastraszania wyborców i wywierania nieuzasadnionej presji, co podważyło zaufanie publiczne do procesu wyborczego i jego wyników – podkreślają prezydenci Polski, Litwy, Łotwy i Estonii.
Głowy państw potępiają także użycie siły przeciw protestującym i sprzeciwiają się aresztowaniom.
– Wzywamy gruzińskie władze do natychmiastowego zaprzestania tych brutalnych działań i do przestrzegania podstawowych wolności zgromadzeń i wypowiedzi, zgodnie z międzynarodowymi zobowiązaniami Gruzji. Potwierdzamy nasze niezachwiane poparcie dla aspiracji narodu gruzińskiego do integracji europejskiej i jego niezłomnego przywiązania do wartości demokratycznych – czytamy w oświadczeniu.
„Kroki podjęte przez władze narażają Gruzję na zewnętrzną i wewnętrzną destabilizację”
Wspólne stanowisko w sprawie sytuacji politycznej w Gruzji zajęli także szefowie dyplomacji z Polski, Niemiec i Francji. Radosław Sikorski, Annalena Baerbock i Jean-Noël Barrot podkreślają, że zerwanie negocjacji akcesyjnych stoi w sprzeczności z europejskimi aspiracjami narodu gruzińskiego wpisanymi do tamtejszej Konstytucji.
Kroki podjęte przez władze narażają Gruzję na zewnętrzną i wewnętrzną destabilizację. Podkreślamy naszą determinację we wspieraniu demokratycznych i europejskich aspiracji narodu gruzińskiego – czytamy w oświadczeniu.
Resorty spraw zagranicznych państw Trójkąta Weimarskiego również potępiają użycie siły przez władze na cywilach i aresztowania. Wzywają też partię Gruzińskie Marzenie do „deeskalacji napięć i nawiązania pluralistycznego dialogu ze wszystkimi siłami politycznymi i przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego”.
Działania rządzącej w Gruzji partii będą także przedmiotem dyskusji na następnym posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych UE.
„Republika Czeska jest wieloletnim partnerem Gruzji i wspiera jej członkostwo w UE i NATO”
Początkiem grudnia stanowisko w sprawie sytuacji w Gruzji wyraził także Jan Lipavský, minister spraw zagranicznych Republiki Czeskiej. Potępia przemoc wobec demonstrantów, dziennikarzy i przedstawicieli opozycji.
Republika Czeska jest wieloletnim partnerem Gruzji i wspiera jej dążenia do członkostwa w NATO i Unii Europejskiej, zgodne z wolą zdecydowanej większości obywateli Gruzji. To jeden z priorytetowych krajów czeskiej współpracy rozwojowej i transformacyjnej, ukierunkowanej na sektor społeczny, rozwój obszarów wiejskich, państwa prawa oraz szerokiego wsparcia społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych mediów – podkreśla szef czeskiej dyplomacji.
W oświadczeniu znajduje się też wezwanie przywódców Gruzji do zmiany antydemokratycznego kursu. – Republika Czeska stoi po stronie obywateli Gruzji i będzie w dalszym ciągu wspierać gruzińskie społeczeństwo obywatelskie i niezależne media – podkreśla Lipavský.
