Wykład przybliży sylwetkę Theodora Haasego

CIESZYN / Wykład Ireny French pt. „Twórca Szpitala Śląskiego – ks. Theodor Haase” odbędzie się we wtorek 19 listopada o godz. 16.00 w Bibliotece Miejskiej w Cieszynie. Spotkanie organizowane jest w ramach działalności sekcji „Przeszłość i teraźniejszość” cieszyńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.  

Theodor Karl Haase urodził się w 1834 roku we Lwowie. Studiował ewangelicką teologię w Wiedniu, Göttingen i Berlinie. W 1856 roku otrzymał doktorat z filozofii na uniwersytecie w Rostocku. W 1859 roku  został pastorem w Bielsku, później seniorem śląskich ewangelików, morawsko-śląskim superintendentem Kościoła ewangelicko-augsburskiego i pastorem zboru w Cieszynie.

Założył wiele ewangelickich szkół, towarzystw i zakładów dobroczynnych, wydawał kilka czasopism, także w języku polskim, m. in. ewangelicki tygodnik Nowy Czas. Był przeciwnikiem antysemityzmu. Znał dobrze język polski i w pełni popierał prawo do posługiwania się polszczyzną. Jednak jako przywódca radykalnego obozu niemieckiego zwalczał polskich i czeskich narodowców. 

Uruchomienie szpitala ewangelickiego

W latach 1870-1876 był radcą miejskim w Bielsku, W 1873 roku został posłem do Rady Państwa. Dla Cieszyna zasłużył się najbardziej przez inicjowanie budowy Ewangelickiego Szpitala Powszechnego, który został oddany do użytku 14 lipca 1892 roku.

Fundusze na jego uruchomienie Haase zgromadził m.in. dzięki wykładom i odczytom w całej monarchii, a nawet w Stanach Zjednoczonych. W 1903 roku szpital został przejęty przez śląskie władze krajowe w Opawie. Odtąd funkcjonuje pod nazwą Szpital Śląski. 

Obywatelstwo honorowe

W 1893 roku Haase został obywatelem honorowym Cieszyna. Poza tym otrzymał honorowe obywatelstwo Bielska (1876) i Strumienia (1894). Na wystawie światowej w Chicago w 1893 r. za zasługi przy wybudowaniu szpitala w Cieszynie  wyróżniono go medalem i dyplomem honorowym. Zmarł w 1909 roku w Cieszynie. Został pochowany na nowym cmentarzu ewangelickim w Bielsku. 

W 1912 roku przed Szpitalem Śląskim w Cieszynie odsłonięto jego popiersie autorstwa rzeźbiarza Jana Raszki, pochodzącego z Ropicy. Od czerwca 2012 znajduje się przy wejściu do sali konferencyjnej w hallu szpitala. 

Pani French, historyk Muzeum Śląska Cieszyńskiego, jest absolwentką historii sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W Muzeum w Cieszynie pracuje od roku 2002. Interesuje się rozwojem społeczno-gospodarczym Cieszyna i Śląska Cieszyńskiego na przełomie XIX i XX oraz w pierwszej połowie XX wieku.

(gam)